برجام ثابت کرد گفت‌وگو و دیپلماسی هنوز کارایی دارد
سفیر کشورمان در لبنان گفت:برجام ثابت کرد گفت‌وگو و دیپلماسی هنوز کارآیی دارد و راهکارهای مبتنی بر خشونت و زور که بطور جنون‌آمیزی در منطقه به کار گرفته می‌شود، نتیجه‌ای ندارد.
به گزارش ایلنا، محمد فتحعلی در بخشی از گفت‌وگو با روزنامه «الجمهوریه» لبنان گفت: نه‌تنها فعالیتهای هسته‌ای ایران در چارچوب توافق هسته‌ای تداوم خواهد یافت بلکه اتحادیه اروپایی و کشورهای ۱+۵، با ایران در زمینه استفاده‌های صلح آمیز از انرژی هسته‌ای، در چارچوب برجام، همکاری خواهند کرد.
مشروح مصاحبه محمد فتحعلی سفیر جمهوری اسلامی ایران در لبنان درباره اجرای توافق هسته‌ای ایران با گروه۱+۵ با روزنامه الجمهوریه لبنان به شرح زیر است:
جمهوری اسلامی ایران وکشورهای غربی در اجرای توافق هسته‌ای به چه دستاوردهایی دست پیدا کردند؟
جمهوری اسلامی ایران، منطقه غرب آسیا و جهان در مقطع خطیر و تاریخی قرار دارد. از ۱۷ ژانویه ۲۰۱۶ اجرایی توافق هسته‌ای میان جمهوری اسلامی ایران و گروه کشورهای ۱+۵ آغاز شد. توافقی که به اعتقاد ما به منزله موفقیت طرفین بود. زیرا تلاش‌های دو طرف برای رفع یک بحران غیرضروری اما خطرناک به نتیجه نشست و طرف‌ها با عقلانیت و پشتکار با استفاده از ابزار دیپلماسی و گفت‌وگو توانستند یکی از پیچیده‌ترین مسائل را حل کنند. مساله‌ای که در یک طرف آن جمهوری اسلامی ایران قرار داشت که برای پاسخ به نیاز‌هایش با تکیه بر ظرفیت‌ها و توانمندی‌های علمی و صنعتی خود به دنبال استفاده از انرژی صلح آمیز هسته‌ای بود و در این مسیر از دادن شهدا، تحمل فشارهای اقتصادی و سیاسی باکی نداشت. طرف دیگر هم کشورهایی بودند که به دلایل مختلف حاضر به پذیرفتن توان هسته‌ای ایران نبودند. در این گروه قدرت‌هایی بودند که راهبرد ضعیف و عقب نگهداشتن سایر کشور‌ها را دنبال می‌کردند و پیشرفت ایران را در تعارض با منافعشان می‌دیدند و دسته دیگر در نتیجه تبلیغات سوء دچار بی‌اعتمادی نسبت به فعالیتهای هسته‌ای ایران شده بودند.
در این مساله طرف سومی هم فعال بود و آن کشورهایی بودند که در سال‌های گذشته از هر اقدامی در جهت تشدید اختلافات میان دو طرف بالا فروگذار نکردند. در راس این گروه رژیم اشغالگر صهیونیستی است که از یکسو با ادعاهای دروغین و استفاده از لابی صهیونیستی افکار عمومی را گمراه می‌کرد و از طرف دیگر با به شهادت رساندن دانشمندان هسته‌ای ایران می‌کوشید مانع پیشرفت کشورهای اسلامی و دستیابی ملت‌های منطقه به دانش هسته‌ای شود تا موقعیت خود را در منطقه و در میان کشورهای اسلامی حفظ کند. در کنار این رژیم نیز متاسفانه کشورهایی بودندکه با صرف مبالغ هنگفت در همراهی آشکار و پنهان با رژیم صهیونیستی می‌کوشیدند مانع حصول این توافق شوند این کشور‌ها دچار خطای محاسباتی شده و به اشتباه حیات و منابع خود را در گرو تداوم این مساله می‌دیدند.
از منظر جمهوری اسلامی ایران این یک موفقیت است زیرا ملت ایران در نتیجه تلاش علمی، ایستادگی، صبر، دادن شهید و تبعیت از رهبری حکیمانه ولی فقیه به عنوان عمود نظام اسلامی با با تدابیر جناب آقای روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران و کوشش تیم ورزیده مذاکره‌کننده توانست حق خود را در استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای تثبیت کند و به جرگه کشورهای دارنده دانش هسته‌ای وارد شود.
