از پایان داعش و اجازه رانندگی به زنان در عربستان تا استعفای مبهم سعد الحریری و کشته شدن عبدالله صالح

به گزارش ایلنا، در ادامه نگاهی داریم به مهم‌ترین اتفاقات سال ۲۰۱۷ در خاورمیانه:

پیروزی در جنگ موصل و پایان داعش در عراق

هفته آخر آبان ماه گذشته، مهر پایان بر پرونده جنایت‌های خونین و وحشتناک گروه تروریستی داعش در عراق زده شد و پس از سه سال نیروهای ارتش عراق توانستند با همراهی و پشتیبانی نیروهای حشدالشعبی و فرماندهان و مشاوران ایرانی و همچنین حمایت ائتلاف جهانی مقابله با داعش به رهبری آمریکا به طور کامل به گروه تروریستی داعش در عراق پایان دهند. شکست کامل داعش در عراق نه تنها به حضور جنایت‌بار این گروه تروریستی در این کشور پایان داد بلکه پرونده خلافت خودخوانده این گروه در منطقه را نیز بست. گروه تروریستی داعش با اشغال مناطق بسیاری در عراق تا چندکیلومتری پایتخت این کشور نیز رسیدند و با اشغال کامل استان موصل این شهر را به عنوان پایتخت خلافت خود خوانده خود اعلام کردند. طی سه سال گذشته هزاران نفر در عراق در نتیجه اقدامات خشونت‌آمیز و مرگبار داعش کشته و میلیون‌ها نفر زخمی و آواره شدند.

برگزاری رفراندوم جدایی اقلیم کردستان عراق

در سوم مهر ماه اقلیم کردستان عراق به ریاست «مسعود بارزانی» در میان مخالفت‌های گسترده کشورهای همسایه، غرب و بغداد، همه‌پرسی جدایی اقلیم از عراق را برگزار کرد. این همه‌پرسی اگرچه در میان تدابیر شدید امنیتی با مشارکت گسترده شهروندان مناطق کردنشین عراق برگزار شد و بیش از ۹۰ درصد از شرکت‌کنندگان به جدایی رای دادند اما نتایج این همه‌پرسی تعلیق شد و به مرحله اجرایی نرسید. بغداد، تهران و آنکارا این همه پرسی و نتایج آن را غیرقانونی اعلام کردند.

انتخاب محمد بن سلمان به ولیعهدی عربستان سعودی

در تاریخ ۲۱ ژوئن سال ۲۰۱۷ میلادی، «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان پسرش «محمد بن سلمان» را با حفظ سمت به عنوان وزیر دفاع به عنوان ولیعهد جدید این کشور معرفی کرد. معرفی محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد سعودی تغییری آشکار در روند به قدرت رسیدن شاهزادگان سعودی به شمار می‌رود و از این رو با انتقادات و واکنش‌های گسترده‌ای در داخل و خارج از این کشور همراه بود. بسیاری از تحلیلگران عنوان کردند که عملا قدرت در عربستان سعودی به جوان ۳۴ ساله پادشاه عربستان منتقل شده است و عربستان وارد عرصه جدیدی از حکمرانی خود شده است. ولیعهدی بن سلمان در عربستان سعودی سرآغاز تغییرات مهم و قابل توجهی در این کشور بوده است.

آغاز اصلاحات اجتماعی در عربستان

عربستان سعودی که به عنوان تنها کشور جهان که رانندگی زنان در آن ممنوع بود شناخته می‌شد، این تابو را شکست تا زنان نیز در این پادشاهی به شدت محافظه‌کار بتوانند رانندگی کنند. ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی در ۲۶ سپتامبر سال ۲۰۱۷ با صدور حکم حکومتی ممنوعیت رانندگی زنان در این کشور را لغو کرد. این تنها آغاز فرایند اصلاحات اجتماعی در عربستان سعودی بود، اجازه حضور زنان در ورزشگاه‌ها، پخش صدای خوانندگان زن از تلویزیون عربستان و برقراری کنسرت زنان، از دیگر موارد این تغییر و تحولات در عربستان سعودی بود.

