با حضور صاحب‌نظران ایران و ۴ کشور خارجی؛
کنفرانس «جوامع مهاجم و جوامع مرکب در گذر تاریخ؛ نمونه‌ی آن لبنان» برگزار شد
کنفرانس «جوامع مهاجم و جوامع مرکب در گذر تاریخ؛ نمونه‌ی آن لبنان» با حضور صاحب‌نظرانی از ایران، لبنان، فرانسه، تونس و ایتالیا در مرکز بین‌المللی علوم انسانی در جبیل لبنان برگزار شد.
مرکز بین‌المللی علوم انسانی در جبیل لبنان، کنفرانسی بین‌المللی با عنوان «جوامع مهاجم و جوامع مرکب در گذر تاریخ؛ نمونه‌ی آن لبنان» را در سالن اجتماعات خود در این مرکز با نظارت رونی عریجی، وزیر فرهنگ لبنان و با حضور سیدحسن صحت، سرپرست رایزنی فرهنگی ایران در بیروت و برخی مقامات علمی و اجرایی و با مشارکت کارشناسان و متخصصان جامعه‌شناسی و تاریخ از دانشگاه‌های لبنان، فرانسه، ایتالیا، تونس و ایران در روزهای ۱۳ تا ۱۶ شهریور برگزار کرد. از جمهوری اسلامی ایران نیز دو نفر؛ حقیقت و شریعتمداری؛ در این کنفرانس حضور داشتند.
به گزارش ایلنا؛ شرکت‌کنندگان در این کنفرانس در چهار محور «گفت‌وگو و تأثیرات ایدئولوژیکی و اقتصادی و ادارای آن»، «گفت‌وگوی بین فرهنگ‌ها»، «گفت‌وگوی بین ادیان» و «گفت‌وگوی میان مؤسسات» به بحثو تبادل نظر پرداختند.
در آغاز این کنفرانس، پروفسور جان میشل موتون گفت: میراثپربار لبنان در جهان این اجازه را می‌دهد که به عنوان نمونه در چارچوب گفت‌وگوی تمدن‌ها مورد بررسی قرار گیرد.
سپس پروفسور ژاک باویو، به نمایندگی از شرکت‌کنندگان در سخنانی بیان کرد: این کنفرانس در پی ایجاد همگرایی چند جانبه در ابعاد مختلف تخصصی است که از لبنان کنونی این امر آغاز می‌شود.
وی افزود: از گذشته برخی کشورها و ازجمله لبنان، نقطه‌ای برای ارتباط میان یکدیگر ایجاد کردند که از خلال آن به گفت‌وگوی میان تمدن‌ها، ادیان و فرهنگ‌ها پرداخته و ارزش‌های انسانی و از جمله دموکراسی در آن رشد کرد و از یکدیگر جدا نشده؛ بلکه پذیرای ملت‌های مختلف از نقاط مختلف جهان مانند ترک‌ها و فرانسوی‌ها بوده است.
ژاک باویو ادامه داد: تمدن‌ها در برخی مقاطع زمانی با استفاده از قدرت، خود را بر دیگران تحمیل کردند؛ اما در نهایت توانستند نظام اجتماعی نوینی را ایجاد کنند که لبنان نمونه‌ای از همین امتزاج میان تمدن‌هاست. ما خواهیم گفت که شهروندان چگونه این ملت‌ها را پذیرفتند؛ سپس چگونه آنها را طرد کرده و پس از آن بار دیگر چگونه آنها را به همراه ارزش‌هایشان پذیرفتند و در نهایت درباره‌ی همزیستی و درهم‌آمیختگی جوامعی که در حال آمدن بوده با جوامعی که ساکن در منطقه هستند، خواهیم گفت.
