احتمال ضعیف رقابت مجدد عارف و لاریجانی/ لابی گسترده اصولگرایان علیه مطهری/ دو تئوری فراکسیون امید برای ریاست مجلس

به گزارش خبرنگار پارلمانی ایلنا، چند روز مانده به برگزاری انتخابات هیات رییسه اجلاسیه دوم مجلس دهم شورای اسلامی، لابی‌ها، نشست‌های فراکسیونی و رایزنی میان نمایندگان فراکسیون‌ها و طیف‌های سیاسی مختلف مجلس به اوج خود رسیده است. 

یک سال پیش هنگامی که در چنین روزهایی مجلس دهم آغاز به‌کار کرد، بسیاری گمان می‌کردند باتوجه به پیروزی قاطع ائتلاف اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان که با «لیست امید» در سراسر کشور بیشترین کرسی‌های پارلمان را تصاحب کردند، طبیعتاً رییس، نواب رییس، اعضای هیات رییسه مجلس و همچنین روسا و اعضای هیات رییسه کمیسیون‌های تخصصی مجلس دهم در اختیار اعضای فراکسیون امید خواهد بود. با این حال همزمان با ورود بیش از ۱۶۰ نماینده عضو «لیست امید» به مجلس، برخی از نمایندگان به بهانه‌های مختلف بدعهدی کرده و از عضویت در فراکسیون امید سر باز زدند. 

در این میان، این گروه از نمایندگان «لیست امید» که به لحاظ دیدگاه و روش سیاست‌ورزی فاصله معناداری با اصولگرایان دوآتشه مجلس و مخالفان دولت داشته و لااقل در یک نکته که همان حمایت از دولت تدبیر و امید باشد، با اصلاح‌طلبان اصیل عضو فراکسیون امید مجلس دهم هم‌نظر بودند، با تشکیل فراکسیونی به‌عنوان «مستقلین ولایی» راه میانه را پیش گرفتند تا هم عضو فراکسیون امید نباشند و هم بتوانند با حفظ فاصله خود با اصولگرایان عضو فراکسیون «نمایندگان ولایی»، به حمایت منطقی خود از اقدامات دولت ادامه داده و مسیر را برای پیشبرد اهداف و برنامه‌های دولت یازدهم هموار کنند.

به هر تقدیر انتخابات هیات رییسه اجلاسیه نخست مجلس به پایان رسید و درحالی که محمدرضا عارف سرلیست اصلاح‌طلبان تهران در رقابت با علی لاریجانی که از قضا او نیز عضو لیست امید قم بود، شکست خورد و کرسی ریاست مجلس دهم از چنگ اصلاح‌طلبان دور ماند اما کرسی‌های مهمی چون نواب رییس مجلس و دیگر ارکان هیات رییسه و همچنین ریاست و ارکان هیات رییسه تعدادی از کمیسیون‌های تخصصی به اعضای فراکسیون امید رسید. نشاندن مسعود پزشکیان و علی مطهری بر صندلی نواب رییس مجلس و همچنین انتخاب نمایندگانی همچون غلامرضا تاجگردون به‌عنوان رییس کمیسیون برنامه و بودجه و برگزیده شدن علی نوبخت حقیقی در ریاست کمیسیون بهداشت و درمان مجلس دهم از جمله این توفیق‌ها بود.

احتمال ضعیف رقابت مجدد عارف و لاریجانی برای ریاست مجلس

با این همه، در شرایطی که به نظر می‌رسید با آغاز به کار اجلاسیه دوم مجلس دهم دیگر شاهد رقابت عارف و لاریجانی برای کرسی ریاست نباشیم و انتظار می‌رفت به‌ویژه با پیروزی مجدد روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری و همچنین توفیق چشم‌گیر اصلاح‌طلبان و «لیست امید» در انتخابات شوراهای شهر و روستا در سراسر کشور، به‌نوعی شاهد تعامل بیشتر دو فراکسیون «امید» و «مستقلین ولایی» در اجلاسیه دوم مجلس دهم باشیم، حال برخی شنیده‌ها از احتمال رقابت مجدد عارف با لاریجانی در انتخابات هیات رییسه حکایت دارد.

