مدیر مقصر است یا امین انبار؟/ اعتماد مجموعه‌داران خدشه‌دار شد
نعمت‌الله کاووسی، ماجرای فروش غیرقانونی ۲۷ تابلو را زنگ خطری برای مجموعه‌داران و مسئولان دانسته و می‌پرسد "این آثار در گذشته به چه دلیل از انبار موزه هنرهای معاصر خارج شد؟"
به گزارش خبرنگار ایلنا، نعمت‌الله کاووسی، ابتدا به توضیح شرایطی پرداخت که فرد به عنوان امین اموال مشغول به‌کار می‌شود و گفت: امین اموال کسی است که طبق آیین‌نامه از طرف مدیر مرکز هنرهای تجسمی معرفی می‌شود و سپس توسط حراست تایید می‌گیرد. حتی باید به ذی حسابی معرفی شود و بعد از بررسی‌های لازم کار خود را به عنوان امین آغاز کند. بنابراین امین باید مثل چشم خود از اموال نگهداری کند.
این کار‌شناس ادامه داد: در بدو امر باید فرم شماره ۹ در سه نسخه تهیه شود و شخص مورد نظر مشخصات خود را وارد کنند تا توسط دارایی تایید شود. یک نسخه از این فرم در اختیار اداره کل اموال دولتی قرار می‌گیرد و دو نسخه باقیمانده به ذی‌حسابی و امین اموال تحویل داده می‌شود تا تاکیدی باشد براینکه این‌ها اموال دولتی هستند و امکان جابه‌جایی بدون اجازه آن‌ها میسر نیست.
او درباره شرایط خروج هر اثر از انبار توضیح داد و خاطرنشان کرد: برای هرگونه خروج آثار از انبار، جمع‌دار باید امضای مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی و مقام مافوق را دریافت کند. پس از دریافت تایید‌یه‌ها؛ شی از انبار خارج می‌شود که قبل و بعد از بازگشت توسط حراست با دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد. با توجه به تمام این موارد سوال اینجاست که چطور امکان خروج ۲۷ تابلو بوجود آمد؟
معاون فرهنگی سابق مجموعه فرهنگی هنری سعدآباد بیان کرد: در بین این آثار تابلوهایی وجود دارد که اثر رضا مافی در قطع ۷۰ × ۵۰ کوچک‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود. اثر فریده لاشایی بسیار بزرگ است و این کار‌ها قابل پنهان کردن نیستند و کاغذ نیست که لوله کنیم و خیلی راحت از مقابل چشم حراست بیرون ببریم. باید به این نکته توجه داشته باشیم که دوربین‌های حراست نیز همه چیز را با دقت زیر نظر گرفته‌اند. اینکه چطور با وجود این شرایط طی دو ماه ۲۷ اثر، بدون اجازه بالا‌ترین مقام و دور از چشم حراست از انبار خارج می‌شود واقعا جای پرسش دارد.
او با بیان اینکه امنای اموال؛ کار‌شناس و تحصیل کرده هنرهای تجسمی هستند و به خوبی از ارزش آثار آگاهی دارند؛ خاطرنشان کرد: بنابراین اگر امین اموال خیانت در امانت کرده؛ نخست، باید اینگونه تلقی کنیم که آیین‌نامه‌ها انجام نشده است. دوم، ماموران حراست که مسئول کنترل ورود و خروج آثار بودند مقصر هستند؛ چون بیرون رفتن این اموال از دیدشان پنهان مانده است.
کاووسی با گلایه از وضعیت پیش آمده اظهار کرد: این ضعف مدیریت یک دستگاه را می‌رساند که عوامل آن می‌توانند اموال را به این راحتی از مجموعه خارج کنند. به این ترتیب تابلو‌ها توسط افراد غیر موجه فروخته شده و اعتماد گالری‌دار‌ها از بین می‌رود.
او با بیان این مطلب که «اگر ضعف مدیریتی قابل توبیخ است، در مقابل رسیدگی سریع مسئولان جای تقدیر دارد» افزود: بازگرداندن آثار و به نمایش گذاشتن آن‌ها قابل تقدیر است اما مسئولان باید شهامت پاسخ به پرسش‌های مطرح شده در افکار عمومی را داشته باشند تا ناراحتی‌ها و نگرانی‌های بوجود آمده از بین برود.
کاووسی با طرح پرسش دیگری مبنی بر اینکه این آثار چرا و به چه دلیل در گذشته از انبار موزه هنرهای معاصر خارج شد؟ بیان کرد: قیمت این تابلو‌ها در طول سالیان گذشته و پس از برگزاری حراجی‌های گوناگون همواره افزایش یافته و حدود ۱۰۰ برابر شده است. بعضی از این تابلو‌ها بیش از ۱۰۰ میلیون تومان ارزش دارند اما متاسفانه در انباری نگهداری می‌شوند که وضعیت استاندارد ندارد. حتی مدیریت دقیقی هم وجود نداشته که از خروج غیر قانونی آن‌ها جلوگیری کند؛ بنابراین باید در انبار موزه که وضعیت مناسب داشت نگهداری می‌شدند؛ انبار مرکز هنرهای تجسمی محل قابل اعتمادی نیست.
این کار‌شناس بر لزوم تعیین مدیریت جداگانه برای اداره موزه هنرهای معاصر تاکید کرد و گفت: مرکز هنرهای تجسمی بسیار عریض و طویل است و وظایف متعدد از جمله برگزاری جشنواره‌های داخلی و نمایشگاه‌های خارجی را برعهده دارد. این امر موجب می‌شود موزه هنرهای معاصر آنطور که انتظار می‌رود اثرگذار نباشد و حتما باید مدیریت آن برعهده فردی جز مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی گذاشته شود.
او تصریح کرد: اتفاقاتی مانند خروج ۲۷ تابلو زمانی رخ می‌دهد که مدیر شرح وظایف زیادی دارد و فرصت رسیدگی به تمام امور نیست. مدیران باید دقت و نظارت بسیاری داشته باشند؛ اگر نقاط ضعفی مثلا در زمینه امین اموال وجود دارد با توجه و در نظر گرفتن تسهیلاتی برای این افراد؛ مسائل را برطرف کنند.
کاووسی با ارائه پیشنهادی گفت: این اتفاق موجب شد زنگ خطر برای مراکز فرهنگی که از آثار تجسمی نگهداری می‌کنند به صدا در آید. همچنین مجموعه‌داران برای خرید آثار با احتیاط بیشتر وارد عمل شوند. به بخش‌نامه‌ای مانند آنچه توسط اداره آگاهی به طلافروشی‌ها ارسال شد؛ نیاز است که حتما هنگام خرید کاغذ و اطلاعات را دریافت کنند تا دزدی نباشد.