انتقال تکنولوژی ضرورت ورود سرمایه خارجی

سرمایه‌گذاری در صنعت برق نیز به عنوان صنعت زیربنایی کشور در دوران تحریم‌ها در 5 سال گذشته به تدریج کاهش یافت و با توجه به پیش بینی رشد 8 درصدی اقتصادی در افق 1404 مطابق سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در کشور نیاز به ساخت نیروگاه‌های جدید بیشتر به چشم می‌آید. اما ساخت نیروگاه جدید نیاز به منابع مالی بزرگی دارد که با شرایط کنونی کشور این منابع در دسترس نیست، به این دلیل از سرمایه‌گذاری خارجی با هدف تأمین سرمایه برای احداث نیروگاه همراه با انتقال تکنولوژی استقبال می‌شود.

آغاز همکاری‌های ایران با کشورهای اروپایی و آسیایی در صنعت آب و برقدر همین راستا علیرضا دائمی قائم مقام وزیر نیرو در امور بین الملل از آغاز همکاری با کشورهای هلند، آلمان، نروژ، فرانسه و برخی کشورهای آسیایی در صنعت آب و برق خبر داد و گفت: در این همکاری‌ها، بجای واردات کالا بر سرمایه‌گذاری و انتقال دانش تاکید داریم.

وی افزود: جذب سرمایه‌گذاری خارجی یکی از سیاست‌های وزارت نیرو است تا از این طریق هم اشتغال ایجاد شود و هم انتقال دانش فنی را به همراه داشته باشد، بخش عمده طرح‌های مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر در سال‌های اخیر با مشارکت سرمایه‌گذاری خارجی اجرایی و عملیاتی شده است؛ در این زمینه بیش از 10 پروژه بزرگ با مشارکت شرکت‌های بین المللی به بهره‌برداری رسید.

قائم مقام وزیر نیرو در امور بین الملل اضافه کرد: در زمینه انرژی‌های نو، موافقت نام‌های برای احداث 600 مگاوات نیروگاه خورشیدی با سرمایه‌گذاری حداقل 800 میلیون دلار با یک سرمایه‌گذار خارجی به امضا رسیده است. مشابه این قرارداد، با یک مجموعه ایرانی-نروژی در حال پیگیری است.

به گفته دائمی، در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، موافقت نامه‌هایی با شرکت‌های بزرگ هلندی و آلمانی در حال انجام است،همچنین قرارداد توسعه نیروگاه‌های حرارتی با یک شرکت اروپایی منعقد شده که علاوه بر جذب سرمایه خارجی، انتقال دانش فنی در نیروگاه‌های حرارتی را نیز دنبال دارد.

قائم مقام وزیر نیرو افزود: در همکاری‌های بین المللی، مشوق‌هایی برای شرکت‌هایی که تجهیزات مورد نیاز طرح‌ها را در داخل ایران تولید کنند، در نظر گرفته‌ایم.

وی ادامه داد: اگرچه به دلیل دولتی بودن نرخ آب، در جذب سرمایه‌گذاری در بخش آب موفقیت کمتری حاصل شده است ولی اخیرا موافقتنامه اولیه حضور یک شرکت فرانسوی برای سرمایه‌گذاری در زمینه ارتقای بهره‌وری آب به امضا رسیده است.

 حمایت از تولید داخل در همکاری‌های بین المللی

قائم مقام وزیر نیرو در پاسخ به پرسشی در مورد نگرانی‌های تولیدکنندگان داخلی نسبت به ورود تجهیزات مشابه خارجی، تاکید کرد: در همکاری با شرکت‌های خارجی انتقال دانش فنی و همچنین استفاده از ظرفیت‌های داخلی پیش بینی شده است.

وی افزود: در این همکاری‌ها، تجهیزات مورد نیازی که در داخل تولید می‌شود حتما از شرکت‌های داخلی تامین خواهد شد؛ دراین خصوص حساسیت زیادی داریم و شاید به همین دلیل است که بعضی سرمایه‌گذاران خارجی - که خودشان تولیدکننده تجهیزات هستند، از سرمایه‌گذاری در ایران استقبال نمی‌کنند.

دائمی با اشاره به توان 95 درصدی تولیدکنندگان داخلی صنعت آب و برق در تامین نیاز کشور و با تاکید بر اینکه صنعت آب و برق ایران صادرکننده تجهیزات و خدمات فنی و مهندسی است؛ گفت: شرکت‌های بسیار توانمندی در کشور داریم که با ظرفیت حداکثری هم کار نمی‌کنند. در چنین شرایطی ما سرمایه و دانش فنی را می‌پذیریم اما اجازه نمی‌دهیم کالاهای مشابهِ تولید داخل، وارد کشور شود.

وزارت نیرو برای شرکت‌های ایرانی که بتوانند سرمایه‌گذاری خارجی را جذب کنند، تسهیلاتی ویژه در زمینه‌هایی مانند امور گمرکی و واگذاری زمین در نظر گرفته است و ستار محمودی قائم مقام وزیر نیرو چندی پیش اعلام کرد که انتقال تکنولوژی و سرمایه‌گذاری به صورت شرکت مشترک (جوینت وینچر )، از اولویت‌های وزارت نیرو است.

در این ارتباط، علی بخشی رییس سندیکای صنعت برق ایران چندی پیش نسبت به ورود کالاهای خارجی در قالب فاینانس طرح‌ها ابراز نگرانی کرده بود و با بیان اینکه به طور متوسط 70 درصد ظرفیت واحدهای تولیدی صنعت برق کشور به دلیل رکود بدون استفاده مانده است، گفت: در حالی که تولیدکندگان داخلی با 30 درصد ظرفیت فعالیت می‌کنند، نباید اجازه دهیم پروژه‌ها به واسطه شیوه غلط جذب سرمایه، با کالاهای خارجی اجرایی شوند.

حضور خارجی‌ها در کنار بخش خصوصی

در همین رابطه کشت زر عضو کمیسیون انرژی در گفت و گو با خبرنگار شروع با اشاره به نیاز مبرم وزارت نیرو به سرمایه گذاری‌های داخلی و خارجی گفت : وزارت نیرو به سالانه 20 هزار میلیارد سرمایه‌گذاری نیاز دارد تا بتواند 5 هزار مگاوات برق تولید کند و برای تامین این نیاز باید بیش از پیش از ظرفیت‌های بخش خصوصی استفاده کند و شرایطی را فراهم کند تا بخش خصوصی به حضور در صنعت آب و برق اشتیاق داشته باشد.

وی در رابطه با استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت آب و برق گفت: هیچ کس منکر استفاده از ظرفیت‌های خارجی برای رشد صنایع داخلی نیست اما حضور خارجی‌ها باید در قالب انتقال تکنولوژی باشد و به گونه‌ای پیش نرود که بخش خصوصی از این بخش کنار گذاشته شود.

کشت زر افزود: در حال حاضر ایران از نظر تجهیزات فنی و مهندسی در سطح بالایی قرار دارد و می‌تواند دانش فنی خود را به سایر کشورها صادر کند و مهندسان خود را در پروژه‌های سایر کشورها به کار گیرد،زیرا زیر ساخت‌های خوبی در کشور وجود دارد که علاوه بر قابل اتکا بودن امکان صادرات آنها نیز وجود دارد.

منبع: روزنامه شروع - شهلا حسینی