لشکرکشی آمریکا به عراق پس از ۱۱ سپتامبر به ظهور داعش کمک کرد

یادداشت- نادر انتصار- استاد دانشگاه آلاباما: در هفته گذشته و تنها چند روز مانده به پانزدهمین سالگرد یازدهم سپتامبر، کنگره آمریکا سعی کرد لایحه‌ای را از نظر نمایندگان ایالات متحده بگذراند تا خانواده‌ قربانیان بتوانند علیه دولت عربستان سعودی در دادگاه‌های آمریکا طرح دعوی کنند و نهایتاً بتوانند این کشور را به چالش بکشند و حتی غرامت خود را مطالبه کنند. نکته اساسی اینجاست که این لایحه با اکثریت بالایی به تصویب رسید و به نظر می‌رسد که اگر اوباما بخواهد آن را وتو کند، کنگره آمریکا به دلیل تعداد بالای رای‌دهندگان به این لایحه، می‌تواند وتوی اوباما را نادیده بگیرد.

مساله اصلی این است که در حالت فعلی نقش عربستان در ۱۱ سپتامبر کاملاً نمایان شده و همچنان فعالیت‌های تروریستی این کشور نه تنها علیه ایالات متحده بلکه علیه بشریت ادامه دارد. اما باید توجه داشت که این کشور با صرف هزینه‌های زیاد و دخیل کردن لابی‌گران پر نفوذ در این پرونده از روز واقعه ۱۱ سپتامبر تاکنون قصد داشته است تا از افشای مدارک مربوطه جلوگیری کند که هم‌اکنون توانسته این بحث را تا حدودی هدایت و رهبری کند.

اسنادی که در قالب یک پرونده ۲۸ صفحه‌ای وجود دارد، در صورت افشاء شدن، معادلات را تغییر خواهد داد که البته تنها بخش خیلی جزئی آن در قالب «فایل ۱۷» به بیرون درز کرده است که حکایت از دست داشتن خاندان‌ و خانواده‌های زیر مجموعه آل سعود در این مساله دارد. گفته می‌شود که این اسناد تنها مربوط به ۱۱ سپتامبر نیست بلکه قسمتی از آن به پرونده عراق و سایر اقدام‌های ایالات متحده پس از این واقعه مربوط است.

باید دانست که اگر خروجی انتخابات ریاست جمهوری سال جاری در آمریکا «هیلاری کلینتون» باشد، تا حدود زیادی عربستان در ارتباط با ایالات متحده قدرتمند خواهد شد. چراکه رابطه خانواده کلینتون با سعودی‌ها و مسئولان عربستان بیش از باراک اوباما است و همین نزدیک بودن به یکدیگر، می‌تواند پس از روی کار آمدن کلینتون در کاخ سفید موجب قدرتمند شدن شیوخ عرب و همچنین برجسته شدن روابط آنها با ایالات متحده شود.

عده‌ای بر این عقیده هستند که لشکرکشی آمریکا به عراق آن هم پس از ۱۱ سپتامبر دلیل اصلی زاییده شدن داعش در این کشور و به طور کلی غرب آسیا قلمداد می‌شود. اما باید توجه کرد که ورود نظامی آمریکا به عراق را تنها باید محرک و کمک‌کننده به رشد داعش قلمداد کرد و به صورت قطعی نمی‌توانیم آن را دلیل اصلی تولد داعش در عراق بدانیم. ولی می‌توان از آن به عنوان یک تسهیل کننده یاد کرد.

تحرکات پس از ۱۱ سپتامبر موجب خیزش و به وجود آمدن گروه‌های رادیکال زیادی شد که البته بخشی از آن آگاهانه و برخی دیگر ناآگاهانه بود. این وضعیت موجب شد تا القاعده در این بین رشد کند و نسبت به گذشته تقویت شود و تا به این تاریخ در پرونده‌های تروریستی جهان فعالیت کند. به موازات این موضوع ممکن است عده‌ای به این فکر کنند که آیا ۱۱ سپتامبر به دلیل این‌که در زمان استقرار جمهوری‌خواهان در کاخ سفید اتفاق افتاده و در ذهن مردم حک شده، می‌تواند آراء جمهوری خواهان را کاهش دهد؟ پاسخ قطعاً منفی خواهد بود. درست است که این مساله تروریستی در اذهان عمومی ایالات متحده جا دارد اما نمی‌تواند به عنوان یک عنصر تاثیرگذار بر انتخابات ریاست‌جمهوری به خصوص بر جایگاه جمهوری‌خواهان خلل وارد کند. مضاف بر این که دونالد ترامپ از حاشیه طیف محافظه‌کاران به داخل متن آمده است و همین موضوع باعث غلبه حواشی بر مسائل اصلی می‌شود.