ثبات منطقه به نفع ایران است/ایران و عربستان باید اختلافاتشان را رفع کنند
سفیر ایران در فرانسه با بیان اینکه ایران و عربستان سعودی دو کشور مهم و دو بازیگر مهم در منطقه و جهان اسلام هستند، تاکید کرد که دو کشور باید تلاش کنند تا اختلاف‌نظرهایشان را رفع کنند و زمینه‌های همکاری را برای کمک به کشورهای مختلف بیابند.
به گزارش ایلنا، مشروح گفت‌وگوی مجله «ژون آفریک» با علی آهنی در پی می‌آید:
* در حالی که برخی می‌گویند ایران به عنوان یک بازیگر انکارناپذیر است، برخی دیگر هم از دولتی غیرقابل تعامل و عامل بی‌ثباتی، صحبت می‌کنند. حرف چه کسی را باید باور کرد؟
ایران کشوری است که در جهان اسلام، در میان کشورهای عضو جنبش عدم تعهد و همچنین در صحنه بین‌المللی، نفوذ خود را دارد و یک بازیگر مهم است که وزن خاص خود در این منطقه پر تلاطم را داراست. استراتژی ما در این منطقه، همیشه بر این پایه استوار بوده است که به دنبال آرامش و ثبات بوده‌ایم زیرا صلح به نفع ما نیز هست. برای چه آنطور که شنیده می‌شود، به دنبال بی‌ثباتی در این منطقه باشیم؟ ثبات منطقه هم به راستی به نفع ماست. ما همواره از خودمان دفاع کرده‌ایم ولی هیچ‌وقت به دیگران حمله نکرده‌ایم. در خصوص تهاجم علیه کویت، در زمان مناقشات قفقاز، تاجیکستان و در افغانستان و عراق ما همواره سعی کرده‌ایم نقشی سازنده و ثبات‌بخش داشته باشیم. این استراتژی ماست؛ نه اینکه بخواهیم آتش را بیشتر شعله‌ورتر کنیم.
* اسرائیل شما را به عنوان یک «تهدید جهانی» متهم می‌کند ...
رژیم صهیونیستی از جدیت و ثبات سیاست جمهوری اسلامی ایران درباره آرمان فلسطین ناراحت است. به همین دلیل هم هست که هر تلاشی را به کار می‌برد تا با تبلیغات علیه ما ایران‌هراسی را در منطقه و ورای آن تحریک کند. برخی کشورهای عربی نیز نگران موضوع فلسطین هستند ولی رژیم صهیونیستی می‌داند که مردم و دولت ایران درباره رفتار این رژیم علیه فلسطینی‌ها یعنی کشتارهایی که به شکل‌های مختلف انجام می‌دهند و سیاست نژادپرستانه و غیرانسانی و غیرقابل قبولشان، بسیار حساس هستند. این ثبات حمایت ما از آرمان فلسطین موجب نگرانی رژیم صهیونیستی است. به آنچه در غزه و دیگر مناطق سرزمین‌های اشغالی یا در لبنان اتفاق افتاد نگاهی بیندازید. رژیم صهیونیستی صدها کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد ولی در برابر مقاومت لبنان و مقاومت فلسطینی نتوانسته کاری انجام دهد.
* ولی این حمایت در سال‌های اخیر به خاطر اختلافات در باره سوریه متزلزل شده است. آیا این روابط در این اواخر گرم شده است؟
ما از مدت‌ها پیش با حماس و دیگر گروه‌های فلسطینی که تلاش می‌کنند از آرمان فلسطین و سرزمینشان دفاع کنند، رابطه داشته‌ایم. حماس توسط دیگر کشورهای منطقه نیز مورد حمایت بوده است. فراز و فرودهایی در خصوص نگاه آنها به ایران وجود داشته است ولی در نهایت آنها به صداقت و جدیت ایران در قبال خود پی برده‌اند.
* ایران حمله نمی‌کند ولی او را متهم می‌کنند که غیر مستقیم با ایجاد و حمایت از گروه‌های محلی طرفدار و حتی گروه‌های شبه نظامی به همسایگانش حمله می‌کند ...
ما معتقدیم که باید به اصل مهم دموکراسی یعنی «هر نفر یک رای» احترام گذاشت. در تمام کشورهای جهان و به خصوص در این منطقه پر تلاطم، اگر به این اصل احترام گذاشته شود بسیاری از بحران‌ها حل می‌شوند. اگر ما از مردم بحرین حمایت می‌کنیم این به این معنا نیست که ما در آنجا مداخله می‌کنیم. در حالی که شما به خوبی دخالت نظامی عربستان سعودی در آنجا را دیدید. چگونه می‌توانند بگویند که حمایت ما از دموکراسی در بحرین بود که این کشور را به هم ریخت؟ نمی‌توان یک راه حل خارجی را نه به بحرینی‌ها و نه یمنی‌ها و سوری‌ها تحمیل کرد. باید به آنها احترام گذاشت و زمینه را برای یافتن راه حل سیاسی برایشان فراهم کرد. این سیاستی است که ما در بحرین، در یمن، در سوریه و در لبنان دنبال می‌کنیم. واقعیت این است. به نظر شما آیا این پذیرفتنی و قابل دفاع است که یک مداخله نظامی خارجی در یمن و بمباران‌های زیرساخت‌های محلی و همچنین بمباران‌های مردم غیرنظامی و بی‌گناه آن بر پایه اینکه رئیس جمهور مستعفی یمن از ارتش یک کشور خارجی بخواهد مخالفینش را مورد حمله قرار دهد، حمایت شود؟ این قابل توجیه نیست. به جای توجه به این مداخله آشکار، ایران را متهم می‌کنند و این مضحک است.
