در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
دیدگاه فعالان سیاسی خارجی درباره سخنرانی ضدبرجامی ترامپ
آمریکا تقریبا در مواضع خود علیه برجام و ایران تنهاست و حتی متحدان قدیمی وی در اروپا یعنی بریتانیا و فرانسه در واکنش به اظهارات ادامه‌دار ترامپ در ماه‌های اخیر علیه توافق هسته ای پایبندی خود را به برجام اعلام کرده‌اند .
«احمد کردیه» کارشناس و تحلیل‌گر سوری مسائل بین‌الملل درباره اظهارات ضدایرانی و ضد برجامی «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا گفت: رئیس‌جمهور آمریکا پیش از رسیدن به ریاست‌جمهوری مواضع منفی و بدی نسبت به ایران داشته است و چندین بار از ایران و برجام انتقاد کرده و آن را بدترین توافق آمریکا دانسته است. همچنین باید گفت ترامپ از حزب جمهوری‌خواه بوده و این حزب نیز نظر نسبتا منفی بیشتری نسبت به همتایان دموکرات‌های خود درباره ایران دارد.
کارشناس سوری: سازمان‌های بین المللی، ترامپ را موضع‌گیری‌های منفی علیه ایران همراهی نکردند
وی افزود: ترامپ پس از رسیدن به ریاست جمهوری همیشه سعی داشته ایران را تحت فشار قرار دهد و از حربه‌هایی مانند برنامه موشکی و توافق هسته‌ای استفاده کرده است. وی چندین بار ایران را متهم را به عدم رعایت توافق هسته ای و مفاد آن کرده است در حالی که سازمان‌های بین المللی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کشورهای دیگر عضو برجام چیزی خلاف آن چه ترامپ مدعی شده است را اعلام می کنند و ایران را متعهد و پایبند به توافق هسته‌ای میدانند.
کردیه خاطرنشان کرد: ما در منطقه خاورمیانه کشورهایی را داریم که به عنوان متحد و هم‌پیمان آمریکا شناخته می‌شوند که از جمله آنها می‌توان به عربستان سعودی ، امارات متحده عربی و بحرین اشاره کرد برای نمونه عربستان سعودی که یکی از اولین مقاصد سفرهای خارجی ترامپ از آن یاد می‌شود با بستن قراردادهای سنگین و هنگفت سعی کرد این دشمن همیشگی ایران در منطقه را به خود نزدیک‌تر کند. آمریکا نیز به خاطر مسایل و مشکلات اقتصادی موجود در این کشور نیاز به قراردادهای هنگفت مالی دارد.
این کارشناس مسائل بین‌المللی تاکید کرد: از سوی دیگر باید به این نکته نیز توجه داشت که آمریکا از روابط با ایران بهره اقتصادی چندانی نمی‌برد و در واقع کشورهایی همچون چین و روسیه وکشورهای اروپایی که بسیاری از آنها نیازمند نفت و گاز ایران هستند از روابط تجاری با ایران بهره‌مند می‌شوند .
وی اضافه کرد: همچنین در این رابطه باید گفت که آمریکا تقریبا در مواضع خود علیه برجام و ایران تنهاست و حتی متحدان قدیمی وی در اروپا یعنی بریتانیا و فرانسه در واکنش به اظهارات ادامه‌دار ترامپ در ماه‌های اخیر علیه توافق هسته ای پایبندی خود را به برجام اعلام کرده‌اند .
کردیه عنوان کرد: ترامپ مدعی است که ایران همیشه در حال دخالت در کشورهای منطقه بوده و همیشه در حال اقدامات منفی در خاورمیانه است. به ادعای ترامپ ایران با استفاده از گروه‌هایی همچون سپاه پاسداران، حزب الله، حماس و دیگر گروه‌های مرتبط با خود در حال برهم زدن ثبات در کشورهای منطقه است. از سوی دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس به خصوص عربستان به نوعی در حال جنگ با ایران هستند که در واقع نوعی جنگ غیر مستقیم بوده و مظاهر آن در یمن عراق و سوریه نمودار می‌شود. وقتی تمامی این مسایل را در کنار یکدیگر می‌گذاریم، می‌بینیم که ترامپ به دنبال کم کردن نفوذ ایران در منطقه با استفاده از ابزار تحریم و فشار اقتصادی است.
