G4S، از زندان‌های تل‌آویو تا سایت‌های نفت و گاز عراق

ارتش‌های خصوصی یا شرکت‌های ارائه خدمات امنیتی، یکی از مشاغل نوین دنیای غرب است که پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر تا امروز رشد چشمگیری داشته است. شاید معروف‌ترین ارتش خصوصی جهان، شرکت  «بلک واتر آمریکا» باشد که امروز با نام «آکادمی» شناخته می‌شود. شرکت‌های امنیتی غربی که به طور معمول مجموعه‌های چند ملیتی بوده و مراکزشان در بریتانیا و ایالات متحده قرار دارد، خدمات متنوعی از تامین امنیت اماکن و افراد تا آموزش نیروهای امنیتی و دولتی را ارائه می‌کنند. سربازگیری و ماموریت در کشورهای خارجی نیز یکی دیگر از سرفصل‌های خدمات این شرکت‌‌ها است که نمونه آن را می‌توان در تاریخ جنگ‌های اخیر عراق و افغانستان جستجو کرد.

شرکت «G4S» بریتانیا یکی از همین مجموعه‌های امنیتی است که در بیش از 110 کشور در تمام قاره‌های جهان حضور دارد. G4S خدمات مختلف امنیتی به کشورهای طرف قرارداد خود ارائه می‌دهد؛ از تامین امنیت زندان‌ها و فرودگاه‌ها تا نقل و انتقال پول و خدمات بانکی.

این شرکت چند ملیتی گستره خدمات امنیتی وسیعی دارد که از جمله آنان می‌توان به حفاظت شخصیت، آموزش‌های امنیتی و نظامی، مین‌زدایی، کنترل دسترسی به اماکن خاص، مونیتورینگ، حفاظت زندان‌ها و بازداشت خانگی، خدمات امنیت مالی و نقل و انتقال پول اشاره کرد. سهام این شرکت در بازار بورس لندن و کپنهاگ دانمارک عرضه می‌شود و جزو 100شرکت برتر انگلستان است. G4S توسط عده‌ای از تاجران امنیت از کشورهای مختلف اداره می‌شود. «اشلی آلمانزا» بازرگان اهل آفریقای جنوبی مدیر عامل و «جان کاننلی» رئیس هیئت مدیر این مجموعه است.

طبق آمارهای رسمی منتشر شده در وب سایت این شرکت، G4S در سطح جهان 623 هزار نیروی فعال دارد که 264هزار نفر از آن‌ها در آسیا و اقیانوسیه فعال هستند. تمام کشورهای حاشیه خلیج فارس، اردن، لبنان و رژیم صهیونیستی از جمله مشتری‌های این شرکت خدمات امنیتی محسوب می‌شوند.

تامین امنیت صهیونیست‌ها

نام G4S سال 2012 پس از عقد قرارداد این شرکت با دولت انگلیس برای تامین امنیت المپیک لندن بیش از پیش شنیده شد. ماموریتی که در انتها نیز نتوانست به طور کامل انجام دهد و از ارتش سلطنتی بریتانیا کمک گرفت. تامین امنیت ساختمان مجموعه رسانه‌ای BBC نیز بر عهده نیروهای این مجموعه امنیتی است. قرارداد میان این شرکت و عربستان سعودی برای تامین امنیت حجاج نیز باعث معروفیت بیش از پیش این شرکت شد؛ زیرا G4S قراردادی امنیتی با رژیم اسرائیل دارد و بر اساس آن، مسئولیت تامین امنیت برخی شهرک‌های صهیونیستی، چندین زندان و پست ایست و بازرسی را بر عهده گرفته است.

حضور جی فور اس در سرزمین‌های اشغالی و زندانی‌ کردن فلسطینی‌ها، همواره مورد اعتراض مخالفان رژیم صهیونیستی قرار گرفته است. برای مثال، دانشگاه «هلینسکی» بلژیک در اعتراض به اقدامات این شرکت در سرزمین‌های اشغالی، قرارداد امنیتی خود را لغو کرد. مردم لندن نیز چندین بار خواستار لغو قرارداد شبکه BBC با این شرکت شدند؛ در کنار تمام این اعتراض‌ها، عقد قرارداد میان عربستان و این شرکت نیز باعث اعتراض‌های بسیاری شد. تصاویر زیادی از تجمع‌های اعتراض آمیز در کشورهای مختلف نسبت به این حضور این شرکت در اسرائیل وجود دارد.

معترضان به حضور G4S در منطقه، متصل بودن این شرکت به سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا، بریتانیا و اسرائیل را در کنار جنایت علیه فلسطینی‌ها، دلیل اصلی مخالفت خود اعلام می‌کنند. برای مثال، در حال حاضر اطلاعات سایت‌های نفت و گاز عراق در اختیار این شرکت قرار دارد و از طرف دیگر، معترضان معتقدند که این شرکت اطلاعات مسافران ورودی و خروج به عراق را در اختیار سرویس‌های اطلاعاتی قرار می‌دهد. در مورد عربستان نیز جمع‌آوری اطلاعات میلیون‌ها زائر یکی دلایل مخالفت با این قرارداد امنیتی بود.

G4S در عراق

جمهوری عراق یکی از کشورهای محل فعالیت G4S است. این شرکت امنیتی برای اولین بار در سال 2003 وارد عراق شد و با وزارتخانه‌های حمل و نقل و نفت عراق قرارداد امنیتی دارد. نیروهای این شرکت موظف به حفاظت از پالایشگاه‌ها و سایت‌های نفت و گاز عراق و همچنین فرودگاه بین‌المللی بغداد هستند. G4S حدود 2200 نیرو در عراق دارد که بیش از 85 درصد آن پرسنل اتباع این کشور هستند و در یونیفورم G4S در محل های مشخص شده خدمت می‌کنند.

تمام هزینه‌های آموزش نیروهای امنیتی بر عهده همین شرکت بوده و رقم قرارداد آن با دولت عراق نامعلوم است. فعالیت این شرکت امنیتی زیر نظر و با مجوز وزارت کشور انجام می‌شود و به عنوان یک شرکت رسمی در وزارت تجارت عراق ثبت شده است. یکی از بندهای قرارداد G4S و دولت عراق، مصونیت قضایی عوامل این شرکت است. به موجب این قرارداد، دستگاه قضایی عراق حق محاکمه عوامل و کارکنان G4S را ندارد.

این پیمانکار امنیتی، حفاظت از فرودگاه اصلی و سایت‌های نفت و گاز عراق را از سال 2003 تا کنون در دست دارد؛ نکته منفی‌ای که مورد مخالفت بسیاری از فعالان حقوق بشر، مخالفان ارتش‌های خصوصی و کارشناسان مسائل بین المللی قرار گرفته است. دسترسی یک شرکت خارجی به اطلاعات یک کشور، می‌تواند خسارت‌های زیانباری به دنبال داشته باشد. به خصوص شرکتی که بخشی از آن به دستگاه‌های امنیتی رژیم اشغالگر قدس متصل است.

محسن صالحی خواه