خبرگزاری کار ایران

عضورسمی انجمن سم شناسی و مسمومیت ها در گفتگو با ایلنا مطرح کرد:

اثرات سموم دفع آفات بر مردم و محیط زیست کشورهای در حال توسعه

در حال حاضر به دلیل واردات بی رویه انواع سموم دفع آفات و همچنین ترکیبات شیمیایی بدون نظارت لازم و اشباع بازار از سمومی که اغلب چینی و نامطلوبند؛نگرانی هایی در رابطه با مصرف این مواد در بخش کشاورزی وجود دارد.

اثرات جبران ناپذیر سموم دفع آفات و انواع مختلف ترکیبات شیمیائی بر مردم و محیط زیست در کشورهای در حال توسعه که در معرض بیشتر سموم دفع آفات و ترکیبات شیمیائی نسبت به مردم و  محیط زیست کشورهای پیشرفته قرار دارند،همواره مورد بحث کارشناسان و فعالان بخش کشاورزی و محیط زیست بوده است.

احمد مهدوی، دارای دکترای کشاورزی و محیط زیست و عضو انجمن سم شناسی و مسمومیت ها معتقد است که عوامل زیادی در این معرض بیشتردخا لت دارند؛از جمله عدم آگاهی و دانش کافی، عدم و کمبود نظارت و سیاست گذاری (    Regulations  ) و بخصوص اجرا (    Enforcement  ) و عدم یا کمبود تشکلهای مردمی غیر دولتی .

مشروح گفتگوی وی با ایلنا به شرح زیر است:

ایلنا:وضعیت ایران در رابطه با مطالعه فردی در خصوص سلامت جامعه چگونه است؟

احمد مهدوی:همانطور که اکنون همه آگاهیم وضعیت مطالعه فردی در کشور ما و بسیاری کشورهای در حال توسعه دیگر اسفبار و شاید بتوان کشور بزرگ ما ایران را از این نظر جزو کشورهای عقب افتاده حساب کرد.

 اکنون مردم در کشورهای توسعه یافته روزانه حجم زیادی مطالعه شخصی (     Picture less lines  ) بخصوص در مورد مسائل سلامتی و غذا و معرض نسبت به عوامل سمی (    Toxic compounds   ) بصورت کتب و مجلات و بخصوص دسترسی وسیع به اینترنت، دارند.

 البته بایستی اذعان نمود که در همین سال جاری وضعیت اطلاع رسانی در مورد معرض مردم نسبت به ترکیبات سمی و شیمیائی  بسیار بهتر شد که این اول کار در این مورد است و نبایستی با نگرانیهای بی مورد آنرا کند یا متوقف کرد، بایستی مردم آگاه باشند تا مسئله سلامت غذا و محیط زیست به یک تعدیل بیانجامد.

ایلنا:تشکل های دولتی و غیر دولتی در نقاط مختلف دنیا چگونه به ارزیابی سموم در محصولات پرداخته است و تا حدی نیز موفق بوده است؟

مهدوی:اکنون در کشورهای پیشرفته سالها و حتی دهه ها است که علاوه بر دولتها هزاران و بلکه میلیونها تشکل در مورد اطلاع رسانی و حتی کنترل مواد سمی فعال می باشند

 این تشکلها بیشتر بصورت سازمانهای غیر دولتی (   NGOs  ) و گروههای مردمی در جوامع (    Community workers  ) نظارت و حتی کنترل شدید روی سلامت غذائی و محیطی کشورهای خود و سایر کشورها بخصوص در مورد آلودگیهای سمی  دارند و بسیاری از آنان گروهای فعال بانوان هستند.

 این گروهها که خود کمک بزرگی نیز برای دولتها هستند،امروزه نقش اصلی را در مورد سلامت مردم و محیط زیست برعهده دارند، در مقابل شرکتهای چند ملیتی (Transnational Corporations (TNCs)  ) ایستاده و اجازه منفعت پرستی در قبال صدمات به مردم و محیط زیست را به آنها نمی دهند.

 این شرکتهای چند ملیتی که اکنون ما با آنها شش تای کثیف (  Dirty six  ) میگوئیم سالیانه معادل فروش تسلیحات فروش سم بطور مستقیم و یا غیر مستقیم (از طریق فروش محصولات تراریخته) داشته و نقش اصلی را در تخریب سلامت مردم و محیط زیست دارند.

