ابوبکر البغدادی، مرد در سایه خاورمیانه
فردی با لباس و دستار سیاه رنگ در خاورمیانه حضور دارد که خود را خلیفه مسلمانان می‌خواند. نام وی، «ابراهیم عواد ابراهیم البدری القرشی السامرائی» معروف به «ابوبکر البغدادی» ذکر شده است.
اطلاعات کاملی و واضحی از پیشینه خلیفه خودخوانده موجود نیست. برخی آمار‌ها اعلام می‌کنند که وی، فارغ‌التحصیل مقطع دکترای علوم اسلامی دانشگاه اسلامی بغداد بوده و زمانی با نام دکتر ابراهیم شناخته می‌شده است.
برخی آمارهای غیررسمی و تائید نشده اعلام می‌کنند که البغدادی سابقه حضور در افغانستان و جنگ با شوروی سابق را دارد و از همان زمان، کنار «ابومصعب الزرقاوی» جنگیده است. برخی کار‌شناسان، تشکیل حلقه اولیه القاعده عراق که بعد‌ها به دولت اسلامی عراق و شام (داعش) تغییر نام داد را در همان سال‌ها و در افغانستان می‌بینند.
طبق برخی آمارهای منتشر شده، البغدادی در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ میلادی توسط نیروهای آمریکایی بازداشت شده و در سال ۲۰۰۹ و پس از کنترل نیروهای عراقی بر «بوکا» آزاد شده است. در سال ۲۰۱۰ میلادی، خود را رهبر گروه «دولت اسلامی عراق» خواند. در آن زمان، گروه مذکور بخشی از القاعده عراق شمرده می‌شد و هنوز نام امروز را بر خود نداشت.
پس از ورود عناصر داعش به سوریه و شرکت در جنگ داخلی این کشور، اقدام البغدادی با مخالفت «ایمن الظواهری» مواجه شد. رئیس گروه القاعده از بغدادی خواست تا فعالیت‌های خود را در مرزهای عراق محدود کرده و سرزمین شام را به «ابومحمد جولانی» و جبهه‌النصره بسپارد. تخطی البغدادی از فرمان الظواهری باعث شد تا از القاعده اخراج شده و به دنبال تشکیل حکومت به اصطلاح اسلامی خود برود و نام خلیفه بر خود بگذارد.
پس از این وقایع و در گرفتن جنگ میان داعش و عناصر جبهه‌النصره در سوریه، نیروهای البغدادی شهر رقه را از کنترل شبه‌نظامیان تحت فرمان الجولانی خارج کردند و در دیگر مناطق استان دیرالزور با یکدیگر درگیر شدند. پس از این وقایع، القاعده هرگونه ارتباط میان تشکیلات خود و داعش را انکار کرد.
حضور البغدادی در نماز جمعه موصل
تعداد محدودی تصویر از رهبر تروریست‌های داعش وجود دارد که دو قطعه از آن‌ها به تایید رسیده است.
در یکی از تصاویر منتشر شده توسط کاربران شبکه‌های اجتماعی، سناتور «جان مک کین» در حال صحبت با برخی تروریست‌های سوری در مرز سوریه و ترکیه است. یکی از اشخاص حاضر در این جلسه به عنوان ابوبکر البغدادی معرفی می‌شود.
چهارم ژوئن سال گذشته میلادی، نمازجمعه موصل توسط فردی که ادعا می‌شود البغدادی است، برگزار شد. انتشار ویدئوی سخنرانی البغدادی در مسجد «جامع‌الحدبا» در موصل، بازتابی در سطح جهانی داشت. گمانه‌زنی‌های متفاوتی در مورد فرد حاضر در این تصاویر انجام شد. برخی از تحلیل‌گران با استناد به تصویر تائید شده از سرکرده داعش، حضور وی در موصل را تائید می‌کنند. شبکه تلویزیونی العربیه نیز حضور البغدادی در موصل را تایید کرد.
برخی دیگر مانند سخنگوی وزارت کشور عراق و کمیته امنیتی شورای استانداری نینوا، حضور البغدادی در موصل را رد کردند. آن‌ها پس از بررسی‌های تخصصی خود اعلام کردند که فرد مذکور، «ابوبکر الخاتونی» والی داعش در موصل است که توسط رسانه‌ها به عنوان سرکرده داعش معرفی می‌شود.
سرکرده داعش، پنهان در سایه‌های تروریسم
همانطور که پیش‌تر نیز گفته شد، اطلاعات دقیق و موثقی از پیشینه البغدادی منتشر نشد است. حتی نام ابراهیم عواد ابراهیم البدری که در سایت‌های اینترنتی آورده شده، توسط هیچ دستگاه امنیتی تائید نمی‌شود. در مورد پیشینه وی نیز داستان‌های مختلفی وجود دارد. برخی وی را یک فوتبالیست محلی می‌دانند. بعضی دیگر می‌گویند که یکی از واعظان قوی و مسلط بر شرعیات در سامرا بوده است. برخی دیگر نیز اعلام کرده‌اند که وی از ابتدای دوران جوانی، در قالب گروه‌های افراطی مسلح با حکومت صدام مبارزه می‌کرده است.
اگر بخواهیم نگاهی به پیشینه سرکرده تروریست‌های داعش بیاندازیم، با اطلاعات مبهم مواجه می‌شویم. فردی که دوست دارد در سایه بماند، تا به سرنوشت زرقاوی دچار نشود. صحبت‌هایی به نقل از یکی از شبه‌نظامیان داعش در اینترنت منتشر شده است. این تروریست تکفیری که نامش مشخص نیست، می‌گوید:
«بسیاری از اعضای گروه داعش تاکنون البغدادی را ملاقات نکرده‌اند. آن‌ها هم که با او ملاقات داشته‌اند، البغدادی را با نقاب و پوشش کامل دیده‌اند.»
خبر تائید نشده مرگ البغدادی، طی سال گذشته چندین بار منتشر شد. برخی منابع از زخمی شدن وی و انتقال به سوریه برای درمان خبر دادند و برخی دیگر اعلام کردند که سرکرده داعش بر اثر این جراحات کشته شده است. کشته یا زخمی شدن البغدادی نیز مانند گذشته و امروزش سرشار از ابهام است. نامی که با خون هزاران انسان بی‌گناه در عراق و سوریه گره خورده و همچنان علاقه دارد که در سایه بماند.
گزارش: محسن صالحی‌خواه