وی ادامه داد: پس مسلما عربستان و دیگر کشورهایی که در منطقه روابط خوبی با ایران ندارند از این قضیه خوشحال هستند که این خوشحالی را پیش از این در اظهارات نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی دیده‌ایم و در آینده نه چندان دور در گفتار و کردار سران کشورهایی همچون عربستان سعودی و هم‌پیمانانش در منطقه شاهد خواهیم بود. در عرصه بین‌المللی ما شاهد این هستیم که اکثر هم پیمانان و متحدان ترامپ در قضیه برجام در توافق هسته‌ای با ایران دیدگاه‌های متفاوتی با رئیسجمهوری ایالات متحده دارند البته باید این نکته را مد نظر داشت این اختلافات نه فقط در قضیه برجام بلکه در مسایل دیگری همچون اقتصاد جهانی، بحران شبه جزیر کره و مسایل زیست محیطی نیز بروز و ظهور کرده است.
این کارشناس مسائل منطقه‌ای افزود: رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا پیشتر اعلام کرده بود که ایران به تعهدات خود درباره برجام پایبند بوده است و به‌رغم این اظهارات وزیر خارجه ایالات متحده، ترامپ در سخنان اخیر خود ایران را متهم به عدم پایبندی به برجام کرد. ترامپ مستقیما ایران را به این امر متهم نکرده است بلکه از طریق مسایل دیگری همچون توسعه تسلیحات موشکی، ایران را به این امر متهم می‌کند.
کردیه تاکید کرد: مساله برای ایران فقط برجام نیست اگر برجام ادامه نیز پیدا بکند آمریکا سعی خواهد کرد از طرق دیگر ایران را تحت فشار قرار داده و تهدیداتی علیه این کشور و دیگر کشورهایی که با ایران روابط تجاری دارند وضع کند. رهبر انقلاب آیت‌الله خامنه‌ای اعلام کرده بودند که مساله من با نفس برجام نیست بلکه مساله من اعتماد کردن به آمریکایی‌هاست. این دیدگاه ایشان کاملا درست است چرا که عدم وفاداری آمریکایی‌ها به تعهدات خود در طول تاریخ امری به اثبات رسیده است و در قبال ایران نیز حتی اگر این توافق ادامه پیدا کند، آمریکا سعی خواهد کرد با وضع تحریم‌های دیگر به این کشور ضربه وارد کرده و ایران را تحت فشار قرار دهد.
وی تصریح کرد: ایران نیز در مقابل از اقدام‌های تحریک‌آمیز خودداری کرده و روابط خود را با کشورهایی که پس از این توافق رابطه خود را با ایران بهبود بخشیده‌اند، افزایش دهد. از جمله آنها کشورهای اروپایی است که ایران را متعهد به برجام دانسته و به داشتن روابط اقتصادی مثبت با تهران روی آورده‌اند. این کشورها عضوی از جامعه بین‌الملل هستند و جامعه بین‌الملل منحصر به حضور و وجود آمریکا نیست. این کشورها دارای منافع و مزایای مربوط به خود در رابطه با ایران هستند به آسانی از رابطه با ایران چشم‌پوشی نخواهند کرد .
کردیه اضافه کرد: این امر که ما فکر کنیم آمریکا سعی خواهد کرد با دادن امتیازات و منافع بیشتر به کشورهای همچون فرانسه و بریتانیا آنها را از این توافق خارج کند نیز امری دور از تصور است چرا که اولا ذات ترامپ، ذاتی است که به فکر امتیاز دادن نیست بلکه در فکر کسب منابع است و در وهله دیگر باید به این امر نیز توجه داشت که این کشورها حاضر نخواهند بود در قبال اخذ امتیاز و منافع، وجهه بین‌المللی خود را در برابر دیگر کشورها از بین ببرند. در خصوص منطقه نیز ایران باید کشورهایی را که به نوعی دچار ایرا هراسی شده اند به خود نزدیک کرده و توهم توطئه ایران در این کشورها را از بین ببرد.
کارشناس پاکستانی: ترامپ به دنبال تحریک ایران برای خروج از برجام است/ اقدام رییس‌جمهور آمریکا موجب بی‌اعتمادی به واشنگتن شده است
سمیع‌الله عبدالجبار گفت: رویکرد رئیسجمهوری آمریکا که در میان بسیاری از مسئولان و سیاستمداران آمریکایی هم خریدار و پشتیبانی ندارد.این اقدامات نه تنها باعث انزوا و گوشه‌گیر کردن ایران در جامعه بین‌الملل نخواهد شد بلکه باعث انزوای آمریکا و بی‌اعتمادی دیگر کشورهای جهان را به مقامات واشنگتن خواهد شد.
سمیع‌الله عبدالجبار کارشناس پاکستانی مسائل بین‌الملل با اشاره به سخنان «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا این گونه اظهارات را اظهارات فردی دانست که از دور قدرت‌نمایی کرده ولی جرات هیچ اقدام عملی علیه ایران را ندارد.
