کدام کشورها در مذاکرات هسته‌ای ایران تاثیرگذارند

چند کشور، پشت پرده، نقش بزرگی برای اعمال نفوذ بر نتیجه نشست بازی کردند.

به گزارش ایلنا و به نقل از نشریه فرانسوی له‌پوینت در گزارشی که این نشریه آورده است٬ چند کشور به طور غیرمستقیم در مذاکرات نمایندگان ایران و گروه پنج به علاوه یک٬ تاثیر گذاشته‌اند و در صدد بوده‌اند متحدانشان را به تشدید مواضع خود در مقابل جمهوری اسلامی وادار می کنند.

نشریه فرانسوی له‌پوینت این کشورها را اینگونه ذکر کرده است:

۱- عربستان سعودی

صحنه بیشتر شبیه قسمتی از فیلم‌های جیمز باند است. یکشنبه ساعت ۱۶ هواپیمای خصوصی شاهزاده ترکی بن فیصل در باند فرودگاه وین - شوخات به زمین می نشیند. پلکان هواپیما باز می‌شود اما کسی از آن خارج نمی‌شود. بر عکس، این جان کری است که از آن بالا می‌رود. وزیر امور خارجه آمریکا به طور کامل همتای سعودی خود را می شناسد و با وی روابط بسیار خوبی دارد. پس از چند دقیقه گفتگو پشت درهای بسته، هواپیما دوباره به ریاض باز می‌گردد.

هر گونه نزدیکی بین ایران و آمریکا، عربستان سعودی را که بزرگ‌ترین متحد عرب آمریکا در منطقه است که از طریق یک اتحاد نفتی در برابر حمایت نظامی(پیمان کوینسی) با آن پیوند خورده‌ است، خشمگین می کند. عربستان همچنان در یک جنگ سرد واقعی با رقیب منطقه‌ای شیعه خود به سر می برد.

بر این اساس، شاهزاد ترکی بن فیصل پیش‌تر اعلام کرده بود در صورتی که ایران ظرفیت‌های غنی‌سازی اورانیوم خود را به میزان قابل توجهی حفظ کند، ریاض پا جای پای جمهوری اسلامی خواهد گذاشت.

۲ - اسرائیل

اسرائیل در مورد مسئله هسته‌ای ایران در همان طرفی قرار دارد که عربستان سعودی حضور دارد. به اعتقاد اسرائیل، غیرقابل تصور است که جمهوری اسلامی بتواند از ظرفیت بالای هسته‌ای برخوردار باشد. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل پس از جنگ رسانه‌ای شدید در هفته‌های اخیر بدون معطلی از طریق جان کری وزیر امور خارجه آمریکا که تلفنی مدام با او در تماس بود، در جریان پیشرفت مذاکرات قرار می گرفت.

نتانیاهو یکشنبه به شبکه تلویزیونی ای بی سی گفت: ما همه آنچه را که در توان داریم برای اعمال نفوذ بر افراد و تحریک آنها به امضا نکردن یک توافق بد به کار می گیریم.

وی افزود: مهم این است که یک توافق بد امضا نشود.

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران دوشنبه شب در جواب او گفت: بلندترین صداهای ضد ایرانی از جانب بزرگ‌ترین ناقضان پیمان‌های بین المللی شنیده می‌شود.

اسرائیل اگر چه هیچگاه به داشتن سلاح هسته‌ای اذعان نکرده است، به گفته کارشناسان احتمالا بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد بی آنکه بر خلاف ایران، معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای(ان پی تی) را امضا کرده باشد. اما در سال ۱۹۶۹، اسرائیل «تفاهم‌نامه» ای با آمریکا امضا کرد که بر مبنای آن سران اسرائیل از هر گونه اظهارنظر علنی درباره توان بالقوه هسته‌ای اسرائیل خودداری می کنند و هیچ آزمایشی انجام نمی دهند. در عوض واشنگتن از اعمال فشار مرتبط با این پرونده خودداری می کند.

جدای از نگرانی‌های این چنینی اسرائیل، سخت است که در لفاظی نتانیاهو ردی از محاسبه‌ای وسواسی را با هدف جلوگیری، به هر قیمتی، از تبدیل شدن ایران(یکی از با ثبات‌ترین کشورهای منطقه‌ای بحران‌زده) به یک ابرقدرت را مشاهده نکرد، فرضیه‌ای که در صورت عادی شدن روابط تهران و واشنگتن تحقق آن محتمل‌تر خواهد بود.

۳ - فرانسه

به طور مسلم، فرانسه سرسخت‌ترین کشور گروه پنج به علاوه یک است. هیچکس جنجال یک سال پیش لوران فابیوس وزیر امور خارجه را در ژنو که در مقابل دوربین‌ها شکست نشست را رقم زد، فراموش نکرده است.

یووال اشتاینیتز وزیر اطلاعات اسرائیل اعلام کرد: توافقی از قبل حاصل شده(بین ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها) روی میز وجود داشت. وی افزود: این فاجعه بود. تنها کسانی که ما را جدی گرفتند و بر این امر تأکید کردند که توافقی بدون تغییر وجود نخواهد داشت، فرانسوی‌ها بودند.

درست است که پس از پایان سال‌های شیراک، جریانی بسیار نومحافظه‌کار و موافق‌تر با اسرائیل نسبت به گذشته در وزارت امور خارجه فرانسه روی کار آمده است، با این حال امروز به نظر می رسد که پیش از هر چیز برای راضی کردن متحدان سنی خود در خلیج فارس - با هدف انعقاد قراردادهایی اجتناب ناپذیر برای اقتصاد فرانسه - است که پاریس اینگونه رفتار می کند.

جان کری وزیر امور خارجه آمریکا برای جلوگیری از هر گونه رسوایی علنی جدید از سوی لوران فابیوس در هفته‌های پیش از مذاکرات، رفت و آمدها به پاریس را به منظور اطمینان یافتن از به تفاهم رسیدن با همتای فرانسوی خود افزایش داد که موفقیت آمیز بود.

۴ - کنگره آمریکا

شدیدترین مخالف برنامه هسته‌ای ایران کنگره آمریکاست. کنگره که چند دور تحریم اقتصادی بر ضد ایران اعمال کرده، از همه منابع ممکن برای جلوگیری از توافق هسته‌ای استفاده می‌کند. کنگره آمریکا با هر گونه اجازه دادن به ایران برای غنی سازی اورانیوم - مگر احتمالا در سطحی بسیار ضعیف - مخالف است در حالی که جامعه بین الملل در حال حاضر این اجازه را به ایران داده است و ایران برای برآوردن نیازهای غیرنظامی خود آن را ضروری می داند.

بیشتر سناتورهای جمهوری‌‌خواه همینطور برخی دموکرات‌ها که چه در عرصه تاریخی، فرهنگی، مذهبی و چه راهبردی روابطی ترجیحی با اسرائیل دارند، تحت نفوذ چشمگیر لابی هوادار اسرائیل(آیپک) قرار دارند که امنیت کشور خود را مشروط به امنیت اسرائیل می دانند.

این موضع با ورود جمهوری‌خواهان به کنگره در ماه ژانویه که پس از پیروزی در انتخابات میان‌دوره‌ای ماه نوامبر اکثریت را چه در سنا و چه در مجلس نمایندگان در اختیار خواهند داشت، تقویت خواهد شد. با پایان مذاکرات وین، آنها برای رأی دادن به تحریم‌های جدید بر ضد تهران کار سختی نخواهند داشت و آخرین بخت‌ها را برای دستیابی به راه‌حلی مسالمت‌آمیز برای این بحران را از بین خواهد برد.