گسترش روابط با اروپا به سایر کشورهای جهان تسری مییابد
یک پژوهشگر ارشد سیاست خارجی گفت: مذاکرات هستهای افقهای مثبتی دارد و میتواند به گسترش روابط با کشورهای عضو اتحادیه اروپا منجر شود که این رابطه به سایر کشورها تسری خواهد یافت.
سعید خالوزاده در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به سفر مقامهای عالیرتبه برخی کشورهای اروپایی به ایران در روزهای گذشته٬ گفت: به دنبال توافق هستهای در دو هفته گذشته در وین، انتظار گسترش روابط و افزایش رفت و آمدهای هیأتهای مختلف به ایران وجود داشت.
وی با بیان اینکه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پس از توافق هستهای وارد دوره جدیدی شده، اظهار داشت: چشماندازی جدید در روابط ایران با کشورهای مختلف دنیا بوجود آمده و چشمانداز یاد شده٬ افقهای مثبتی را داراست که میتواند به گسترش روابط ایران با کشورهای عضو اتحادیه اروپا منجر شود٬ البته این گسترش روابط با اروپا به سایر کشورها نیز تسری خواهد یافت و محدود به اروپا نیست.
این پژوهشگر ارشد مسائل اروپا با یادآوری زمینههای گسترش روابط ایران با سایر کشورهای اروپایی٬ تصریح کرد: زمینههای این گسترش روابط از حدود 2 سال پیش یعنی با پیروزی آقای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری و روی کار آمدن گفتمان جدید بهوجود آمد و در ذیل گفتمان بوجود آمده شاهد افزایش رفتوآمدهای مختلف در سطوح متفاوت سیاسی، پارلمانی، اقتصادی٬ تجاری و غیره از سوی اتحادیه اروپا به ایران بودیم. در این آمدوشدها در رابطه با بهبود روابط سیاسی و گسترش مناسبات اقتصادی گفتوگوهایی صورت پذیرفت که عملیاتی شدن آن منوط به توافق هستهای شده بود.
خالوزاده در پاسخ به این سوال که گسترش روابط ایران و اتحادیه اروپا، به چه میزان می تواند به عادیسازی روابط ایران و آمریکا منجر شود٬ خاطرنشان کرد: اتحادیه اروپا روابط ویژهای با آمریکا دارد که این روابط از دیرباز و بهویژه پس از جنگ جهانی دوم وجود داشته است و اصولا نمیتوان بهبود روابط با اروپا را از روابط اتحادیه اروپایی با آمریکا منفک کرد٬ منتهی روابط ایران با اروپا از ابتدای انقلاب وجود داشته برخلاف روابط ایران و آمریکا که پس از مدتی قطع شد.
این استاد روابط بینالملل با بیان اینکه در مذاکرات هسته ای اروپاییها نقش مثبت و سازندهای داشتند، ابراز داشت: با این حال طرف اصلی مذاکرات با ایران، آمریکا بود. ما از دیرباز با اروپا به شکل تروئیکای اروپایی و آقای سولانا گفتوگو هایی داشتیم و در همین راستا بیانیههای تهران و پاریس نیز به امضا رسید٬ ولی مشاهده کردیم به دلیل عدم تمایل آمریکا آن٬ بیانیه ها به کنار گذاشته شد و آن گفتوگوها به سرانجامی نرسید اما در این دوره به دلیل اینکه دو کشور آمریکا و ایران میخواستند مذاکرات به نتیجه برسد٬ این مسئله انجام شد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی افزود: اگر ایران روابط خود را با اتحادیه اروپایی گسترش دهد٬ این مسئله مورد انتظار آمریکا هم است و این مسئله خود میتواند منجر به گسترش روابط ایران با آمریکا شود که ابتدا این مسئله در زمینههای علمی و فرهنگی و دانشجویی و سپس اقتصادی و در نهایت سیاسی خواهد بود.
خالوزاده در پاسخ به این سوال که آیا گسترش مناسبات ایران و اروپا میتواند منجر به این شود که اروپا بار دیگر شریک اول تجاری ایران شود؟ یادآور شد: اروپاییها باید تلاش بسیاری کنند تا بتوانند جایگاه پیشین خود را بدست آورند امروز کشورهای شرق آسیا، امارات، ترکیه و روسیه توانستهاند جایگاه پیشین آنها را بگیرند.
این پژوهشگر ارشد مسائل اروپا٬ افزود: اروپاییها باید تلاش بسیاری برای جبران کردن فرصتهای از دست داده و بدست آوردن جایگاه قبلی خود بکنند که این مسئله زمانبر خواهد بود.
وی در پاسخ به این سوال که گسترش مناسبات ایران و اتحادیه اروپا به چه میزان میتواند به بهبود اعتمادسازی میان طرفین منجر شود؟ بیان کرد: روابط ایران با اتحادیه اروپا در یک دهه گذشته، لطمههای بسیاری خورده و با دیوار بیاعتمادی روبرو شده است؛ البته این بی اعتمادی دو طرفه است و سرمنشا آن نیز مسئله هستهای بوده که از دید ایران، غربیها در برخورد با پرونده هستهای ایران سیاسی رفتار کردند٬ هر چند که میدانستند از نظر فنی و حقوقی فعالیت ما صلحآمیز است؛ ولی سرانجام آنها به این رسیدند که باید بحران هستهای ایران حلوفصل شده و در این راستا مذاکرات فشرده در 22 ماه صورت گرفت که منجر به توافق هستهای شد.
این استاد دانشگاه٬ مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 را یکی از سنگین ترین و کمنظیرترین ماراتنهای مذاکراتی در تاریخ دیپلماسی دانست و اضافه کرد: با توافق هستهای٬ فصل جدیدی در چشمانداز دو جانبه ایران و اتحادیه اروپا باز شده و شخصا به آینده روابط فیمابین ایران و اروپا خوشبین هستم و در این راستا دیدیم اروپاییها خود را معطل نکرده و قطعنامه سازمان ملل صادر شد و سران اروپایی از توافق هستهای اعلام حمایت کردند و هیأتهایشان را رهسپار ایران کردهاند.
خالوزاده در پاسخ به این سوال که گسترش روابط ایران و اتحادیه اروپا چقدر میتواند به همکاریهای منطقهای در راستای حل و فصل بحرانهای کنونی خاورمیانه منجر شود٬ عنوان کرد: بیتردید این گفتوگوها در همکاریهای مشترک منطقهای موثر است٬ چراکه اروپا از نظر جغرافیایی در نزدیکی خاورمیانه است و هر تحرکی از سوی گروههای تروریستی کشورهای اروپایی را دچار هراس میکند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با اشاره به درخواست کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای همکاری با ذینفوذهای منطقه ای از جمله ایران برای حل بحرانهای منطقهای٬ تاکید کرد: یکی از پیامدهای مثبت توافق وین بیتردید گسترش همکاریهای منطقهای و فرامنطقهای میان ایران و اتحادیه اروپا و همچنین ایران و آمریکاست.