وی تصریح کرد: ترامپ به خوبی به قدرت و نفوذ ایران حداقل در سطح خاورمیانه واقف است و از این رو جرات اقدامی که باعث بروز تنش جدی در میدان عمل شود را ندارد.
وی در تحلیل شخصیتی ترامپ گفت: این که ما وی را یک فرد دیوانه و تصمیمات وی را از سر دیوانگی بدانیم امری اشتباه است چرا که در آمریکا تصمیم‌گیرنده مطلق ترامپ نیست و ساختار سیاسی این کشور در جایگاه خود نقشی تعیین کننده و قدرتی قابل توجه دارد که سیاست‌های آمریکا را به مقامات سیاسی دیکته می کنند. فارغ از این امر ترامپ خود نیز اگر فردی زیرک نباشد قطعا تیمی از کارشناسان و تحلیل‌گران خبره در اطراف خود جمع کرده است که پیش از هر تصمیمی آنها تمامی جوانب را کاملا بررسی می کنند. از همین رو اعتقاد داشتن به این امر که وی دیوانه‌ای است که از سر جنون تصمیم‌گیری می‌کند از واقعیت دور است.
وی در ادامه با اشاره به سیاست جنگ طلبی و زیاده‌خواهی ترامپ تصریح کرد: ترامپ همچون دیگر جمهوری‌خواهان آمریکایی که همه آنها سیاست‌های جنگ‌طلبانه و زیاده‌خواهانه‌ای را دنبال می‌کردند یک سیاستمدار نیست بلکه یک تاجر و بیزینس‌من است که تمامی امور را با معیار هزینه و فایده می‌سنجد و از آنجایی که به عنوان رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا به نوعی قدرتمند‌ترین فرد به شمار می رود همیشه سعی می‌کند تا بتواند هر‌آنچه در ذهن داشته و آن را به نفع مردم آمریکا و جهان می‌داند حاصل کند.از سوی دیگر وی با اقداماتی همچون دستورات مهاجرتی، لغو اوباما‌کِر وسیاست‌های متضاد با دولت قبل به نوعی سعی دارد با از بین بردن هر اثر به جای مانده از دولت اوباما خود را به عنوان فرد شماره یک در این کشور مطرح کند.
عبدالجبار خاطرنشان کرد: درباره اظهارات و نکاتی که وی درباره برجام گفت نیز باید این نکته را مدنظر قرار داد که توافق هسته‌ای یک توافق دو جانبه نیست و علاوه بر آمریکا پنج کشور دیگر نیز در این توافق حضور دارند. نکته قابل توجه این است که متحدان سنتی آمریکا که در این توافق نیز حضور دارند هم نظراتی کاملا متفاوت با ترامپ داشته و با استناد به گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دیگر سازمان های بین‌المللی ایران را کاملا متعهد به برجام دانسته و سخنان رئیسجمهوری آمریکا را بی‌اساس میدانند. از همین رو سران کشورهای فرانسه، آلمان و بریتانیا نیز از عدم خروج خود از این توافق خبر داده و از برجام حمایت کرده‌اند.
به گفته وی، آمریکا به همین صحبت‌ها کفایت نخواهد کرد و از هر راهی استفاده می‌کند تا ایران را تحت فشار قرار داده و ایران را تحریک به خروج از برجام کند، هرچند که در حال حاضر و با شرایط پیش آمده پس از اظهارات ترامپ نیز بسیاری از شرکت‌های بازرگانی از مبادلات تجاری با ایران هراس داشته و می‌توان این گونه گفت که ترامپ با این اظهاراتش تا حدی توانست با استفاده از حربه ایران هراسی به تجارت با ایران ضربه وارد کند. ایران نیز باید مبادلات تجاری خود را با کشورها و شرکت‌های تجاری که وابستگی خاص و یا زیادی با آمریکا ندارند گسترش دهد تا این نوع حربه ها نیز ناکارآمد شود.
این کارشناس مسائل بین‌المللی گفت: رویکرد رئیسجمهوری آمریکا که در میان بسیاری از مسئولان و سیاستمداران آمریکایی هم خریدار و پشتیبانی ندارد.این اقدامات نه تنها باعث انزوا و گوشه‌گیر کردن ایران در جامعه بین‌الملل نخواهد شد بلکه باعث انزوای آمریکا و بی‌اعتمادی دیگر کشورهای جهان را به مقامات واشنگتن خواهد شد. این اظهارات ترامپ و رویکرد وی در قبال توافق هسته ای به نوعی نقض این توافق و حاشیه سازی برای برجام به شمار می رود.
