همگرایی آمریکا و عربستان، دلیل عدم انتشار اسناد ۱۱ سپتامبر

کاوه افراسیابی استاد دانشگاه هاروارد هم‌زمان با پانزدهمین سالگرد حادثه ۱۱ سپتامبر در یادداشتی برای ایلنا نوشت: یازدهم سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی به طور اعجاب‌انگیز و غیرقابل تصور، پیچیده و چند وجهی است. پرسش‌های عمیق و  بسیاری در این زمینه همچنان بی‌پاسخ مانده است که ضرورت تحقیقات مستقل جدید در این زمینه را بیش از پیش نمایان کرده است. حتی برخی از اعضای کمیسیون ۱۱ سپتامبر  پذیرفته‌اند که تحقیقات و عملکردشان «ناقص» و «عجولانه» بوده است.

انتشار اخبار اخیر مبنی بر ارتباط میان مقام‌های عربستان سعودی و برخی از تروریست‌های فعال در این پروژه ممکن است مانند قله یک کوه یخی باشد. در رابطه با نقش برخی از مقام‌های ارشد سطنتی خاندان آل سعود در حمایت از «القاعده» شکی نیست و این موضوع در رابطه با «تروریست‌های داعش» نیز صدق می‌کند.

عربستان سعودی،‌ مدت‌ها است که به یک دولت دوگانه تبدیل شده و تغییر شکل یافته که نهایتاً تروریسم را تغذیه کرده و الهام‌بخش چنین جریان‌هایی است. در نتیجه،‌ جای تعجب ندارد که شاخه‌های القاعده در سوریه از سوی سعودی‌های حمایت مالی می‌شوند. یک مساله کمتر شناخته شده و بررسی شده نیز ارتباط‌های دقیق سعودی‌ها با داعش، به خصوص در عراق است. برخی از متخصصان در این حوزه این ارتباط نزدیک را به پایه‌های فکری و نظری «ضد شیعی» داعش نسبت می‌دهند.

از این منظر، با توجه به ارتباط نزدیک میان عربستان سعودی و آمریکا می‌توان به راحتی دریافت که چرا برخی از اسناد کلیدی در زمینه یازدهم سپتامبر تاکنون با «طبقه‌بندی سری» بایگانی شده است. این اسناد ممکن است بیش از اندازه مخرب بوده و عربستان سعودی و لابی‌گران مرتبط با آنها تاکنون به شدت برای کنترل خسارت‌های احتمالی در واشنگتن کوشیده‌اند.

آنها ممکن است از این اسناد به عنوان یک اهرم فشار بهره ببرند. به باور من یک همگرایی درونی میان ریاض و واشنگتن در رابطه با بهره‌ بردن از جنگجویان رادیکال منطقه‌ای که شیعیان و روسیه را تهدید می‌کنند، وجود دارد. البته دو طرف در رابطه با این مسئله اختلاف نظر و تضاد نیز دارند.

تاکنون میزان بالایی از نوشتار‌ها در رابطه با شکل‌گیری داعش در «زندان‌های آمریکا در عراق» منتشر شده است. چنین گروهی با توانمندی‌ها و قابلیت‌های بالای رسانه‌ای، قطعاً باید از سوی برخی سازمان‌های اطلاعاتی پشتیبانی شده باشند. مطمئناً موساد در اسرائیل یک گزینه در این حوزه خواهد بود.