زنان از مردان ملیگراترند/ تمدنسازی تاریخ را زنان شکل دادهاند
ابراهیم فیاض جامعهشناس معتقد است که در طول تاریخ زنان از مردان ملیگراتر بودهاند.
به گزارش ایلنا،اولین قسمت برنامه سینمادو شب گذشته؛ پنجشنبه ۱۱ آذرماه؛ از شبکه دوم سیما پخش شد.
ابراهیم فیاض (جامعهشناس) این هفته برنامه سینمادو گفت: با فیلمهای نرگس آبیار زنانگی در سینمای ایران شروع شده است زیرا پیش از این بیشتر فیلمهایی که توسط زنان فیلمساز ساخته میشد؛ شکلی مردانه داشت.
وی با اشاره به نقش زنان در تمدنسازی و فرهنگسازی گفت: اصولا تمدنسازی در طول تاریخ توسط زنان شکل گرفته است و زنان ملیگراتر از مردان هستند.
این جامعهشناس با اشاره به تفاوتهای زنان و مردان در برخورد با مسائل روز گفت: زنها بسیار جزئینگر هستند و در بعضی حسها همچون حس لامسه و رنگشناسی دقت بیشتری از مردان دارند.
وی ادامه داد: مادری یکی از خصلتهای زنان است و ما در فیلم نفس این نگاه مادرانه را میبینیم که بدون ایدئولوژی در فیلم جاری است. فیلم نفس نشان میدهد اگر زنان بخواهند مستقل باشند باید نگاه زنانه را حفظ کنند و سعی نکنند مانند مردان راه بروند.
فیاض با اشاره به نشان دادن سنت و مدرنیته در فیلم نفس گفت: خانمها به تکنولوژی به عنوان یک مقوله فرهنگی نگاه میکنند درحالیکه مردان به عنوان یک ابزار به آن نگاه میکنند.
وی نقش زنان را در جنگ و اتفاقات جهان مهم دانست و افزود: به نوعی روایتگر ۸ سال دفاع مقدس زنان هستند و آنها بودند که جنگ را روایت کردند زیرا در جنگ آن فردی که میرود رزمندهای است که به جبهه رفته و آن فردی که میماند زنی است که پشت سر وی چشم انتظار اوست.
نرگس آبیار در برنامه سینما دو درباره استقبال از فیلم نفس که این روزها در پردههای سینماها است گفت: استقبال از فیلم «نفس» خوب بود و با وجود ۲۳ سالن که محدود بود استقبال از این فیلم خوب بوده است.
وی با اشاره به ارتباط خود با جامعه نیز گفت: فیلمساز و داستان نویس باید اجتماعی و بین مردم باشد. یادم میآید روزهایی که فرصت داشتم در این حوزه ماجراجو بودم تا آنجا که ممکن بود یک روز برای نوشتن داستانها به بازار بروم و گفتگوهای مردم را یادداشت کنم. هنوز هم با گلاره عباسی که در اکثر فیلمهای من حضور دارد به شاه عبدالعظیم میرویم تا مردم را ببینیم و حرفهای آنها را بشنویم زیرا من معتقدم این امر کمک میکند و اگر این ارتباط گسسته شود کار سخت میشود.
کارگردان فیلم سینمایی «نفس» افزود: بشر با تکنولوژی خودش را نابود میکند و امروز فضای مجازی کارکرد تخیل را نابود میکند. با وجود فضای مجازی درواقع از خودمان خیلی فاصله گرفتیم و آهستگی که در عالم وجود دارد را از دست میدهیم.
آبیار با بیان اینکه بخشهایی از نقش بهار در فیلم نفس کودکی خودش است؛ گفت: فیلم «نفس» مجموعه مواردی است که از اطرافیانم گرفتهام و برگرفته از رمانی است که درباره آن نوشتم.
وی ادامه داد: در فیلم اشیا از آنچه در آیینه میبینند به شما نزدیکترند؛ قصه پر رنگی نداریم و کل ماجرا شکستن یک بشقاب و چالشی است که ایجاد میکند. شخصیتپردازی در لایههای زیرین داستان است که با ظرافت به آن پرداخته شده در نفس هم مجموعه فضایی که کودک میبیند تعمدا خواستم عین خود زندگی باشد.
