آغاز کاوش و گمانه‌زنی تعیین عرصه و حریم تپه منجاق 2

به گزارش ایلنا، علی اکبر وحدتی طی بازدید از عملیات کاوش گفت: با توجه به اهمیت پژوهشی و همچنین ضرورت تعیین عرصه و پیشنهاد حریم این محوطه جهت حفاظت، اولین فصل عملیات میدانی با اخذ مجوز از پژوهشکده باستان شناسی به شماره 926/34/962141 مورخ 11/4/1396 به سرپرستی دکتر رضا ناصری و مشاوره علمی از تاریخ 12 تیرماه 1396 شروع و تا تاریخ 26 مردادماه ادامه خواهد داشت.

وحدتی مهم‌ترین اهداف کاوش را تعیین عرصه و مشخص کردن حریم محوطه، میله‌گذاری عرصه محوطه جهت حفاظت، ارائه گاهنگاری نسبی و مطلق محوطه، بررسی برهمکنش‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تپه منجاق 2 در دوران استقراری، شناخت رژیم غذایی و تغذیه ساکنین و همچنین پوشش گیاهی و گونه‌های حیوانی، بررسی آثار و شواهد مبادلات تجاری و فرهنگی با استناد به یافته‌های باستان شناختی حاصل از کاوش، شناخت کارکرد محوطه در دوره‌های استقراری، شناخت تحولات اقتصادی و اجتماعی دوره‌های استقراری دانست.

وی خاطر نشان کرد: تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه منجوق 2 را می‌توان از دو دیدگاه اداری- اجرایی و پژوهشی مدنظر قرار داد و از دیدگاه اول، انجام چنین برنامه‌ای موجب مشخص شدن عرصه و پیشنهاد حریم محوطه شده و تدوین ضوابط و قوانین حفاظتی و تصویب نهایی آن‌ها در کمیته حرایم سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و ابلاغ آن به دستگاه‌های اجرایی کشور، موجب فراهم شدن امکان برخورد قانونی با متخلفان و متجاوزان به آثار این محوطه را فراهم می‌کند. 

علی اکبر وحدتی افزود: از دیدگاه پژوهشی نیز، شناخت عرصه و گسترش لایه‌های فرهنگی و آگاهی نسبت به وسعت محوطه، یکی از ابتدایی‌ترین پرسش‌های باستان‌شناختی است. جهت مشخص شدن عرصه محوطه 15 گمانه با ابعاد 1×1 متر در اطراف تپه ایجاد و کاوش شد. جهت شناخت توالی استقراری نیز ترانشه‌ای پلکانی در سمت جنوبی تپه ایجاد و در حال کاوش است.

معاون میراث فرهنگی خراسان شمالی گفت: با کاوش‌های صورت گرفته و بدست آمدن دو کوره سفال در دو فاز مختلف و همچنین انباشت خاکستر در سطح محوطه می‌توان گفت که این محوطه در عصر مفرغ محوطه‌ای کارگاهی- صنعتی بوده که سفال‌های خاکستری در این محل تولید می‌شده است. جهت شناخت استقرارهای قدیمی‌تر کاوش ادامه خواهد داشت. 

وی در ادامه افزود: اعضای کاوش هیئت منجاق 2 مرتضی خانی‌پور، علی نعمتی، لیلا کیخا، زینب محجوب و مهسا نجفی هستند که فرانسوا دوسه استاد پژوهشگر دانشگاه تهران نیز جهت مشاوره از تاریخ 1 مرداد به مدت 10 روز با تیم کاوش همکاری خواهند داشت.

تپه منجاق 2 در یک کیلومتری شرق روستای رباط قره‌بیل از توابع دهستان گلستان شهرستان گرمه واقع شده است. این تپه یکی از محوطه‌های باستانی خراسان شمالی است که در آن می‌توان آثار دوره مس- سنگ تا عصر مفرغ منطقه را مورد مطالعه قرار داد. با توجه به قرارگرفتن تپه منجاق در منتهی‌الیه غربی دره رود اترک و نزدیکی آن به دشت گرگان می‌توان در این محوطه به مطالعه گسترش نفوذ فرهنگ‌های پیش ازتاریخی دشت گرگان با مناطق شرق‌تر فلات پرداخت. همچنین با توجه به توالی استقراری می‌توان به بررسی گذر از دوره مس و سنگ به مفرغ پرداخت.