مهدی غبرایی در گفتگو با ایلنا:
ممیز نباید به ما بگوید چه چیز را جایگزین کنیم
غبرایی به زودی ترجمه‌ای از آخرین کتاب موراکامی را روانه‌ی بازار خواهد کرد. می‌گوید: در دولت قبل گوش شنوایی وجود نداشت اما در دولت جدید می‌توان رفت و حرف زد اما نگاه به سانسور هنوز تغییر نکرده.
غبرایی از ترجمه‌ی جدید کتاب موراکامی خبر داد و از حجم زیاد سانسور کتاب‌هایش گفت.
مهدی غبرایی(مترجم ادبی) به خبرنگار ایلنا گفت: کتابی از موراکامی با عنوان «تسکرو تازاکی بی‌رنگ و…» ترجمه کرده است و تا دو ماه آینده ترجمه به اتمام می‌رسد و تحویل کتابسرای نیک می‌شود.
وی ادامه داد: در یک سال اخیر برای دو اثر به زودی مجوز گرفتیم اما متأسفانه برای کارهای قبلی از حجم سانسور کاسته نشده است، این از حجم سانسور در بسیاری موارد قابل قبول نیست.
این مترجم ادبی افزود: از سال ۱۳۸۸ ترجمه‌ی کتابی ارزشمند از همینگوی به ارشاد فرستادیم و هنوز جواب نگرفته‌ایم. البته برخی از کتاب‌ها را نیز مجوز دادند اما با حجم وسیع سانسور مواجه شده و از ۵۷ مورد فقط ۷ مورد را پذیرفتند که حذف نکنیم.
غبرایی بیان کرد: این نوع سانسور به اثر لطمه می‌زند، هنوز در وضعیت سانسور تغییری ایجاد نشده است باید نگاه به سانسور تغییر کند.
وی ادامه داد: هر سانسور ضررهای عمده‌ای دارد. با این حجم از سانسور خوانندگان بی‌اعتماد می‌شوند، مخصوصاً اگر ترجمه‌ی دیگری در بازار وجود داشته باشد به دنبال آن می‌روند و حتماً آن ترجمه هم برای ۵۰ سال قبل است. طبیعتاً ترجمه‌ی امروز به‌روز و بهتر است.
غبرایی اشاره کرد: در نمایشگاه کتاب خوانندگان معمولاً می‌پرسند که این ترجمه چقدر از حجم اصلی آن کم شده است و این اتفاق یعنی از بین رفتن اعتماد خوانندگان.
وی افزود: این اتفاق به زبان فارسی لطمه می‌زند. بسیاری از واژه‌ها و حالت‌ها را در این زبان کم می‌کند و در نتیجه از شیرینی زبان فارسی محروم می‌شویم. با این مدل سانسور دیگر شخصیت داستان معلوم نمی‌شود و در هاله‌ای ابهام می‌ماند.
غبرایی اشاره کرد: یکی از دوستان درباره‌ی رضاشاه مطلبی نوشته بود، گفته بود که او آدم بددهانی است و برخی از فحش‌هایی او را در کتاب نوشته بود اما ممیزی اجازه نداد که آن را چاپ کند. اگر این ناسزاها را حذف کند که دیگر معلوم نیست رضاشاه بددهان بوده است.
وی گفت: ما نویسندگان و مترجمان، دیگر خودمان سانسورچی شده‌ایم. خودمان تشخیص می‌دهیم چه چیزهایی با فرهنگ ما سازگار است یا نه. زمانی‌که با جملات متناقض با فرهنگ کشورمان مواجه می‌شویم آن را حذف می‌کنیم.
مهدی غبرایی اضافه کرد: بعد از مدت‌ها قبول کرده‌ایم که بگویند چه چیزی حذف شود اما دیگر نباید بعد از ۳۵ سال به ما بگویند که چه چیزی جایگزین آن کنیم. حذف این کلمات و جملات حذف بخشی از فرهنگ ما است.
وی ادامه داد: البته در دولت قبل گوش شنوایی وجود نداشت اما در دولت جدید می‌توان رفت و حرف زد و برخوردها بسیار بهتر شده است اما نگاه به سانسور هنوز تغییر نکرده است.
این مترجم افزود: اگر سانسور به عهده‌ی خودمان باشد و فرد دیگری به ما نگوید که چه چیز باید حذف شود؛ خودمان بهتر می‌دانیم که چه کنیم. من به عنوان مترجم می‌دانم که کدام جمله و کلمه به فرهنگ کشورم نمی‌خورد و قابل چاپ نیست.
غبرایی گفت: البته مشکل فقط به دستگاه سانسور برنمی‌گردد چون هنوز مردم هم آمادگی ندارند. از طرفی اگر نسل جوان ما آگاهی نداشته باشند نتیجه‌اش اتفاقات ناگوار اجتماعی گوناگونی است که این روزها شنیده می‌شود.