آبیار ادامه داد: در نفس سیر تاریخی ۳ سال را دنبال میکنیم و نگاه یک کودکی که سیال است و جهان خود را توصیف میکند و از نگاه بیقضاوت یک کودک به جنگ و انقلاب نگاه میکنیم. این کودک دنیا را از فیلتر ذهنی خودش عبور میدهد. چیزی که کلیت را تشکیل میدهد تقدیس تخیل این کودک است که موجب میشود سختیها را هضم کند وهیچ چیزی بازدارنده آرزوهای این کودک نیست به جز جنگ.
آبیار در پاسخ به سوال خزاعی مجری برنامه مبنی بر اینکه در یکی از مصاحبهها گفته بود فیلمساز ارزشی نیست پاسخ داد، گفت: اطلاق این واژه از ابتدا اشتباه بوده باید درعمل به ارزشها این امر را نشان دهم. فیلمساز ارزشی بودن بار معنایی زیادی به من اضافه میکند. همانطور که میدانید هر فیلمساز پروسه سختی را از نظر روحی و جسمی میگذراند تا فیلم ساخته شود و یک خانم فیلمساز ۱۰ برابر یک فیلمساز مرد باید تلاش کند تا خودش را ثابت کند و من برای فیلمسازهای زن بسیار ارزش قائل هستم. در این مورد باید قضاوت را به مخاطب بسپاریم.
این فیلمساز همچنین گفت: در فیلمهایم به دنبال اسطوره سازی نیستم زیرا در این صورت آدمهای قصه مصنوعی میشود و آدم را تک بعدی میکند و من بدین شکل دوست ندارم.
مرجان اشرفیزاده نیز که در این برنامه حضور داشت درباره آثار زنانه سینمای ایران، گفت: آثار رخشان بنیاعتماد نمادی از سینمای زنانه هستند و در کنار آن حتی آثار رضا میرکریمی هم زنانه بودند و جالب بود که چطور ایشان توانستند درباره زنان به خوبی فیلم بسازند حتی در فیلم «یه حبه قند» نیز روح زنانهای در آن حاکم است.
وی ادامه داد: تعریف کلی تری که اطلاق میکنیم به سینمای زنانه، درواقع آثار رخشان بنیاعتماد است که روح زنانه بر آن حاکم است. آبیار از ۳ سال پیش که با فیلم سینمایی اشیا از آنچه در آیینه میبینیم به شما نزدیکترند فیلم بلند سینمایی خود را آغاز کرد و از همان ابتدا دقت او را در جزئیات دیدیم که بسیار ستودنی است و این موضوع از سینمای مستند و ادبیات آمده است.
کارگردان فیلم «آبجی» یادآور شد: رسالت بزرگ سینما پرداختن به جزئیات است که روح زمانه را در اثر سینمایی نمایان میکند.
وی با بیان اینکه فیلمسازی سخت است، گفت: نرگس آبیار در فیلمهایش ثابت کرده که انسانی فیلم ساخته و خوب است اجازه دهیم این نوع سینما رواج پیدا کند.
جواد طوسی منتقد این هفته برنامه سینمادو نیز گفت: شکل گیری تعدد فیلمسازی توسط زنان بسیار خوب است و یک رقابت منطقی را ایجاد میکند و این فرصت را به مخاطبان سینما میدهد تا با نگاه زنان در سینما آشنا شوند.
وی با اشاره به آثار نرگس آبیارادامه داد: در بین آثار آبیار یک وجه مشترک وجود دارد و آن پل ارتباطی است که بین سینمای مستند و سینمای داستانی تعریف شده است. همچنین در فیلم نفس میبینیم که راوی در قالب یک شخصیت کودک به خوبی تخیل میکند و از این رو نفس بسیار پختهتر از شیار ۱۴۳ روایت میشود.
طوسی ادامه داد: سینمای بعد از انقلاب ما هیچ تجربهای مانند نفس را نداشته است و جاهطلبی فیلمساز در این فیلم قابل تقدیر است.
وی همچنین گفت: یکی از گونههای سینمای شاخص بعد از انقلاب سینمای جنگ است که در آن بخشی از نگاه اجتماعی نیز وجود دارد.
در این برنامه گفتگوی تصویری از گلاره عباسی بازیگر فیلمهای نرگس آبیار و ساعد نیک ذات فیلمبردار فیلم «نفس» نیز پخش شد.
این برنامه پنجشنبه شبها بعد از بخش خبری ساعت22:30 پخش میشود.