همزمان یک نماینده عضو فراکسیون امید که در کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز عضویت دارد با تایید اینکه برخی اعضای این فراکسیون و همچنین برخی از گروه‌های اجتماعی از عارف درخواست کرده‌اند به‌خاطر پافشاری بر مطالبات اصلاح‌طلبانه جامعه که به‌ویژه در ایام انتخابات ریاست‌جمهوری نمود یافت، بار دیگر شانس خود را برای نشستن بر کرسی ریاست مجلس آزمایش کند، رییس فراکسیون امید تصمیم‌گیری در این رابطه را برعهده مجمع عمومی و خرد جمعی فراکسیون گذاشته و اینطور که سخنگوی فراکسیون اعلام کرده، قرار است بعد از ظهر امروز این موضوع در جلسه مجمع عمومی بررسی شود و نهایتاً در نشست روز شنبه تصمیم‌گیری نهایی صورت بگیرد.

دو تئوری فراکسیون امید درباره عارف

این نماینده اصلاح‌طلب مردم تهران در مجلس که نخواست نامش فاش شود، به ایلنا گفت: در حال حاضر دو تئوری در فراکسیون مطرح است. یک گروه معتقدند دکتر عارف فارغ از نتیجه‌ای که از رقابت با لاریجانی حاصل می‌شود، باید وارد عرصه شده و با این اقدام نمادین، وظیفه خود را در قبال مطالبات اصلاح‌طلبانه جامعه به انجام برساند و گروهی دیگر معتقدند این رقابت درمجموع به نفع فراکسیون امید و جریان اصلاحات نیست.

او تاکید کرد که اکثریت با گروه دوم است و بیشتر اعضا معتقدند که فراکسیون باید با تعامل بیشتر با دیگر نمایندگان عمل کند.

حواشی جلسه غیررسمی امیدی‌ها

نماینده مردم یکی از شهرستان‌های غربی در مجلس دهم با اشاره به طرح این مسئله در یکی از جلسات روزهای اخیر اعضای فراکسیون امید، به خبرنگار ایلنا گفت: در جلسه‌ای که با حضور هفت تا هشت نفر از نمایندگان و آقای عارف برگزار شد، برخی دوستان تعارفاتی را مطرح کرده و از دکتر عارف خواستند حتماً وارد رقابت شود اما بنده صراحتاً تاکید کردم که این رقابت به صلاح فراکسیون نیست.

او استدلال کرد که اولاً باتوجه به فضای عمومی مجلس احتمال پیروزی ما اندک است و با این حساب، درصورت شکست در این رقابت درون پارلمانی، عملاً دو پیروزی بزرگ جریان اصلاحات در انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراهای شهر و روستای اخیر زیرسوال می‌رود و فردای روز انتخابات هیات رییسه «کیهان» و سایر رسانه های اصولگرا تیتر میزنند: «اصلاحات شکست خورد!»

عضو شورای مرکزی فراکسیون امید ادامه داد: از طرفی لاریجانی و اصولگرایان معتدل عضو فراکسیون «مستقلین ولایی» در انتخابات اخیر حسن نیت‌شان را به جریان اصلاحات ثابت کرده و نشان دادند که از ما هستند. اگر لاریجانی در این انتخابات به سمت اصولگرایان غش می‌کرد، حتماً باید با او رقابت می‌کردیم اما حالا که ثابت کرده حامی دولت است، دلیلی ندارد با دست خودمان این نیروی خودی را برانیم!

لابی گسترده اصولگرایان علیه مطهری

این نماینده اصلاح‌طلب مجلس که ازجمله تئوریسن‌های پشت پرده فراکسیون امید نیز هست، در نهایت اعلام کرد: با این حساب، در حال حاضر موضوع ورود دکترعارف به رقابت منتفی شده و بعید است بار دیگر دو نفر از اعضای لیست امید برای ریاست مجلس رقابت کنند اما مسئله این است که نایب رییسی مطهری برای اصولگرایان بسیار گران تمام شده و قصد دارند با این اختلاف‌افکنی‌ها میان دو فراکسیون «امید» و «مستقلین ولایی»، به نحوی مانع از اجماع دو طرف در مورد مطهری شده و مثلاً حاجی‌بابایی را جایگزین او کنند و به نظر می‌رسد لاریجانی نیز ترجیح می‌دهد سه کرسی اصلی ریاست و نواب رییس بین سه فراکسیون تقسیم شود اما فضای عمومی مجلس به نفع مطهری است و احتمالاً همانطور که کرسی لاریجانی حفظ می‌شود، مطهری نیز در جایگاه به‌حق خود ابقا خواهد شد.

