امروز نوحه‌ها شکل انتزاعی و سورئال به خودش گرفته است

به گزارش ایلنا، امید محمدنژاد (تهیه‌کننده و کارگردان مستند «آقا حجت») درباره انگیزه‌هایش از آغاز ساخت این مستند توضیح داد: طی سالیان اخیر اتفاقاتی در پای روضه‌های عزاداری دیدم که احساس کردم نیاز است به اندازه خودم از قدمای روضه‌خوانی که در وصف آل‌الله می‌خوانند قدردانی کنم؛ کسانی که شبیه‌شان در روزگار و نسل جدید کمتر دیده می‌شود.

وی افزود: افرادی که به جز مداح بودن، ویژگی‌های اخلاقی داشتند و در دوران خود بجا و به قاعده امانت‌داری کردند و این امانت به دست هم نسل‌های ما رسیده است. نسل من در کودکی مقتل‌هایی را می‌شنیدیم که زاده توهمات و خیالات نبوده‌اند و شعر و ادبیات، آهنگ و نوا و دستگاه در آنها نقش داشته است. اما امروز این شیوه کمرنگ شده و مخاطبان روضه تغییر ذائقه داده‌اند.

این مستندساز با اشاره به صرف دو ماه زمان برای تحقیق و پژوهش پیرامون این موضوع، ادامه داد: طی این پژوهش‌ها دریافتم روضه‌خوانی‌های قدیم قواعد خاصی داشته است. روضه‌خوان‌ها صرفا دارای صدای خوب نبوده‌اند و ویژگی‌های اخلاقی داشته‌اند و مقاتل را تلطیف شده برای مخاطبانشان اجرا می‌کردند. اما امروزه نوحه‌ها شکل انتزاعی و سورئال به خودش گرفته است!

وی درباره شخصیت حاج حجت کسری توضیح داد: آقا حجت متولد 1325 در محله قلهک شمیران است. او محضر بسیاری از اساتید مداحی و شعر مذهبی را درک کرده و شاید آخرین بازمانده از نسل بزرگان مداحی تهران باشد که به سنت‌ها وفادار مانده و در عین حال نوآوری را نیز فراموش نکرده است. کسی که از 12 سالگی عبای مداحی به شانه‌اش انداخته‌است و از همان سال 42 جزو مداحانی بود که عاشورای آن سال را تبدیل به آغاز نهضت انقلاب اسلامی و دسته‌جات عزاداری را به محل اعتراض به رژیم تبدیل کردند.

یکی از کارگردانان برنامه «چلچراغ» یادآور شد: تسلط او به آواز و الحان موسیقی سنتی تا حدی بود که چند بار از سوی مدیران و هنرمندان برای همکاری با رادیو تلویزیون  وقت و اجرا در برنامه گل‌ها از او دعوت به عمل آمده بود اما او حاضر نشده بود که دستگاه امام حسین را رها کند و به دنبال موسیقی برود.

محمدنژاد تأکید کرد: حجت کسرا به جرات اسوه اخلاق، ادب و تعهد در امر روضه‌خوانی و مدیحه‌سرایی بوده است. زانوی شاگردی بسیاری نزد اهالی فن زده و از جمله در حوزه شعر پیش جناب فانی تلمذ کرده است. او اهل تحقیق و پژوهش و قائل به آداب و سنن بوده و آنها را حفظ می‌کرده. بدعت‌گذاری نوینی که اسلوب مراسم عزاداری را بهم بریزد انجام نداده است هرچند که در کار خود نوآور بوده است. در انتخاب شعر بسیار دقت می‌کرده و در مقدمه و موخره چیدن موضوع توانمند بوده است.

وی تصریح کرد: نسل او جزو آخرین بازماندگان نسل بکر چهارپایه خوان‌های تهران هستند. چهارپایه خوانی که حرمتی داشته و اکنون با گسترش تکنولوژی کنار رفته است. اما چهارپایه کنار رفته، اخلاق و قداست منبر که نباید کنار برود. دغدغه من که باعث شد به لطف حضرت ارباب این کار را کلید بزنم، دغدغه بسیاری از سینه‌سوخته‌ها و هیئتی‌های قدیم است که طعم سنتی‌خوانی را چشیده‌اند و امروز دلشان می‌سوزد و به جد نگران هستند. بسیاری از علما و دلسوختگان مکتب و کسانی که به اسم امام حسین (ع) نیاز ندارند و نیازمند و وامگیر رسم حضرت ابی عبدالله الحسین هستند، با من دغدغه مشترکی دارند و همه تلاش می‌کنند این سنت حفظ شود.

کارگردان «آقا حجت» در پایان اعلام کرد: این مستند همزمان با روز اربعین در حوالی امامزاده صالح کلید خورد و پیش بینی می‌کنم فیلمبرداری حدود 40 روز طول بکشد.