همچنین درچارچوب این توافق جمهوری اسلامی ایران حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای را دارد وکلیه مفاد قطعنامه‌های ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۷)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸)، ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) و ۲۲۲۴ (۲۰۱۵) خاتمه می‌یابند و از این به بعد تنها قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت که برجام را مورد تأیید قرار داد و پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان.پی.تی)، تنها چارچوب حقوقی مربوط به فعالیتهای هسته‌ای ایران خواهد بود.
علاوه بر این نه تنها فعالیتهای هسته‌ای ایران در چارچوب توافق هسته‌ای تداوم خواه یافت بلکه اتحادیه اروپایی، کشورهای ۱+۵، مرکب از جمهوری خلق چین، جمهوری فرانسه، جمهوری فدرال آلمان، فدراسیون روسیه، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا، با ایران در زمینه استفاده‌های صلح آمیز از انرژی هسته‌ای، در چارچوب برجام، با ایران همکاری خواهند کرد.
یکی دیگر از مهم‌ترین دستاورهای این توافق آن است که از روز گذشته تحریم‌های مالی و اقتصادی ملی و چندجانبه مربوط به برنامه هسته‌ای ایران برداشته شد. اتحادیه اروپایی تحریم‌های مالی و اقتصادیدر رابطه با فعالیتهای هسته‌ای ایران را لغو کرد و ایالات متحده هم اعمال تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را متوقف می‌کند این امر هم فعالیت‌ها و مناسبات اقتصادی ایران با جهان را تسهیل می‌کند و هم زمینه مشارکت بین المللی در پیشرفت اقتصادی ایران را تسهیل می‌کند.
دستاورد دیگر ملت ایران این بود که به جهانیان ثابت کرد که به دنبال تعامل سازنده، راست و درست با جهان است و در این مسیر هم از ابزار دیپلماسی قوی نیز برخوردار است و از پشتوانه وحدت ملی به عنوان بزرگ‌ترین عنصر قدرت ملی و رهبری شجاع برخوردار است.
برای طرف مقابل نیز بُرد تلقی می‌شود زیرا با تحت نظارت قرار گرفتن کلیه فعالیتهای هسته‌ای ایران در چارچوب این توافق، نگرانی‌های آن‌ها برطرف می‌شود. به عبارت بهتر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که مسئولیت مراقبت و راستی‌آزمایی اجرای برجام و نیز تعهدات ایران به عنوان عضو معاهده منع اشاعه و موافقتنامه پادمان و اجرای موقت پروتکل الحاقی را به عهده دارد بر کلیه فعالیتهای ایران در چارچوب تعیین شده نظارت خواهد کرد.
برخی می‌گویند بعد از رفع تحریم‌ها جمهوری اسلامی ایران آماده یافتن راه حل برای بحران‌های منطقه‌ای شده است. اولویت ایران در این زمینه کدام است لبنان؟ سوریه یا یمن؟
در این زمینه ابتدا لازم می‌دانم به یک اصل کلیدی برای حل و فصل هر مساله اشاره کنم که بدون توجه به آن هر کوششی بی‌نتیجه خواهد بود. این اصل مهم لزوم شناخت واقعی مسئله و توجه به عوامل و ریشه‌های آن به جای پرداختن به عوامل غیراصلی است که متاسفانه تحت تاثیر تبلیغات نادرست و کذب به جای واقعیت به ملت‌ها گفته می‌شود. بدون شناخت عناصر و ریشه‌های مساله و استفاده از عقلانیت حل مسائل ممکن نیست. درحال حاضر منطقه غرب آسیا علاوه بر مشکل تلخ و دردآور اشغال فلسطین و آوارگی برادران ما از خانه و کاشانه خویش با مشکلات دیگری مثل تروریسم تکفیری، جنگ در سوریه و عراق و حمله ویرانگر به مردم بی‌گناه یمن و سرکوب مردم بحرین روبرو است.
