نهادهای سیاسی-امنیتی آمریکا و روسیه، گرداننده صحنه سوریه هستند
ترکیه همچنان به دنبال اهداف خاص خود در سوریه بوده و درصدد است تا بتواند از تحرکات کردها جلوگیری کند.
«صباح زنگنه» سفیر و نماینده سابق ایران نزد سازمان همکاری اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به استقبال سوریه و ترکیه از آتش‌بس صورت گرفته میان روسیه و آمریکا عنوان کرد: طی چند سال اخیر عملاً پرونده سوریه از یک وضعیت داخلی به بحران منطقه‌ای و پس از آن به مساله بین‌المللی و فرامنطقه‌ای تبدیل شد. یعنی تهدیدی که بحران سوریه برای سطوح کلان در پی داشته، بدون شک توانسته است آثار زیان‌باری را بر جهان بار کند. در حالی که این پرونده در امنیت منطقه و امنیت بین‌المللی تاثیرگذار بوده است اما شرایط مشابه با عراق را ندارد. چراکه در سوریه شاهد یک کانال گسترده و پیوسته عملیاتی هستیم ولی در عراق باید بگوییم که بازیگر اصلی آمریکا است و این کشور خود را صاحب صلاحیت عام و کلی می‌داند.
وی ادامه داد: در سوریه وضعیت به گونه‌ای دیگر است. به صورتی که غربی‌ها با ورود به این پرونده سعی کردند تا این موضوع را از دست کشورهای منطقه‌ای خارج کنند و در آنجا بود که شاهد بودیم مسکو و واشنگتن به عنوان گرداننده و تصمیم‌گیرنده اصلی در بحران سوریه ایفای نقش کردند. در این بین از گذشته توافق‌ها و تفاهم‌هایی میان این دو صورت گرفته بود که البته مقدار زیادی از آن با شکست روبه‌رو شد اما در نهایت باید به این نکته توجه شود که به نتیجه رسیدن مذاکرات و تفاهم‌ها میان این دو کشور می‌تواند از ریخته شدن خون شهروندان سوری تا حدود زیادی جلوگیری کند.
جریان‌های عمل‌کننده‌ای که در پرونده سوریه حضور داشتند، نقش بسزایی را در روند این پرونده به عهده دارند. جریان‌هایی مانند پنتاگون، وزارت خارجه آمریکا و سازمان سیا که توانستند تاثیر زیادی را در این بین داشته باشند. لذا این تعدد مراکز اجرا و تصمیم‌گیری نمایانگر نقش و نفوذ غربی‌ها در پرونده سوریه است.
این تحلیلگر مسائل جهان عرب با تاکید بر نقش ترکیه در این پرنده اظهار داشت: ترکیه به عنوان یک بازیگر تاثیرگذار در بحران سوریه همچنان اقدام به نقش‌آفرینی می‌کند. اما باید ببینیم با توجه به تحرکات اخیر ترکیه در خاک سوریه آمریکایی‌ها این کشور را مجبور به عقب‌نشینی می‌کنند یا خیر. از سمت دیگر باید دید که گروه‌های مسلح و تروریست‌ها تا چه حدی از توافق صورت گرفته میان آمریکا و روسیه تبعیت و استقبال می‌کنند. چراکه همانند گذشته احتمال دارد نقض آتش‌بس توسط این گروه‌ها صورت بگیرد. در این بین نباید از نقش عربستان در این بحران چشم‌پوشی کرد. درست است که عربستان نسبت به گذشته کمی کم تحرک‌تر شده است اما از طریق کشورهای دیگر نقش خود را ایفا می‌کند.
گروه‌های مسلح و تروریست‌ها اعم از جبهه فتح الشام و داعش، همچنان با عربستان در ارتباط هستند و حتی با یکدیگر مراوده دارند. در ادامه باید به این نکته توجه کرد که ترکیه همچنان به دنبال اهداف خاص خود در سوریه بوده و در صدد است تا بتواند از تحرکات کردها جلوگیری کند. ورود نظامی اخیر این کشور به جرابلس یکی از بخش‌هایی بود که ترکیه در محور میدانی آن را دنبال میکرد.
وی در پایان یادآور شد: به نظر می‌رسد در حالت فعلی حلب از دستور کار ترکیه خارج شده است و تنها دو بازیگر اصلی یعنی واشنگتن و مسکو در آنجا حضور دارند. از سوی دیگر، شاهد هستیم که تحرکات تروریست‌ها در مرزهای جولان و قنیطره برای تامین امنیت اسرائیل همچنان ادامه دارد و هیچ گونه کنترلی از سوی آمریکا و روسیه برای کنترل تروریست‌های آن ناحیه صورت نمی‌پذیرد. لذا به نظر می‌رسد آتش‌بس میان دو کشور بیشتر برای به هم زدن وضعیت سیال سیاسی و میدانی در سوریه انجام شده است و حداقل می‌توانیم بگوییم تا زمان روی کار آمدن دولت جدید آمریکا و برگزاری انتخابات مرتبط با آن، هیچ فعل و انفعال مهمی در زمین بازی سوریه شکل نخواهد گرفت.