تدوین سند جامع بین‌المللی برای مبارزه با جرائم سایبری

به گزارش خبرنگار ایلنا، سیدعباس عراقچی در اجلاس ملی پیشگیری و مقابله با جرائم سایبری با بیان اینکه در جهان امروز فضای سایبری به بخش جدانشدنی زندگی بشر تبدیل شده است، گفت: بهره‌گیری از فضای سایبری دیگر محدود به استفاده از رایانه‌های شخصی نیست، بلکه هر فرد قادر است در کوتاه‌ترین زمان به فضای سایبر متصل و با ظرفیت خود از آن بهره بگیرد.

فضای سایبری بدون مرز در اختیار حکومت‌ها و ملت‌ها است

او ادامه داد: برخلاف گذشته که حکومت‌ها، قلمرو و مرزهای مشخصی برای خود ایجاد کرده بودند و با مرزهای طبیعی از هم جدا می‌شدند، امروزه فضای سایبری بدون مرز در اختیار حکومت‌ها و ملت‌ها قرار گرفته است. 

معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه با بیان اینکه فرصت‌هایی که فضای مجازی در اختیار انسان قرار می‌دهد، بی‌شمار است، اظهار داشت: تاثیر زندگی روزمره در تمامی ابعاد آن، کاهش هزینه‌ها، صرفه‌جویی در نیروی انسانی و منابع طبیعی و کمک به محیط‌زیست تنها بخشی از مزایای فراوان فناوری‌های رایانه‌ای است اما این فناوری‌ها در کنار فرصت‌های خود چالش‌ها و تهدیدات نوظهوری را ایجاد کرده که ابعاد مختلفی از زندگی بشر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

با شناسایی نقاط ضعف فضای سایبر، چالش‌ها را باید برطرف کنیم 

عراقچی با بیان اینکه نمی‌توان به علت وجود چالش‌ها و تهدیدات صورت مساله را پاک کرد، تصریح کرد: همانند اکثر پدیده‌های انسانی ضروری است با شناسایی نقاط ضعف فضای سایبر درصدد مدیریت و برطرف کردن آن‌ها بربیایم، حملات سایبری، تروریسم سایبر و جرایم سایبری سه اصطلاحی است که در حوزه چالش‌های فضای سایبری مطرح می‌شود بسیاری از دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی تلاش کرده‌اند، ابعاد مختلف سه مفهوم یاد شده را مورد توجه قرار دهند. 

او با طرح این سوال که در شرایطی که دولت‌ها درخصوص تعریف تروریسم به اجماع نرسیده‌اند، آیا می‌توان فعالیت‌هایی را که در فضای سایبری به قصد ایجاد رعب و وحشت برای اغراض سیاسی محسوب می‌شوند مشمول تروریسم سایبری دانست؟ خاطرنشان کرد: مصادیق عینی تروریسم سایبری کدام است؟ چگونه می‌توان از تروریسم سایبری پیشگیری و در ‌‌نهایت با آن مقابله کرد؟ این‌ها سوالاتی است که در خصوص مفاهیم حملات سایبری و تروریسم سایبری ایجاد شده و صاحب‌نظران و سازمان‌های بین‌المللی در خصوص آن به اجماعی نرسیده‌اند. 

جرایم سایبری موجب نقض امنیت و آرامش شهروندان در فضای سایبری شده است

این مقام عالی وزارت امور خارجه با ابراز امیدواری از اینکه برخی دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی با مدنظر قرار دادن اصول پذیرفته شده حقوق بین‌الملل در پی تعیین راه‌حل‌هایی برای چالش‌ها و تهدیدات ناشی از فضای سایبری هستند، ابراز داشت: یقینا مشارکت کلیه دولت‌ها و در نظر گرفتن دیدگاه‌های مختلف به منظور حصول اجماع در این زمینه شرط اساسی این فرآیند است.

عراقچی با بیان اینکه جرایم سایبری موجب نقض امنیت و آرامش شهروندان در فضای سایبری شده است، عنوان کرد: مرتکبان جرایم سایبری با سو‌ءاستفاده از فضای سایبری، فضای امنی را برای خود ایجاد کرده‌اند. جمع‌آوری ادله و مستندات به منظور تعقیب و رسیدگی قضایی در خصوص این مجرمان با مشکلات پیچیده‌ای مواجه است. این جرایم به علت ماهیت‌شان مرز‌ها را از بین برده‌اند و ناگزیر دولت‌های متعددی در مراحل مختلف رسیدگی با آن‌ها درگیر می‌شوند.

تحولات فضای سایبری موجب نیاز مبرم به سند جامع در سطح جهانی شده است

او با بیان اینکه با توجه به تحولات و توسعه روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات شاهد پیدایش اشکال جدید جرایم سایبری هستیم، یادآور شد: این جرایم تا چند سال قبل وجود نداشت اما امروزه توسط تبهکاران در فضای سایبر ایجاد شده است. از همین‌رو، پیشگیری و مقابله با جرایم سایبری مستلزم توجه جدی به تحولات فناوری‌های سایبری و تحقق همکاری‌های بین‌المللی دولت‌ها در قالب‌های دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌‌المللی شده است.

معاون وزیر امور خارجه با اشاره به کنوانسیون اروپایی جرایم سایبری که در سال ۲۰۰۱ تدوین شده است، بیان کرد: در شرایطی که حدود ۱۶ سال از تدوین این کنوانسیون می‌گذرد تحولات و پیشرفت‌های فضای سایبری و گسترش نجومی، دسترسی به فناوری‌های اطلاعات نیاز مبرم به یک سند جامع در سطح جهانی را موجب شده است. 

وزارت خارجه رایزنی‌های را برای تدوین سند بین‌المللی جرائم سایبری انجام داده است 

عراقچی به اقدامات گسترده جمهوری اسلامی ایران در پیشگیری و مقابله با جرائم سایبری اشاره کرد و گفت: مرکز ملی فضای مجازی به منظور اشراف کامل و روزآمد فضای مجازی در سطوح داخلی و خارجی و تصمیم‌گیری نسبت به نحوه مواجهه فعال و خردمندانه کشور با این مساله ایجاد شده است. از سوی دیگر وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با درک اهمیت همکاری‌های بین‌المللی و با هدف تسهیل فعالیت نهادهای داخلی کشور برای تقویت تعاملات بین‌المللی در راستای پیشگیری و مقابله با جرائم سایبری ضمن پایش کلی تحولات در حوزه‌های امنیت سایبری و جرائم سایبری در نشست‌های متعدد بین‌المللی حضور داشته است و رایزنی‌های قابل توجهی را با کشورهای همفکر برای تدوین یک سند بین‌المللی جرائم سایبری انجام داده است. 

تشکیل کارگروهی در وزارت خارجه در رابطه با جرائم سایبری به دستور ظریف 

او با اشاره به تشکیل کارگروهی به دستور وزیر امور خارجه با حضور نمایندگان همه نهادهای ذیربط در بخش حقوقی وزارت امور خارجه برای هماهنگی لازم با نهادهای مربوطه در حوزه جرائم سایبری اظهار داشت: در این کارگروه مواضع و دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در زمینه تقویت همکاری‌های بین‌المللی و تدوین سند جامعی برای جرائم سایبری بررسی شده است.

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران مباحث و موضوعات مربوط به جرائم سایبری را در چارچوب همکاری‌های خود با دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد و در قالب سند برنامه مشترک ایران با این دفتر مورد پیگیری قرار داده و برگزاری این نشست یکی از مصادیق تحقق این همکاری‌ها است. 

عراقچی با بیان اینکه پیشگیری و مقابله با جرائم سایبری مستلزم توجه جدی به تحولات فناوری‌های سایبری و همکاری‌های بین المللی دولت‌ها است، تصریح کرد: پیشرفت فضای سایبری و گسترش نجومی دسترسی فناوری اطلاعات موجب شده تا یک سند جامع در سطح جهانی برای مقابله با جرائم سایبری از سوی دولت‌ها تدوین و مورد بهره‌برداری قرار گیرد.