اشکال ائتلاف‌های سه فراکسیون مجلس

در این میان یک عضو شورای مرکزی فراکسیون «مستقلین ولایی» مجلس از توافق این فراکسیون با فراکسیون اصولگرای «نمایندگان ولایی» برای معرفی لاریجانی به‌عنوان رییس و تهیه لیست ۱۲ نفره مشترک متشکل از ۶ عضو فراکسیون «مستقلین ولایی» و ۶ عضو فراکسیون «نمایندگان ولایی» خبر داد و مدعی شد که این فراکسیون با فراکسیون «امید» به توافق نرسیده است؛ چرا که فراکسیون «امید» خواهان معرفی ۹ نفر از ۱۲ عضو هیات رییسه بوده و صرفاً در این شرایط حاضر به حمایت از لاریجانی شده است.

هرچند که چند عضو فراکسیون «امید» و حتی برخی از اعضای فراکسیون «مستقلین ولایی» نیز این ادعا را تکذیب کرده و گفتند که هنوز اعضای فراکسیون «امید» درباره گزینه ریاست و اعضای هیات رییسه مجلس به‌طور مشخص اظهارنظر نکرده‌اند. با این حساب به نظر می‌رسد ادعای این نماینده عضو فراکسیون «مستقلین ولایی» بیشتر برای انداختن توپ در زمین اصلاح‌طلبان باشد و حال آن‌که احتمالاً حداقل بخشی از مدعیات او با حقیقت هم‌خوانی خواهد داشت.

انتشار «لیست امید» بعد از یک سال

بهرام پارسایی سخنگوی فراکسیون امید مجلس نیز همزمان تاکید کرده درصورتی که مجمع عمومی این فراکسیون به تصمیم  برسد، احتمالاً برای کرسی ریاست مجلس نیز کاندیدا اعلام خواهد کرد، تصریح کرد: بالغ بر ۱۶۰نفر از نمایندگان با لیست امید و با پذیرش تعهدات این لیست وارد مجلس شدند اما برخی از آن‌ها به هر دلیلی بعد از ورود به مجلس در فراکسیون امید حضور پیدا نکردند.

او با اشاره به تحولاتی که درپی سه انتخابات سال‌های ۹۲، ۹۴ و ۹۶ رخ داده، اعلام کرد: مردم اکنون منتظرند که این تحرکات در انتخابات هیات رییسه مجلس هم نمود داشته باشد؛ بر این اساس ما لازم می‌دانیم به مردم اعلام کنیم که چه کسانی به تعهدات خود عمل کردند.

ثبات در سه کرسی رییس و نواب

پارسایی همچنین از برگزاری نشست مجمع عمومی این فراکسیون به‌منظور تصمیم‌گیری جهت معرفی کاندیدا برای تمامی ارکان هیات رییسه مجلس اعم از رییس، نواب رییس، دبیران و ناظرین خبر داد و این درحالی است که بهروز بنیادی عضو شورای مرکزی این فراکسیون معتقد است که هنوز درباره هیچ مسئله‌ای تصمیم‌گیری نهایی انجام نشده و احتمالاً شاهد تغییری در سه کرسی اصلی یعنی رییس و نواب رییس مجلس نخواهیم بود.

بنیادی به ایلنا گفت: فراکسیون امید قصد دارد اسامی اعضای فراکسیون را منتشر کند و احتمالاً این مسئله به‌زودی انجام خواهد شد اما موضوع هیات رییسه مجلس آن‌چنان ارتباطی به این موضوع ندارد و به نظر می‌رسد به‌زودی به توافق خواهیم رسید.

نماینده اصلاح‌طلب مردم کاشمر در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد که احتمالاً رییس و نواب رییس مجلس در اجلاسیه دوم همین افرادی خواهند بود که هم‌اکنون مسئولیت دارند اما احتمالاً شاهد تغییراتی در دیگر اعضای هیات رییسه خواهیم بود.

