درسگفتار تغییر و تاویل‌پذیری در هنر معاصر برگزار شد؛
باید در برابر برخوردهای سلیقه‌ای ایستادگی کرد/به هنرمند مؤلف بودن فکر کنیم
بهرنگ صمدزادگان گفت: بسیاری از هنرمندان ایرانی ادراک از هویت در گفتمان هویت را به نشانه‌ها و نمایه‌هایی از ملیت در آثارشان تقلیل داده‌اند. ضرورت دارد در برابر برخوردهای سلیقه‌ای بایستیم و به هنرمند مؤلف بودن فکر کنیم تا سلیقه‌ها اعمال نشود.
به گزارش ایلنا، بخش دوم دومین درسگفتار «وضعیت، تغییر و تاویل پذیری در هنر معاصر» همایش بین المللی هفتمین دوسالانه مجسمه سازی تهران با حضور بهرنگ صمدزادگان سه شنبه ۲۷ تیرماه در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
بهرنگ صمدزادگان در بخش دوم این درسگفتار گفت: هنر معاصر، آمیزه‌ای است از پست مدرنیسمی که موارد نهی شده توسط مدرنیسم را به کار می‌گیرد اما تعصبات هنر پست مدرن را هم ندارد و آزادانه‌تر گرایش‌هایی از هنر مدرن و پست مدرن را در بر می‌گیرد.
صمدزادگان افزود: وقتی از تغییر در هنر معاصر می‌گوییم، یعنی اثر از مرکز گرا بودن خارج می‌شود و به یک اثر کثرت گرا تبدیل می‌شود. آگاهی بخشی در این وضعیت، شعاری و به گونه‌ای نیست که هنرمند مانیفست بدهد بلکه درباره محتوا و بستر اثر آگاهی داده می‌شود و اثر، آگاهی دهنده به زمان، مکان و فضاست. اثر در هنر معاصر وضعیت بینابینی ایجاد می‌کند که مخاطب را بین حوزه‌های گوناگون نگه می‌دارد و در حالی که از حوزه‌های مشخص برخوردار است، هیچ وضعیت مشخص قطعی نمی‌دهد، در هنر معاصر استعاره‌ها به دامنه‌های معنایی محدود تبدیل نمی‌شود، اثر دنبال معنای واحد نیست و در فقدان معنای استعاره‌ها، به دنبال معانی گوناگون است. استعاره در اثر معاصر قطعیتی در ارجاع معنایی ندارد، فقدان قطعیت معنا در استعاره وجود دارد و مخاطب در عناصر هم نشین به دنبال معنا می‌گردد.
صمدزادگان در ادامه گفت: مجسمه در معنای سنتی (منظور مدرنیسم و پیش از آن) یک اثر هنری است که به میانجی پایه از محیط خودش جدا می‌شود و محیط قرار است دور آن بچرخد، و اثر در بستری که در آن قرار می‌گیرد ایزوله شده است، مرکز جهانی می‌شود که مجسمه در آن قرار دارد، همه توجه قرار است به این مرکز باشد و آن مرکز را قرائت کند. اما وقتی هنر از ایزوله شدن جدا می‌شود، به یک نگرش کثرت گرا تبدیل می‌شود که هم خود را با بستر خود بیان می‌کند و هم تأثیر بستر را بر اثر بیان می‌کند. هنر معاصر جریان ایزولاسیون را نفی می‌کند، اثر با بستر خود ممزوج می‌شود و از روی پایه، روی زمین می‌آید. اثر معاصر مکانمند می‌شود و با مکان یکی می‌شود.
این منتقد هنری با اشاره به مرکز پرهیزی در هنر معاصر گفت: یکی از مشخصه‌های هنر معاصر پرهیز از تک مرکزی و گرایش به چندمرکزی است. در اثر معاصر وحدت رویه، رویکرد و سبک واحد وجود ندارد بلکه هنر معاصر گزینه‌های متعد ارائه می‌کند و ما را در یک وضعیت غیر قطعی و گذرا قرار می‌دهد. دایره گفتمانی ایجاد می‌کند و برای مخاطب امکان تجربه و وضعیت فراهم می‌کند. در این وضعیت تأویل‌های متعدد به وجود می‌آید و از آن شک و تردید حاصل می‌شود. در اثر معاصر بینابینی در همه چیز مطرح است و بینابینی در ایجاد و تخریب، آشنایی و آشنایی زدایی، ثبات و بی‌ثباتی، تک مرکزی و چند مرکزی و عناصر اثر وجود دارد. تردید، تأویل‌های متعدد، چند مرکزی بودن، فقدان رویه واحد و چند سبکی بودن از مشخصه‌های هنر معاصر است.
صمدزادگان افزود: در تعریف سنتی اثر هنری (مدرنیسم را هم در بر می‌گیرد) گفته می‌شد که اثر باید ماندگاری داشته باشد اما امروز می‌تواند ماندگاری نداشته باشد و میرا باشد، در یک لحظه گفتمان و ذهنیت بسازد و از بین برود. لازم نیست این ذهنیت باقی بماند بنابراین گذراست. شوخی و طنز نیز به عنوان یکی از آیکون‌های هنر معاصر است و تغییر از ماهیت جدی به چیزی که می‌توان با آن شوخی کرد از موقعیت‌های تأویل وضعیت است.
صمدزادگان در بخشی از این نشست با اشاره به گفتمان هویت گفت: بسیاری از هنرمندان ایرانی ادراک از هویت در گفتمان هویت را به نشانه‌ها و نمایه‌هایی از ملیت در آثارشان تقلیل داده‌اند. ضرورت دارد در برابر برخوردهای سلیقه‌ای بایستیم و به هنرمند مؤلف بودن فکر کنیم تا سلیقه‌ها اعمال نشود.
صمدزادگان در بخشی از این درسگفتار با نمایش آثار هنرمندانی از جمله به هنرمند مولف بودن فکر کنیم تا سلیقه‌ها اعمال نشود.
صمدزادگان در بخشی از این درسگفتار با نمایش آثار هنرمندانی از جمله Nick Kave (نیک کیو)، Do Ho Suh (دوهوسو) و Erwin wurm (اروین ورم) مشخصه‌های این آثار را بیان کرد.
همایش بین‌المللی هفتمین دوسالانه مجسمه‌سازی معاصر تهران با هدف گسترش افق‌های اندیشگی دوسالانه، کمک به تبیین درونمایه، و گشودن منظرهای نو در حوزه‌ی پژوهش و آموزش مجسمه‌سازی کشور، در قالب تعدادی درسگفتار، نشست، همایش، نمایش فیلم و انتشار کتاب طراحی شده است. این همایش در راستای سیاست‌های کلی دوسالانه هفتم مبنی بر افزایش بازه زمانی فعالیت اندیشگی دوسالانه، حفظ پویایی جامعه هنری در ارتباط با دوسالانه، و کار نظری ماندگار، در محدوده زمانی از اعلام فراخوان آغاز شده و تا پایان دوسالانه تداوم خواهد داشت تا به برقراری پیوستگی معنایی دوسالانه کمک کند.
هفتمین دوسالانه ملی مجسمه سازی تهران با تم «وضعیت» از سوی دفتر هنرهای تجسمی با همکاری انجمن هنرمندان مجسمه ساز ایران و موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر شهریور و مهرماه سال جاری در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار خواهد شد.
