روایت افسانه‌های شاهنامه در یخدان مویدی+فیلم
«هفت‌واد» افسانه‌ای است که بخش مهمی از عمر دو هزار ساله ابریشم کرمان را روایت می‌کند و به قیام شالبافان منتهی می‌شود. مسعود نکویی طی پروژه‌ای موسیقایی، روایتی از این افسانه‌ها را در قالب آلبوم موسیقی «هفت‌واد» در یخدان مویدی رونمایی می‌کند.
مسعود نکویی (آهنگساز، پژوهشگر و سرپرست گروه مهر وطن) در گفتگو با خبرنگار ایلنا، درباره آلبوم «هفت‌واد» و افسانه‌ای که طی آن روایت می‌شود، گفت: «هفت‌واد» به معنای صاحب هفت پسر است. در واقع واژه «واد» در فارسی اصیل به معنای پسر به کار می‌رود. «هفت‌واد» نام یکی از فرمانداران جزء ایران بوده است. اردشیر بابکان پسر ساسان سلسله ساسانیان را پایه‌گذاری می‌کند و در همین زمان در کرمان نیز اتفاقاتی روی می‌دهد که باعث شکل گرفتن افسانه‌ای با عنوان افسانه «هفت‌واد» می‌شود.
وی در ادامه افزود: کرمان حدود دوهزار سال قبل مرکز تولید ابریشم بوده و قطعه اردشیر و قلعه دختر کرمان گواه این موضوع است. از آنجا که کرمان کویری است، درخت‌های توت نیز در این منطقه خوب عمل می‌آیند و درخت توت نیز منبع کرم ابریشم محسوب می‌شود. کرمان در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و محصول ابریشم این شهر به نقاط مختلف دنیا ازجمله چین نیز صادر می‌شده است. «هفت‌واد» که هفت پسر داشته فرزند هشتمش دختری به نام زربانو می‌شود. زربانو در مسیری که برای ریسیدن دوکدان خود حرکت می‌کرده در میان سیبی که می‌خورده یک کرم پیدا می‌کند و آن را نمی‌کشد و ذره ذره از سیب، او را تغذیه می‌کند. به مرور متوجه می‌شود که در داخل دوکدان‌اش مقدار نخ‌ها روز به روز بیشتر می‌شود. به مرور زمان این کرم تبدیل به اژدها می‌شود و خانواده «هفت‌واد» که تا پیش از آن خانواده فقیری محسوب می‌شدند، متمول می‌شوند و با کشورهای دیگر از جمله چین مراودات تجاری برقرار می‌کنند.
این موزیسین همچنین عنوان کرد: در همین زمان فرماندار اردشیر بابکان از خانواده «هفت‌واد» مالیات بیشتری طلب می‌کند و طی درگیری که بر سر همین موضوع به وجود می‌آید، فرماندار کشته می‌شود. خبر به اردشیر می‌رسد و طبق آنچه در شاهنامه فردوسی آمده فرمانده‌هان اردشیر و خود او در سه جنگ از «هفت‌واد» شکست می‌خورند اما در نهایت در لباس بازرگانان وارد دژ‌های «هفت‌واد» می‌شوند و خودش و اژدها را می‌کشند. البته این اژدها در چنین افسانه‌ای نماد رونق اقتصادی کرمان محسوب می‌شود که متاسفانه بر اثر حسادت‌های حکام مرکزی از بین می‌رود. این روایت ادامه پیدا می‌کند تا به حدود 600 سال قبل از امروز و قیام شالبافان می‌رسد.
مسعود نکویی درباره ساختار قطعه «قیام شالبافان» گفت: ترک هشت آلبوم «هفت‌واد» به همین موضوع «قیام شالبافان» اختصاص دارد که در اجرای آن ما یکسری عتیق‌هایی که بیش از هزار سال قدمت دارند را به عنوان پرکاشن استفاده کرده‌ایم. همچنین از صدای حدود 127 قطعه اشیاء «کارآوا»ی ایرانی و کرمانی را این اثر استفاده کرده‌ایم. این قطعه از تم راک برخوردار است و اثری حماسی محسوب می‌شود.
این آهنگساز در ادامه افزود: در بخش قالی‌بافی نیز از آوازهای بچه‌ها در کنار دار قالی استفاده کرده‌ایم که بسیار اثر خاص‌تری از آن قطعات «یشکی» و «دارقالی» محسوب می‌شود که پیش از این منتشر کرده‌ام.
وی همچنین عنوان کرد: در آلبوم «هفت‌واد» از آنجا که فرم اشعار همان مثنوی و وزن آن «تنن تن تنن تن تنن تن تنن» است ما چندان نمی‌توانستیم تنوع ریتمی داشته باشیم؛ اما ما در این کار از ریتم‌های شش هشتم ایرانی و چهار چهارم شکسته استفاده کرده‌ایم. از سازهای ایرانی نیز در این آثار بهره گرفته‌ایم. همچنین از حرکت‌های کروماتیک و از فیگورهای موسیقی بلوز و در برخی از بخش‌های کار نیز از فضاهای کاملا ایرانی مانند دستگاه چهار گاه و همایون و مدهای باستانی ایرانی استفاده شده است.
نکویی درباره ساز بندی آلبوم «هفت‌واد» نیز گفت: برای فرمت کلی سازبندی این اثر همان فرم ارکستر سمفونیک با سازهای بادی چوبی و بادی برنجی و گروه‌های مختلف زهی‌ها و انواع پرکاشن‌ها و پیانو و افکت‌های صوتی در آن استفاده شده است. در بخش افکت‌های صوتی نیز از سمپل‌های زنده صوتی را به کار گرفته‌ایم. همچنین در جاهایی که می‌خواستیم دو هزار سال قبل را به امروز وصل کنیم از سازبندی راک استفاده کرده‌ایم.
وی همچنین درباره بافت موسیقایی این اثر نیز عنوان کرد: هم در بخش آوازی و هم در بخش سازی از دو بافت هموفونی و پلی‌فونی استفاده شده است. در بخش‌هایی نیز که اجرای سلو داریم خودم آواز را اجرا کرده‌ام. در مجموع این آلبوم از 10 قطعه «هفت‌واد»(بی‌کلام)، «واد یک»، «واد دو»، «واد سه»، «واد چهار»، «واد پنج»، «واد شش»، «واد هفت»، «قبام‌شالبافان» و «نقش‌خوانی» تشکیل شده است.
این آلبوم در «یخدان مویدی کرمان» رونمایی می‌شود. مسعود نکویی درباره یخدان‌های کرمان نیز گفت: آلبوم «هفت‌واد» دوشنبه 9 دی از ساعت 20 در «یخدان مویدی» رونمایی می‌شود. «یخدان مویدی» و یخدان‌های کرمان که هزاران سال قدمت دارند جاهایی بوده‌اند که در اوج گرمای تابستان نیز یخ داشته‌اند. این یخدان‌ها مانند آوردگاه‌های ایرانی است؛ یعنی درون آن گود وجود دارد و دور تا دور آن در سه ردیف می‌توان نشست. ما سعی داریم این‌گونه آوردگاه‌های ایرانی را بدون استفاده از سیستم‌های صوتی احیا کنیم. یعنی اجراهای‌مان را بدون میکروفن در این مکان‌ها برگزار می‌کنیم.
اینجا می‌توانید دموی بخش‌های مختلف آلبوم «هفت‌واد» را ببینید و بشنوید:
