کم نوشیدن مایعات یکی از عوامل اصلی زایمان زودرس

زندگی مدرن، سبک زندگی ما را تغییر داده است. این تغییر بی‌شک بر الگوی مصرف و سلامت نیز اثرگذار است. مادران باردار یکی از گروه‌هایی هستند که ممکن است بیش از دیگران نسبت به این مسئله حساسیت داشته باشند. در این میان تأمین مایعات موردنیاز بدن به‌ویژه آب، از عوامل مهم و تأثیرگذار سلامت زنان باردار و جنین است که شاید کمتر به آن توجه شده باشد. زنان باردار در مقایسه با دیگر بزرگ‌سالان، نیاز بیشتری به آب دارند و این کمبود ممکن است تأثیر نامطلوبی بر سلامت مادر و جنین به دنبال داشته باشد. نتایج تحقیقاتی که شرکت آب‌های دماوند با همکاری انستیتو تحقیقات تغذیه ایران انجام داده، نشان می‌دهد 25 درصد زنان تهرانی در روز کمتر از 1.2 لیتر مایعات مصرف می‌کنند، در حالی که بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، سرانه مصرف مایعات برای مردان 2.9 لیتر در روز و برای زنان 2.2 لیتر است این رقم برای زنان باردار به 2.5 لیتر در روز و برای زنان شیرده به 2.8 لیتر افزایش می‌یابد.

نقش نوشیدن آب در سلامت مادر و جنین

دکتر احمد مرتضوی، متخصص زنان و زایمان، در خصوص اثرات کمبود آب در زنان باردار می‌گوید: «نوشیدن مایعات سالم ‌باعث دفع سموم بدن می‌شود و درنتیجه از بروز هرگونه عفونتی در بدن مادر جلوگیری می‌کند. از عوارض کم نوشیدن آب، می‌توان به احساس خستگی، گرفتگی عضلات، سردرد، بی‌حوصلگی و احساس تهوع اشاره کرد. باید توجه داشت که زنان باردار بسیار بیشتر از سایرین در معرض یبوست و عفونت مجاری ادرار قرار دارند، و مصرف کم مایعات و درنتیجه کم ادرار کردن، عواملی هستند که باعث عفونت مجاری ادرار می‌شوند. عفونت مجاری ادرار مخصوصاً در سه ماهه سوم حاملگی می‌تواند موجب زایمان زودرس شود. از این رو نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در روز به مادران توصیه می‌شود.»

اهمیت این موضوع زمانی روشن‌تر می‌شود که بدانیم بر اساس نتایج تحقیقات شرکت دماوند 50 درصد از زنان در ایران در مقایسه با توصیه‌هاى اداره ایمنى موادغذایى کشورهاى اروپایى (EFSA)، روزانه کمتر از میزان توصیه‌شده، آب مصرف مى‌کنند؛ این امر نشان‌دهنده عدم توجه کافی به نوشیدن مایعات سالم و به ویژه آب در زندگی روزمره است. دکتر مرتضوی درباره رابطه مصرف آب و سلامت جنین ادامه داد: «در دوران بارداری، میزان خون مادر حدود یک لیتر افزایش می‌یابد تا جنین بتواند غذا و اکسیژن کافی دریافت کند. این میزان افزایش با نوشیدن مایعات سالم و آب تأمین می‌شود. مادر با نوشیدن آب می‌تواند مایعات بیشتری را ذخیره کند که این امر به سلامت جنین کمک خواهد کرد.»

از دست دادن میزان بیشتر آب بدن در دوران شیردهی

بر اساس پژوهش‌های کارشناسان تغذیه شرکت دنون، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان صنایع غذایی و پیشرو در تولید آب‌های بسته‌بندی در جهان، زنان در دوران شیردهی به‌طور متوسط روزانه 750 میلی‌لیتر شیر به نوزادان خود می‌دهند که حدود 87 درصد این میزان را آب تشکیل می‌دهد. از این رو به مادران به ویژه در شش ماهه اول دوران شیردهی توصیه می‌شود که حتماً یک لیتر آب بیشتر بنوشند تا بتوانند میزان آب ازدست‌رفته بدن را جبران کنند. راحت‌ترین راهکار برای مادران، در دوران بارداری و شیردهی، همراه داشتن یک بطری آب است تا بتوانند در طول روز این میزان کمبود آب را جبران کنند. زنانی که در زمان بارداری نمی‌توانند مزه طبیعی آب را تحمل کنند، بهتر است با افزودن چند قطره مرکبات مانند پرتقال یا لیمو در آب، آن‌ را مزه‌دار کنند تا در طول روز میزان آب بیشتری بنوشند و به این ترتیب از کم آب شدن بدن خود جلوگیری کنند.