وی تاکید کرد: اظهارت رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا درباره سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نفوذ ایران در منطقه را ناشی از ایران هراسی برخی از کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی و همچنین دشمنی دیرینه آمریکا با ایران قلمداد کرد.
این کارشناس پاکستانی تاکید کرد: سخنان ترامپ در منطقه باعث خوشحالی عربستان و رژیم صهیونیستی و تمامی کشورها و رژیم‌هایی شده است که در حال جنگیدن با کشورهای مظلوم هستند کشورهایی که ایران را در منطقه حامی مستضعفان و سد راه زیاده‌خواهی‌های خود میدانند.
عبدالجبار عنوان کرد: در حال حاضر بهترین اقدام از سوی تهران خویشتنداری و ارجاع این مساله به سازمان‌های بین المللی و متحدان آمریکاست که در توافق هسته‌ای حضور داشتند. ترامپ و واشنگتن درپی این هستند که تهران در ابتدا از برجام خارج شوند و توافق مذکور را نقض کند تا پس از آن دست خود را برای هر اقدامی علیه ایران باز ببیند.
تحلیل گر و کارشناس مکزیکی: مکزیک هم از اظهارات تهدیدآمیز ترامپ در امان نیست/ آمریکا نمی‌تواند با مردم ایران مقابله کند
رئیسجمهوری آمریکا همچون یک سیاستمدار حرفه‌ای توانایی مواجهه با این بحران‌ها و پاسخگویی برای آرام کردن فضای عمومی را ندارد واز همین رو اقدام به سروصدا و انجام حرکت‌هایی می‌کند که در واقع حل یا پاسخی برای آن بحران نیست بلکه فقط راهی برای فرار از مسئولیت خود به نحوی است که انگشت اتهام به سوی دیگری بچرخد، در رابطه با توافق هسته‌ای با ایران نیز ما شاهد چنین موردی هستیم.
«مارس پرادو» تحلیل‌گر و کارشناس مکزیکی مسائل آمریکا با اشاره به سخنرانی ضدبرجامی رئیسجمهوری آمریکا به خبرنگار ایلنا گفت: ترامپ در سخنان خود علیه برجام و توافق هسته‌ای اقدام به اظهار نظر کرد و آن را یک توافق بد تلقی کرد. ترامپ مدعی است که ایران با این توافق توانایی خود برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای را گسترش داده و تهدید تلقی می‌شود. اما اگر واقع‌بین باشیم این توافق مانع از این امر است به اضافه آن که ایران بارها اعلام کرده است که به دنبال تسلیحات کشتار جمعی نبوده و نخواهد بود.
پرادو تصریح کرد: ایران نه تسلیحات هسته‌ای دارد و نه در راه رسیدن به این تسلیحات قرار دارد که خود این امر نشان‌دهنده آن است که ایران تهدید به شمار نمی‌رود، در مقابل کشورهای دارای تسلیحات هسته‌ای که یکدیگر را مدام به جنگ تهدید کرده و برای یکدیگر خط و نشان می‌کشند برای بشریت تهدید به شمار می‌روند.
وی تاکید کرد: این گونه اظهارات تهدیدآمیز از سیاستمداران آمریکا تازگی ندارد و حتی کشورهای همسایه آمریکا از جمله مکزیک از این دست اظهارات در امان نیستند، به نحوی دیگر سیاستمداران آمریکا به خصوص سیاستمداران جمهوری خواه به بیان اظهارات قهرآمیز خو گرفته‌اند. منتقدان ترامپ می‌گویند دولت وقت آمریکا به نوعی از سر لجبازی انتقاد و نابودی تمامی دستاوردهای «باراک اوباما» را در پیش‌گرفته که بیانگر حالت روانی رئیسجمهوری ایالات متحده است. ترامپ می‌خواهد با استفاده از این دست اقدامات خود را مطرح کند.
پرادو: اقدام‌های ترامپ ناشی از من‌گرایی و لجبازی است
این کارشناس مسائل آمریکا خاطرنشان کرد: ترامپ در نظر دارد با استفاده از این تشویش عمومی و متشنج کردن فضای سیاسی و رسانه‌ای توجه مردم و رسانه‌ها را روی یک امر متمرکز کرده و در نقطه‌ای دیگر به پیشبرد اهداف خود بپردازد.
وی در تبیین حالت روانی رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا اضافه کرد: بسیاری از منتقدان ترامپ با اشاره به حالات روانی وی معتقدند که وی دچار «من‌گرایی» و نوعی اقتدارطلبی است که به خاطر همین بیماری قادر به دیدن واقعیات عینی جهان پیرامون خود نیست.
وی با اشاره به بحران‌های مختلفی که در روزها و هفته‌های اخیر گریبان‌گیر آمریکا شده است، تاکید کرد: ترامپ همچون یک سیاستمدار حرفه‌ای توانایی مواجهه با این بحران‌ها و پاسخگویی برای آرام کردن فضای عمومی را ندارد واز همین رو اقدام به سروصدا و انجام حرکت‌هایی می‌کند که در واقع حل یا پاسخی برای آن بحران نیست بلکه فقط راهی برای فرار از مسئولیت خود به نحوی است که انگشت اتهام به سوی دیگری بچرخد، در رابطه با توافق هسته‌ای با ایران نیز ما شاهد چنین موردی هستیم.
پرادو افزود: تمامی این امور درباره ترامپ و شخصیتش با نظر عمیق و تفکر بهتر به سرچشمه‌ای منتهی می‌شود که در آن نژادپرستی و برتری‌دادن نژاد و مذهب کاملا مشهود است. اگر تاریخ آمریکا از زمان تاسیس و استقلال این کشور را مطالعه کنیم، متوجه دیدگاهی در میان آمریکایی‌ها می‌شویم که آن نیز وطن‌پرستی و نژادپرستی مسیحی است که خود را از دیگران بهتر می‌بینند. آنها از این امر به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف خود استفاده می‌کنند. برای مثال به انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر آمریکا که می‌نگریم، ترامپ مکررا از اظهارات نژادپرستانه استفاده می‌کند تا بتواند افراد دارای این گرایش که تعدادشان کم هم نیست را به خود جذب کند. این اظهارات ضد ایرانی وی نیز ناشی از همین رفتارها و افکار وی است که سعی می‌کند خود را برتر نشان داده و دیگران را برای ملتی که خود را برتر قلمداد می‌کند، تهدید جلوه دهد.
این کارشناس مکزیکی عنوان کرد: ترامپ به دنبال ایجاد ترس و هراس در میان جامعه برای گردآوری یک اجماع دربرابر هر فرد و یا کشوری که وی آنها را دشمن می‌پندارد است که خود این امر یکی از اصول قدرت‌سازی و دولت‌سازی در آمریکا به شمار می‌رود.
وی افزود: این امر که ما ترامپ را احمق و دیوانه بدانیم کافی نیست چرا که ممکن است خود وی فرد زیرکی نباشد ولی قطعا تیمی که به عنوان مشاور، وی را راهنمایی می‌کنند انسان‌های زیرکی هستند. ترامپ در پی اقدام عملی علیه ایران نیست چرا که می‌داند نمی‌تواند با مردم ایران به مقابله بپردازد بلکه می‌خواهد با این گونه تهدیدات ایران را تحت فشار قرار داده و این کشور را مجبور به مذاکره و دادن امتیازات بیشتر به آمریکا کند.
این تحلیل گر مسائل آمریکا تصریح کرد: آنها به دنبال تحریک ایران هستند تا اقدامات این کشور در منطقه و کشورهایی که ایران در آنها نفوذ دارد از جمله عراق، سوریه، یمن و لبنان را خنثی کند. ترامپ می‌داند که ایران نقش پررنگی در این کشورها دارد و در پی کاهش قدرت و نفوذ ایران در منطقه است.
وی در پایان تاکید کرد: اکثر کشورهای جهان به حق ایران و هر کشور دیگری که خواهان دستیابی به انرژی هسته‌ای صلح‌امیز هستند معترف هستند و این نظر همچنان پابرجاست. ولی قدرت‌ها زمانی که نمی‌توانند مانع کشورهایی که در راه دستیابی به این انرژی هستند شوند و یا قدرت نظارت بر آنها را پیدا نمی‌کنند آن کشورها را برای خود تهدید تلقی می‌کنند. مثال آن نیز مکزیک است که در دهه ۶۰ آغاز به راه کرد که خود این کشور برای دفع خطرات هسته‌ای و دور کردن این تهدیدات اقدام به امضای پیمانی در آمریکای لاتین به اسم پیمان «تلاتلولکو» زدند که هدف از آن رفع خطرات و تهدیدات هسته‌ای بود. ایران نیز عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده و نظارت ها و کنترل‌های این سازمان و دیگر سازمان‌های بین‌المللی هر خطری را مرتفع می‌کند. ولی این رویکرد آمریکا در عناد و ضدیت با توافقی که دولت سابق آمریکا انجام داده است به خودی خود می‌تواند باعث بی اعتمادی دیگر کشورهای جهان به آمریکا شود.