پس از آن نوبت به ادونیس العکرا، مدیر مرکز بین‌المللی علوم انسانی لبنان رسید. وی در سخنان خود گفت: در آغاز تاریخ ملت‌ها، تمدن‌هایی وجود داشت که یکی از دیگری قوی‌تر بودند و به طور طبیعی همین امر باعثبروز جنگ‌ها و مشکلاتی بود که انسان متمدن کنونی که در پی صلح است، چنین رفتاری از وی سر نمی‌زند؛ اما منطق زندگی و حیات است که پیروز می‌شود و ابزارهای جدیدی را برای گفت‌وگو میان کسانی که با یکدیگر اختلاف دارند می‌آفریند و در پی آن برای امتزاج میان فرهنگ‌ها و تمدن‌ها قدم برمی‌دارد تا اینکه مولودی متمدن و جدید می‌آفریند که متشکل از منابع مختلف بوده؛ اما با همه در حال گفت‌وگوست.
وی در ادامه تأکید کرد: گفت‌وگو در حقیقت خروج انسان از خود به سوی دیگران است و در چنین شرایطی رابطه‌ی دشمنی با مجهولی دیگر از بین رفته و مجهول تبدیل به معلوم خواهد شد و پس از آن در پی ایجاد رابطه‌ی مشترک با آن معلوم جدید، خواهد بود و دشمنی به رقابتی تبدیل خواهد شد که منشأ خیر عمومی و مشترک برای همگان خواهد بود و لبنان نمونه‌ای از اینگونه تمدن‌هاست؛ چراکه ترکیبی از تمدن‌ها و فرهنگ‌های مختلف است.
العکره، همچنین از اهداف تأسیس این مرکز برای دوره‌ای از فعالیت خود با عنوان «تبدیل شناخت به رفتار شهروندی» خبر داد و در این راستا مهم‌ترین اقدام آن را امضای تفاهم‌نامه‌ی مشترک با آموزشگاه عربی حقوق بشر تونس که در دفتر این آموزشگاه در دانشگاه لبنان صورت گرفت و به موجب این تفاهم‌نامه، مقطع کارشناسی ارشد در رشته‌ی حقوق بشر تأسیس شد که دوره‌ی آن دو ساله است.
مدیر مرکز بین‌المللی علوم انسانی جبیل در ادامه افزود: به عنوان گام نخست، موافقت وزارت آموزش و پرورش را برای تأسیس انجمن‌های شهروندی در مدارس رسمی اخد کردیم که پس از آن در دانشگاه‌ها نیز چنین انجمن‌هایی تأسیس خواهیم کرد.
پس از وی؛ العریجی با بیان داستانی از جلال‌الدین رومی، سخنان خود را آغاز کرد. داستان درباره‌ی رقابت رومی‌ها با چینی‌ها در هنر نقاشی بود که پادشاه آنها را مورد آزمایش قرار داد و از آنها خواست که در یک سالن بزرگ که با پرده‌ای میان آنها حایل شده بود، نقاشی‌ای روی دیوار بکشند. چینی‌ها نقاشی بسیار زیبایی کشیدند؛ ولی رومی‌ها فقط دیوار را صیقل دادند تا همچون یک آینه بازتاب دهنده‌ی نقاشی چینی‌ها باشد. وقتی پرده برداشته شد، همه در کمال شگفتی یک نقاشی را در دو طرف سالن مشاهده کردند.
العریجی تأکید کرد: نتیجه‌گیری داستان این بود که تمدن‌ها و فرهنگ‌ها، هنگامی که با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و نسبت به یکدیگر واکنش نشان می‌دهند به تکامل و رشد و تعالی می‌رسند.
وی گفت: اگر گفت‌وگو نقطه‌ی اتصال این ارتباط باشد و روابط با پایان جهان فاصله دارد، نظریه‌‌های پایان تاریخ فوکویاما و همچنین نظریه‌ی برخورد تمدن‌های هانتینگتون، زیر لوای شعار جهانی‌سازی و مفاهیمی که از آن برای سلطه و نفی دیگران برداشت می‌شود؛ و با تأکید به پذیرفتن هویت هر گروه از انسان‌ها و ویژگی‌های فرهنگی و تمدنی که در ارتباط با دنیا دارند و نه به معنای جهانی‌سازی آن، در چنین حالتی لبنان می‌تواند الگو و نمونه‌ای باشد که ضمن ایجاد ارتباط با دیگران نه تنها در سطح امکانات داخلی خود؛ بلکه با ایفای نقش در منطقه و جهان می‌تواند آزمایشگاهی واقعی برای گفت‌وگوی میان اقشار مختلف با گوناگونی اجتماعی، فرهنگی، دینی و اداری باشد.