* شما می‌گویید که از دموکراسی حمایت می‌کنید و می‌خواهید دیالوگ بین همه گروه‌ها را تسهیل کنید ولی واقعیت این است که ایران از گروه‌های بیرون‌آمده از دل جوامع شیعی حمایت می‌کند ...
آیا حماس یگ گروه شیعی است؟
* با این وجود ایران نوعی همبستگی شیعی از خود نشان می‌دهد.
بله، این کاملا روشن است ولی به چه کسی می‌توان امید داشت؟ به شورای امنیت سازمان ملل متحد؟ به برخی قدرت‌های غربی؟ رفتار آنها چگونه است؟ در مورد یمن چه کرده‌اند؟ در قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره این کشور، آیا این درست بوده که نه به موضوع حمله خارجی به یمن و نه به توقف بمباران‌های نیروهای خارجی توجهی نشده است؟ معنی آن چیست؟ از چه کسی باید درخواست حمایت کرد؟ شیعیان یمن چند درصد جمعیت هستند؟ آیا آنها حق زندگی دارند یا نه؟ آیا باید آنها را این چنین له کرد؟
* آیا ایران از حوثی‌ها حمایت نظامی به عمل نمی‌آورد؟
نه، ما رسما آن را تکذیب کرده‌ایم. ما به لحاظ سیاسی و معنوی و از بعد انسان‌دوستانه از آنها حمایت می‌کنیم و باید در مسیر توقف سریع حملات حرکت کرد تا بتوان کمک‌های انسان‌دوستانه را به مردمی که در رنجند رساند.
* پس بنابراین بین هلال شیعه و کمان سنی یک نوع درگیری وجود ندارد؟
نباید اینطور تحلیل کرد. از نطر ما، سنی‌ها همانند شیعیان همه مسلمان هستند. ما به خدای واحد و قرآن و پیامبر اسلام معتقدیم. نباید به برخی عناصر افراط‌گرا اجازه داد این نوع تمایزات را دامن بزنند. مسلما برخی اختلاف‌ها بین شیعه‌ها و سنی‌ها وجود دارد ولی این حرکت در این مسیر به هیچ‌وجه به نفع جهان اسلام نیست. باید به یکدیگر احترام بگذاریم و در راستای منافع جهان اسلام با هم همکاری کنیم. ما همواره به دنبال رابطه‌ای تنگاتنگ با همه کشورهای مسلمان هستیم؛ چه شیعه و چه سنی. ما با اکثر کشورهای اسلامی که اکثریت جمعیتشان سنی هستند، رابطه خوبی داریم. کمک ما در عراق براساس درخواست آنها برای مبارزه با داعش صورت گرفته است و مطمئن باشید که اگر این کمک و همکاری ایران نبود، داعش الان در بغداد بود و همچنین بدون تلاش‌های حزب‌الله آنها الان در دمشق و همچنین بیروت بودند. داعش نه فقط برای منطقه بلکه برای کشورهای خارج از منطقه نیز تهدید به شمار می‌رود. جامعه بین‌المللی باید در مبارزه با داعش و تروریسم جدی باشد.
* رقیب بزرگ منطقه‌ای ایران، عربستان سعودی است که در باره کشور شما از زبانی تهاجمی استفاده می‌کند ...
سعودی‌ها با داشتن این نگاه و اصرار بر چنین رقابتی، اشتباه می‌کنند. ایران و عربستان سعودی دو کشور مهم و دو بازیگر مهم در این منطقه و در جهان اسلام هستند. دو کشور باید تلاش کنند تا اختلاف نظرهایشان را رفع کنند و زمینه‌های همکاری را برای کمک به کشورهای مختلف این منطقه و در راستای منافع جهان اسلام، بیابند. این دیدگاه ماست و ما متاسفیم که شاهد برخی رفتارها و برخی سیاست‌ها از سوی سعودی‌ها هستیم که بر پایه محاسبات غلط است. باید آنها واقع‌بین باشند و به جای اندیشیدن به خصومت درباره ایران، به فکر همکاری در این منطقه برای ایفای نقشی سازنده باشند.
* همین، معنای سفر بی‌سابقه وزیر امور خارجه ایران به ریاض بوده است. آیا این ژست با نزدیک‌شدن‌های پایدارتری دنبال شده است؟
از زمان به قدرت رسیدن رئیس‌جمهور روحانی، برخی ژست‌ها و برخی تعاملات برای حرکت در مسیر تنش‌زدایی صورت گرفته است ولی متاسفانه در عربستان سعودی برخی عوامل هستند که اجازه نمی‌دهند در مسیر درست حرکت شود. باید هوشیار بود و به دام نیفتاد. روابط خوب بین این دو قدرت در مسیر منافع مشترک هر دو کشور است.