در نشست هم‌اندیشی ارزشیابی آموزشی مطرح شد:
امتحان نهایی نمی‌تواند نقش آزمون جامع را ایفا کند
رئیس مرکز سنجش آموزش و پرورش در نشست هم‌اندیشی ارزشیابی آموزشی با تاکید بر اینکه در پایان دوره ابتدایی ارزیابی باید نتیجه محور باشد گفت: امتحان نهایی در پایه ششم و نهم نباید برگزار شود.
به گزارش ایلنا، محمدرضا مجتهد؛ مدیرعامل موسسه آموزشی فرهنگی گزینه دو در نشست هم اندیشی درباره ارزشیابی آموزشی که به همت موسسه آموزشی فرهنگی گزینه دو در مرکز همایش های سازمان مدیریت صنعتی برگزار شد، با تاکید بر اینکه باید جهت ارزشیابی و سنجش آموزشی سمت و سوی علمی و تخصصی داشته باشد گفت: متاسفانه امروز یک نگاه کاسبکارانه و تجاری وجود دارد و اثرات سویی بر روند آموزش به جای گذاشته است. امید است با برگزاری نشست هایی از این دست، حرکت در خلاف جریان حاکم صورت گیرد و تقویت شود. اگر رقابتی هست باید بر سر این باشد که کدام موسسه ارزشیابی متنوع تر و استاندارد تری طراحی می کند و از خلاقیت بیشتری برخوردار است.
وی با اشاره به اینکه عیب‌های زیادی در ارزشیابی آموزشی فعلی وجود دارد گفت: فعلا کنکور حاکم و اجتناب ناپذیر است اما اینکه موج آن به پایه ها و مقاطع تحصیلی پایین تر رسیده بسیار تاسف برانگیز است. در این میان یکی از بهترین راهها در کنار پژوهش های دانشگاهی این است که از تجربیات دیگر کشورها استفاده کنیم.
مجتهد با بیان اینکه نگاه علمی به ارزشیابی در آموزش و پرورش بسیار مهجور است گفت: متاسفانه در مدارس و بین معلمان و خانواده های ما ذهنیت اشتباهی وجود دارد و تا اسم آزمون به میان می‌آید کنکور و المان‌های آن را درنظر می گیرند. گرفتار کنکور زدگی در جامعه هستیم. کنکور زدایی از مفهوم سنجش بسیار مشکل است و امید است شاهد تغییر این فرهنگ باشیم.
نقش ارزشیابی ملی دانش آموزان در تخصیص بودجه به مدارس
دکتر رسول صادقی نیز در این نشست در ابتدا به معرفی سیستم آموزشی استرالیا پرداخت و گفت: نظام آموزشی در استرالیا کاملا با ایران متفاوت است. به عنوان مثال در استرالیا قدرت مدیر مدرسه از وزیر آموزش و پرورش دولت فدرال بالاتر بوده و مدیر است که تصمیم می گیرد بر اساس نیازهای دانش آموزان چه برنامه ای اجرا شود.
او افزود: در استرالیا چهار مقطع و رده تحصیلی وجود دارد. مقطع اول یا دوره ابتدایی از کودکستان تا ششم و مقطع دوم یا متوسطه از هفتم تا دهم است. تحصیل از کودکستان تا کلاس دهم اجباری است.
صادقی با اشاره به اینکه ارزشیابی از دانش آموزان به چهار طریق انجام می شود، افزود: ارزشیابی اول در سطح دانش آموز ، ارزشیابی دوم در سطح کلاس، ارزشیابی سوم در سطح مدرسه و ارزشیابی چهارم در سطح ملی انجام می‌شود. ارزشیابی مدرسه ای ساده ترین روش ارزیابی است که معلم در کلاس درس انجام می‌دهد.
وی ادامه داد: وظیفه نظام آموزشی در استرالیا این است که اهداف آموزشی را بر اساس برنامه درسی مشخص کند، اما بعد از آن چگونگی برنامه ریزی بر عهده مدرسه است و مدیر مدرسه تصمیم می گیرد از کدام محتوای آموزشی استفاده کند. به همین خاطر معمولا کتب درسی از مدرسه ای با مدرسه دیگر متفاوت است و هرکدام برنامه ریزی متفاوتی دارند. ارزیابی ایالتی در همینجاست که اهمیت پیدا می کند. ایالت آزمونهایی می گیرد و بازخوردها را به مدرسه می دهد تا بتوانند بر اساس آن خود ارزیابی کنند.