جمهوری اسلامی ایران با احترام به اصول پذیرفته شده بین المللی از جمله احترام به استقلال و حاکمیت کشور‌ها و عدم دخالت در امور دیگر کشور‌ها، احترام به حق تعیین سرنوشت ملت‌ها و عدم به کارگیری زو برای حل مسائل و با تاکید بر ضرورت شناخت واقعی عوامل بحران‌ها، همواره آماده کمک به حل مشکلات منطقه بوده و هست و حل مشکل هسته‌ای تاثیری بر این رویکرد ایران نگذاشته است.
آغاز اجرای توافق هسته‌ای چه تاثیر بر مناسبات استفادی با لبنان خواهد داشت؟
همانطور که می‌دانید یکی از مهم‌ترین دستاوردهای اجرای این توافق رفع مشکلات بانکی است از امروز بانکهای ایرانی می‌توانند بدون مانع و مشکلات با بانکهای جهان برای مسایل مالی و پولی همکاری کنند و تجارو کارآفرینان ایرانی و خارجی می‌توانند از مسیر قانونی و معمول نقل و انتقالات بانکی فعالیتهای تجاری خود را و صادرات خود را با تسهیلات بیشتر آغاز کنند. متاسفانه این بخش از تحریم‌ها را می‌توان مهم‌ترین مانع در گسترش ناسبات اقتصادی لبنان با ایران دانست. امیدواریم بخش بانکی لبنان به خاطر منافع اقتصاید و براساس منطق اقتصاد پیشتاز مناسبات اقتصادی دو کشور باشد.
تاثیر توافق بر تحولات منطقه چیست؟
توافق هسته‌ای درس‌ها و نکته‌های آموزنده زیادی برای جهان و کشورهای منطقه دارد که اگر با دیده انصاف به آن نگریسته شود می‌توان از آن به عنوان فرصتی برای گشودن صفحه جدید در منطقه استفاده کرد. اولین نکته در این زمینه آن است که باید این پیروزی را متعلق به کشورهای اسلامی و همه کشورهای محروم جهان دانست. لذا همانگونه که طی روزهای اخیر دولت و ملت ایران با سیل پیام‌های تبریک از سراسر جهان روبرو بوده‌اند باید همه آزادگان در این پیروزی خوشحال باشند. براساس چنین نگاهی مایلم برخی از نکات آموزنده این توافق را برشمارم که می‌توان از آن در مسائل منطقه بهره جست.
این توافق ثابت کرد گفت‌وگو و دیپلماسی هنوز کارایی دارد و راه کارهای مبتنی بر خشونت و زور که متاسفانه در منطقه به طور جنون آمیزی به کار گرفته می‌شود نتیجه‌ای ندارد.
توافق نشان داد خواست ملت‌ها بر هر امر اولی است و آنچه سرانجام پیروز است خواست و اراده ملت‌ها است ولو سال‌ها تحت سخت‌ترین مشکلات و تهدید‌ها قرار بگیرند و اینکه ملت‌ها می‌توانند سرنوشت و نظام سیاسی خود را تعیین کنند. هیچکس نمی‌تواند برای دیگران تصمیم بگیرد.
این توافق نشان داد باید با دوراندیشی و حکمت منافع بلند مدت را دنبال کرد و راه عزت و صرف و رستگاری تکیه بر مردم است. می‌توان در چارچوب منطق و عقلانیت مسائل را حل و فصل کرد و باید از همین منطق برای حل مسائل منطقه استفاده کرد.
اما در کنار این درس‌ها این توافق فرصت طلایی را فراروی کشورهای منطقه نهاده است که امیدواریم با منصفانه، صادقانه و با نیت خیر از آن استفاده شود. جمهوری اسلامی ایران از ابتدا در کنار کشورهای منطقه بود و خود را در تامین ثبات و امنیت منطقه شریک و مسئول می‌داند. چنانکه تاکنون در صف مقدم مبارزه با دو تهدید اصلی در منطقه یعنی تروریسم تکفیری و رژیم اشغالگر قدس بوده است.
فضای پس از برجام فرصت مناسبی است تا در چارچوبی توأم با احترام متقابل برای حل و فصل مسائل بکوشیم. همکاری‌های اقتصادی گسترش یابد. ظرفیت‌های علمی در کنار هم قرار گیرد و با تهدیدهای منطقه‌ای به ویژه تهدید اصلی یعنی رژیم صهیونیستی مقابله شود.