ادامه مذاکره و لابی‌های سه فراکسیون 

بهروز نعمتی نماینده عضو شورای مرکزی فراکسیون «مستقلین ولایی» و از جمله نمایندگان تاثیرگذار در این فراکسیون که مسئولیت سخنگوی هیات رییسه مجلس در اجلاسیه نخست را برعهده دارد نیز معتقد است که برای اظهارنظر در رابطه با اعضای هیات رییسه بیشتر صبر کنیم.

او به ایلنا گفت: هنوز مذاکرات میان سه فراکسیون مجلس شورای اسلامی ادامه دارد و به بیان دیگر این روزها، روزهای پرکار و شلوغ هر سه فراکسیون است. 

نماینده اصولگرای مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا همکاری اصولگرایان معتدل و اصلاح‌طلبان در جریان انتخابات ریاست جمهوری و حمایت از روحانی، در نحوه دستیابی به تعامل برای کرسی‌های هیات رییسه تاثیرگذار خواهد بود یا خیر نیز گفت که به هر حال مسائل سیاسی همواره بر یکدیگر موثر هستند.

گعده نمایندگان سه فراکسیون در صحن علنی مجلس

به گزارش ایلنا، این اظهارنظرها درحالی به اوج خود رسیده که صحن علنی مجلس نیز به‌شدت تحت تاثیر موضوع انتخابات هیات رییسه مجلس بود. بر این اساس درحالی که مجلس دستور کار عادی خود را پی می‌گرفت، بسیاری از نمایندگان در گوشه و کنار مجلس سخت سرگرم بحت و رایزنی و لابی بودند و در این میان، یک گوشه محمدرضا تابش و عبدالکریم حسین‌زاده نواب رییس فراکسیون امید با یکدیگر صحبت می‌کردند و طرف دیگر نیز حمیدرضا حاجی‌بابایی رییس فراکسیون اصولگرایان «نمایندگان ولایی» با احمد سالک نایب رییس عضو جبهه پایداری کمیسیون فرهنگی مجلس و عضو فراکسیون «نمایندگان ولایی» مشغول گفت‌وگو بود و سیدحسین نقوی حسینی سخنگوی این فراکسیون و محمد دهقانی که در جریان انتخابات اخیر ریاست ستاد محمدباقر قالیباف را برعهده داشت و در انتخابات هیات رییسه اجلاسیه نخست نیز در کنار حاجی‌بابایی، یکی از دو نامزد اصولگرایان برای کرسی نایب رییسی مجلس بود نیز در گوشه و کنار صحن با دیگر نمایندگان صحبت می‌کردند و همزمان مجتبی دوالنوری نماینده اصولگرای عضو جبهه پایداری قم و از جمله اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز بسیار فعال بود.

در این میان صندلی محمدرضا عارف نیز مرکز بسیاری از گفت‌وگو و رایزنی‌ها بود که در این میان، لحظه‌ای بهروز نعمتی کنار رییس فراکسیون امید می‌نشست و دقیقه‌ای بعد جلال میرزایی نماینده اصلاح‌طلب مردم ایلام با پیرمرد سفیدموی مجلس مذاکره می‌کرد.

همچنین در گوشه‌ای دیگر نیز رحیم زارع عضو فراکسیون مستقلین ولایی با تابش و حسین‌زاده و پروانه سلحشوری رییس اصلاح‌طلب فراکسیون زنان مشغول مذاکره بود. عبدالرضا هاشم‌زایی و غلامرضا حیدری دو نماینده اصلاح‌طلب کهن‌سال فراکسیون امید نیز در گوشه‌ای دیگر از صحن با یکدیگر صحبت می‌کردند و در طرف دیگر محمد دامادی، شهرام کوسه‌غروای و غلامرضا کاتب سه نماینده عضو فراکسیون مستقلین ولایی گعده کرده بودند و در این شرایط، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه اصولگرای مردم اسلام‌آباد غرب و دالاهو نیز با گروه‌های مختلف و گعده‌های متشکل از نمایندگان خوش و بش می‌کرد و می‌خندید.