روانسنج ارشد در موسسه ACARA استرالیا با بیان اینکه معمولا چهار مدل آزمون در سطح ملی برگزار می‌شود، گفت: آزمون نخست مبتنی بر اطلاعات است و هرسه سال یکبار برای کلاس ششم و دهم انجام می‌شود. آزمون دوم تعلیمات مدنی است و هر سه سال یکبار برای کلاس ششم و دهم انجام می شود. آزمون علوم هم هر سه سال برگزار می شود و فقط کودکان کلاس ششم را تست می کند که البته قرار است کلاس دهم هم به آن افزوده شود. در این سه مدل نمونه های تصادفی را انتخاب می کنند و نتیجه را تعمیم می دهند.
وی با بیان اینکه همانند هر برنامه آموزشی یک عده همیشه ساز مخالف می زنند، افزود: عده ای معتقدند فشار زیادی به دانش آموزان وارد می شود. یک سری از معلمان نیز معترض اند که نپلن بیش از اندازه به برنامه درسی توجه دارد و سایر مهارت ها را لحاظ نمی کند.
این کارشناس اندازه گیری آموزشی به مرور دیگر چالش ها و انتقادات وارد بر نپلن پرداخت و گفت: برخی معتقدند که نپلن مهارت هایی را که تست می کند بسیار محدود است. ما هر ساله 40سوال چندگزینه ای طراحی می کنیم. نقد دوم این است که نپلن نمی تواند امکان ارزشیابی توصیفی و تشخیصی را فراهم کند. چالش سوم تفاوت های فرهنگی و زبانی است و برای کسانی که زبان اصلی و بومی شان انگلیسی است طراحی شده و برای مهاجران ایجاد مشکل می کند و چهارم اینکه برای کودکان معلول دچار مشکل حرکتی و... کارآمد نیست.
معتقد به برگزاری آزمون نهایی در پایه ششم و نهم نیستیم
عبدالرسول عمادی رئیس مرکز سنجش و پذیرش وزارت آموزش و پرورش هم در این نشست در پاسخ به اینکه " راهکاری در سند تحول داریم که در آن بر ضرورت توجه به استانداردهای ملی در گذر از دوره ها تاکید شده است، دو راه وصل آزمون نهایی به آزمون ملی و سپردن ارزشیابی به مدارس برای آن دیده شده است، نظر شما درباره برگزاری آزمون جامع چیست؟ گفت: دو سال پیش اخبار به نقل از بنده درباره برگشت دوره ابتدایی به سیستم ارزیابی نمرهای منتشر شد که صحیح نبود و سوءاستفاده هایی از اظهارات بنده صورت گرفته بود.
وی افزود: در سند تحول آمده است که در گذر از دوره ابتدایی باید ارزیابی نتیجه محور باشد. البته با برگزاری آزمون جامع موافقتر از امتحانات نهایی هستیم. بسیاری از شاخص های سنجش کیفی اند. حدود 20شاخص کمی داریم اما بخش عمده شاخص ها کیفی هستند و تنها در گذر از دوره های تحصیلی از طریق آزمون جامع می توانند ارزیابی شوند.
عمادی با بیان اینکه معتقد نیستم باید امتحان نهایی در انتهای پایه ششم و نهم برگزار شود گفت: امتحان نهایی در انتهای پایه دوازدهم هم همچنان محل بحث است و قرار است در شورای عالی آموزش و پرورش در این باره تصمیم گیری شود. هرچند تاکید ما برگزاری امتحان نهایی در پایان دوازدهم است.
رئیس مرکز سنجش آموزش وزارت آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه مدافع ازمون جامع برای گذر از دوره ها هستم گفت: امتحان نهایی نمی‌تواند نقش ازمون جامع را ایفا کند. امتحان نهایی از یک منبع مشخص است و توقعی از امتحان نهایی برای ارزیابی همه شاخص ها نداریم. امتحان نهایی نشان می‌دهد نسبت مشخصی از فرصت های آموزشی در کشور توزیع شده است یا خیر؟
عمادی درباره نحوه تعامل آموزش و پرورش با موسسات خصوصی نیز اظهار کرد: سیاست ما واگذاری امر به استانهاست. اگر موسسه ای خواست تعامل داشته باشد و به امر آموزش کمک کند تصمیم بر عهده شهرستان ها و خود مدارس است. هرچند هنوز فعالیت بخش خصوصی به رسمیت شناخته نشده و ممکن است برخی مدیران مدارس همکاری نکنند.
مشروح خبر فوق را می توانید با مراجعه به لینک goo.gl/FFGzNJ از سایت موسسه آموزشی فرهنگی گزینه دو مشاهده نمایید.