استعفای ناکام سعد حریری از نخست‌وزیری لبنان

 «سعد الحریری» نخست‌وزیر لبنان در تاریخ ۴ نوامبر سال ۲۰۱۷ میلادی به طور غیرمنتظره در حالی که در عربستان سعودی به سر می‌برد استعفای خود را از نخست‌وزیری لبنان اعلام کرد. وی در یک برنامه تلویزیونی هنگام خواندن متن بیانیه استعفایش، طی مواضعی بی‌اساس، ایران و دخالت‌های تهران در منطقه را علت اصلی استعفایش دانست. این استعفای مبهم با موجی از واکنش‌ها همراه بود و بسیاری از تحلیلگران از برنامه عربستان برای حمله به لبنان و اعلام جنگ علیه حزب الله خبر می‌دادند. سعد الحریری بیش از دو هفته در عربستان ماند. رئیس‌جمهوری لبنان اعلام کرد که استعفای سعد الحریری باید حضوری ارائه شود، این در حالی است که بسیاری از گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای استعفای او را ناشی از فشارهای عربستان خوانده و تاکید کردند که وی در عربستان در بازداشت است. سرانجام پس از دو هفته وی به لبنان بازگشت و به درخواست رئیس‌جمهوری لبنان استعفایش را پس گرفت تا سایه جنگ و بحران سیاسی از سر این کشور دور شود.

محاصره قطر از سوی چهار کشور عربی

در تاریخ پنجم ژوئن سال ۲۰۱۷ میلادی، عربستان، امارات متحده عربی، بحرین و مصر با متهم کردن قطر به حمایت از گروه‌های تروریستی و همچنین نزدیکی به ایران، روابط دیپلماتیک خود را با دوحه قطع کردند تا این شبه جزیره با بحران سیاسی تازه‌ای مواجه شود. بسیاری از کشورهای عربی و آفریقایی دیگر نیز به دنبال عربستان روابط خود را با قطر قطع و یا سطح روابط خود را کاهش دادند. این محاصره تا به امروز نیز ادامه دارد. ایران و ترکیه از نزدیک‌ترین متحدان قطر در این دوران بودند و بسیاری از نیازهای نظامی و مواد اولیه و غذایی این کشور که به دلیل بسته شدن مرز‌هایش قادر به تامین آن نبود، از طریق این دو کشور تامین شد. قطر اتهام‌های کشورهای عربی را رد و آمادگی خود را برای گفت‌و‌گو اعلام کرده است.

کشته شدن علی عبدالله صالح

رئیس جمهوری مخلوع یمن در چهارم دسامبر سال ۲۰۱۷ پس از چند روز درگیری میان نیروهای وفادارش و نیروهای انصارالله یمن در حالی که به همراه فرزندانش در خودرو در حال فرار بودند، کشته شد. انصارالله یمن وی و حزب تحت رهبری صالح را به خیانت و چرخش به سمت عربستان سعودی متهم کرده بودند. یمن از سه سال گذشته تاکنون بارها مورد حمله نظامی ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی قرار گرفته است که در جریان آن شمار زیادی از غیرنظامیان به شهادت رسیده یا زخمی شده‌اند.

به رسمیت شناخته شدن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل

در تاریخ ششم دسامبر سال ۲۰۱۷ میلادی «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا، بیت‌المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت؛ تصمیمی که با واکنش‌های گسترده‌ای در سراسر جهان همراه شده و موجب آغاز انتفاضه سوم مردم فلسطین شد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد اخیرا با اکثریت آرا و با مخالفت آمریکا قطعنامه‌ای را در حمایت از قدس تصویب کرد. کشورهای اروپایی متحد آمریکا از جمله کشورهایی هستند که ضمن مخالفت با تصمیم ترامپ اعلام کردند که سفارتخانه خود را به قدس منتقل نخواهد کرد.

حمله تروریستی به مسجدی در منطقه سینا

در ۲۴ نوامبر سال ۲۰۱۷ میلادی در حمله افراد مسلح به مسجدی در شمال صحرای سینا در مصر بیش از ۲۵۰ نفر قتل عام و بیش از ۱۰۰ نفر دیگر نیز زخمی شدند. نمازگزاران که در حال ادای نماز روز جمعه بودند، با حمله چندین فرد مسلح مواجه شدند. گروه ترویستی داعش مسئولیت این حمله را برعهده گرفت.