ایلنا: در رابطه با تاثیر سموم بر انسان ها توضیح دهید و وضعیت آن در کشورهای درحال توسعه در مقایسه با کشورهای توسعه یافته چگونه است؟

مهدوی: ذکر این نکته بسیار مهم است که بیشرین اثرات مواد سمی روی کودکان و مادران باردار و شیرده می باشد.

وضع در کشورهای در حال توسعه کاملا متفاوت است بطوری که فعالیتهای تشکلهای غیر دولتی (    NGOs ) بسیار محدود، تحت نظر شدید و در بسیاری موارد از آن ممانعت میشود و این مسئله در کشورهای خاور میانه بد تر است.

اکنون مردم این کشورها در معرض بیشتر نسبت به ترکیبات مختلف شیمیائی و متا بولیتهای آنها (چندین میلیون شامل سموم کشاورزی و بهداشتی و دامپزشکی) قرار داشته و تقریبا هیچگونه تشکل مردمی برای حمایت وجود ندارد.

 اکنون در کشورهای در حال توسعه سالیانه 25 میلیون مورد مسمومیت فقط در اثر کاربرد غیر صحیح سموم دفع آفات در کارگران وجود دارد در صورتی که در کشورهای توسعه یافته با وجود مصرف بیشتر سموم این تعداد بسیار کمتر است.

در اینجا یاد آوری فاجعه سموم بوپال هند حدود سه دهه قبل که هنوز هم سالیانه کشتار دارد و در اثر انتقال تکنولوژی غیر اصولی کارخانه یونیون کارباید آمریکا به هند اتفاق افتاد، یادآوری کشتار 25 نفری کودکان دبستانی پرو (و معلول شدن 25 نفر دیگر از آنها) در اثر خوردن صبحانه آلوده به پاراتیون (   Parathion  ) و تکرار این واقعه وحشتناک مجددا دو سال قبل در ایالت بیهار هند با کشتار کودکان دبستانی در اثر خوردن نهار آلوده به حشره کش بسیار لازمست.

لازم بذکر است که پاراتیون همان حشره کش عامل کشتار باغداران مرکبات در شمال کشورمان حدود نیم قرن پیش است.

ایلنا: آلودگی محصولات کشاورزی در نقاط آسیایی را چگونه ارزیابی می کنید؟

مهدوی: اکنون در کشورهای آسیائی آلودگی انواع برنج به فلزات سنگین مختلف مثل ارسنیک، سلنیوم، کادمیوم و جیوه و آلودگی تقریبا تمامی ماهیها به جیوه و  PCBs   و بسیاری آلاینده های دیگر و اتکای شدید مردم به این مواد غذائی و ازدیاد و انفجار روزانه جمعیت مسائل و بحرانهای روزافزونی را باعث شده است.

ایلنا: راه حل بحران آفت کش ها در کشوربا کمترین هزینه و زمان چیست؟

مهدوی: درختی به نام چریش با نام علمی Azadirachta  indica   که متعلق به خانوادۀ Meliaceae ، با نام عمومی margosa یا India lilac  است ،این گیاه را راه حل اساسی برای خروج از بحران آفت کش های نامرغوب درداخل کشور است، طبق نتایج تحقیقات درخت چریش بر بیش از 120 گونه‌ی آفات زراعی، انباری و خانگی از راسته‌های مختلف تاثیر گذاشته و از تغذیه، تخم‌گذاری و یا رشد و تکامل آنها جلوگیری می‌کند.

این گیاه  بومی جنوب شرق آسیاست و هم اکنون در خیلی از نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری کشت می شود، یک درخت همیشه سبز با شاخه های منشعب، گل های سفید و میوه های شفت بیضی شکل است که ارتفاع آن به 30 متر هم می رسد.

مهمترین ماده استخراج شده ازگیاه نیم (آزادیراختین)است،ترکیب (آزادیراختین) همۀ قسمت های درخت یافت می شود؛اما درمیوه ها و دانه های نیم بیشترین غلظت را دارد.

این ترکیب فعال روی 400 نوع حشره تأثیر گذاشته است و بخاطر تأثیر حداقل آن بر روی دشمنان طبیعی و ارگانیسم های غیر هدف از آن به عنوان یک حشره کش سالم نام برده شده و در مدیریت تلفیقی آفات (IPM) نقش مهمی دارد.

در سالهای اخیر اهمیت به کشت این گیاه در کشور مورد استقبال قرار گرفته است، به گونه ای که چریش در نواحی گرمسیر جنوبی کشور در بندرعباس، میناب و چابهار و دیگر نقاط جنوب کاشته شده است.

کد خبر : ۲۶۸۸۴۱