وی افزود: اگر بخواهیم درباره‌ی موانعی که بر سر راه چنین تجربه‌ای ایجاد شده سخن بگوییم، باید گفت که بیشتر عوامل آن همانگونه که اکثریت افراد می‌دانند به تأثیر عوامل خارجی بازمی‌گردد و برای آنکه این تجربه از کارآمدی لازم برخوردار شود و از گذشته و عبرت‌های آن و نیز نگاه به آینده و چالش‌های آن درس گرفته باشد، می‌بایست بپذیریم که موفقیت در هر گفت‌وگویی ابتدا از نگاه نقدپذیر به روند کارها آغاز می‌شود تا نقاط ضعف و قوت آن با بینشی که از اعتراضات به دست می‌آید روشن شده تا به این وسیله، نزد ما راه‌کارهای دیگری به دست آید.
وی در ادامه تأکید کرد: ورود در حوزه‌ی گفت‌وگو که خود نوعی هوشیاری درونی و بازنگری به خود را می‌طلبد، نیازمند بهره‌وری از تجربیات گذشته و آموخته‌هایی دارد که در عمل به دست آمده است، همچنین آنچه را که اطلاعات مشترک فرهنگی در اختیار دارد به همراه اندوخته‌های لبنانی‌ها در خصوص داشتن عزم و اراده برای رویارویی با خطرهایی که جامعه و سرزمین آنها را تهدید می‌کند، همه‌ی این عوامل انسان را وامی‌دارد تا برای ساختن کشوری امروزی که بر پایه‌ی ارزش‌های واقعی و عدالت و مساوات ایجاد شده تلاش کند.
العریجی در ادامه گفت: این امر نیازمند تربیت صحیح بوده تا بتوان شهروندی وابسته به کشور و مسئولیت‌پذیر تربیت کرد که مصلحت عمومی را بر مصلحت شخصی ترجیح دهد و به این وسیله، فرهنگ شهروندی گسترش یافته و با همان فرهنگ می‌توان تأثیرپذیری فرهنگی را در تمام ارکان جامعه لمس کرده و به اهداف و خواسته‌های آن دست یافت.
وی در پایان سخنان خود تأکید کرد: گفت‌وگو، تنها زاییده‌ی شرایط و یا بحران‌ها و یا ضرورت‌ها نبوده؛ بلکه انتخاب انسان در طول زمان و مکان در آن نقش دارد.
دکتر حقیقت از ایران هم با مقاله‌ای با عنوان عربی «التبادل الحضاری بین الهخامنشیان والفینیقیین» حضور داشت و مقایسه و تأثیرات متقابل بین تمدن‌های هخامنشی و فینیقی و روابط مشترک آنان را بررسی و چنین نتیجه‌گیری کرد که این دو تمدن در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی در تبادل و تعامل بوده‌اند.
وی با توجه به این نتیجه‌گیری، به نقد نظریه‌ی جنگ تمدن‌های هانتینگتون پرداخت و به نقش جمهوری اسلامی ایران در ثبت طرح گفت‌وگوی تمدن‌ها در سازمان ملل متحد پرداخت.
همچنین حجت‌الاسلام شریعتمداری، با مقاله‌ی «الطابع العربی الشیعیه فی ایران؛ التاثیر اللبنانی نموذجا» به زبان عربی، با استفاده از مدل تحقیقی توصیفی و مقایسه‌ای در سه مبحثدین قبل از صفویه و بعد از صفویه در ایران، تأثیر علمای جبل عامل لبنان بر وضعیت مذهب تشیع را بررسی کرد.
