خبرگزاری کار ایران

شرکت مدیریت منابع آب ایران:

سدهای جدید پس از انجام بررسی‎های فنی و اقتصادی و اخذ مجوزهای لازم، اجرایی می‌شوند

به دنبال انتشار مصاحبه‌ای با آقای مختار هاشمی، که تحت عنوان "سدسازی سیاسی کاری است" ، شرکت مدیریت منابع آب ایران در پاسخ به اظهارات مصاحبه شونده، جوابیه‌ای به شرح زیر ارسال کرد:

با قدردانی از تلاش ارزنده آن رسانه محترم ، در پاسخ به درج مصاحبه ای درتاریخ 1395/02/06 در آن رسانه با عنوان ( 70 درصد آب بارندگی های اخیر تبخیرمی شود / سدسازی سیاسی کاری است )

لطفا جوابیه ذیل وفق قانون مطبوعات در آن رسانه درج شود:

آقای هاشمی در سخنان خود  با بیان اینکه سیلاب به خودی خود لازمه اکوسیستم و بخشی از اقلیم است، گفته اند : آنچه بارش‌های سیلابی را مخاطره آمیز می‌کند عدم مدیریت صحیح و ساختمان سازی در مسیر رودها است.

  • این موضوع که ساخت و ساز در حریم رودخانه‌ها بایستی کنترل شود کاملا صحیح می‌باشد اما مدیریت صحیح سیلاب با ابزار مناسب آن امکان پذیر است. یکی از مهمترین ابزار کنترل و مدیریت سیل، سدها هستند که در سیل فروردین‎ماه اخیر اثرگذاری مثبت خود را نشان دادند و ضمن تسکین سیلاب در مخازن و جلوگیری از بروز خسارت‌های بسیار سنگین، بخش قابل توجهی از آن را نیز ذخیره نمودند.

ایشان با اشاره به اینکه مشکل کم آبی کشور با بارندگی‌های اخیر حل نمی‌شود،اظهار داشتند : ۷۰ درصد آب بارش‌های اخیر تبخیر می‌شوند و قابل دسترس نیستند ضمن اینکه بارندگی در همه جای کشور نیز مناسب نبود.

در این ارتباط نیز باید اعلام نمود ،

  • این موضوع که مشکل کم آبی‌ کشور در تمامی نقاط با بارندگی‎های اخیر حل نمی شود با عنایت به استمرار سال‌های متمادی خشکسالی‌ و نیز توزیع نامتوازن بارش در کشور صحیح می‌باشد به طوریکه در سال آبی جاری و تا کنون، علیرغم اینکه متوسط بارش کشور در حدود میانگین درازمدت آن می‌باشد ولی در برخی حوضه‌های آبریز نظیر فلات مرکزی و مرزی شرق متوسط بارش
  • با کاهش 18 و 7 درصدی نسبت به بلند مدت برخوردار است. اصولا 70 درصد بارش کشور پیش از تبدیل به جریان سطحی تبخیر و تعرق می‌شود که این موضوع مرتبط با اقلیم می‌باشد و ارتباطی با نوع مدیریت منابع آبی ندارد. پس از تبدیل بارش به رواناب که بخش عمده‌ای از آن در سدها ذخیره سازی می‌گردد میزان تبخیر بسیار کاهش یافته و در حدود 6 درصد کل خروجی سدها را شامل می‌گردد که عدد قابل ملاحظه‌ای نسبت به مقادیر ورودی و خروجی سدها نیست. با توجه به موارد مذکور و در صورت وجود تاسیسات تامین آب، می‌توان بخش قابل ملاحظه‌ای از جریان‌های سیلابی را ذخیره‌سازی نمود که این موضوع قطعا در کاهش تبعات آثار کم آبی کشور با اقلیم گرم و خشک موثر است.

آقای هاشمی با بیان اینکه ساختمان سازی در مسیر رودخانه‌ها و سیلاب‌ها و برنامه ریزی‌هایمان برای مهار سیلاب اشتباه بوده، خاطرنشان کردند : نباید اجازه می‌دادیم که در مسیل‌ها ساخت و ساز شود و اکوسیستم بهم بریزد بلکه باید مدیریت آبخیز داری می‌شد در حالی که در ایران به این موضوع پرداخته نشده و بودجه در نظر گرفته نمی‌شودو در ادامه تاکید نموده اند:

مهم این است که بتوانیم آب‌ها را ذخیره کرده و آبخیزداری کنیم و به این ترتیب جلوی سیل هم گرفته می‌شود ضمن اینکه سیل هم باید باشد چون اگر نباشد چون شست و شویی که برای رودخانه لازم است، صورت نمی‌گیرد.

  • در این ارتباط نیز باید گفت :ساخت سد هیچ منافاتی با آبخیزداری و عدم رهاسازی آب از سد، جهت بقای رودخانه و‌ نیز موضوع تجاوز به حریم رودخانه‌ها و مسیل‌ها ندارد. همواره مطالعات زیست محیطی بخش مهمی از مطالعات سدسازی بوده و توصیه‌های لازم در خصوص آبخیزداری در بالادست و الزامات آزادسازی آب مورد نیاز در راستای حفظ محیط زیست رودخانه در پایین‎دست سد آورده می‌شود. البته اجرای پروژه های آبخیزداری، در مناطق سیل‎خیز اکثراً سهم کوچکی از مهار سیلابها را به عهده داشته و به تنهایی کنترل‎کننده آنها نخواهند بود. ضمن آنکه اجرای کامل این چنین پروژه‎هایی با محدودیتها و موانع جدی مواجه می‎باشد و بسیار هزینه‎بر و زمان‎بر بوده و در تعهد وزارت نیرو نیز نمی‎باشد. علی‎ایحال وزارت نیرو جهت کنترل فرسایش و رسوب بر مبنای اصول توسعه پایدار منابع آب و خاک، به حفاظت توامان منابع آب و خاک اعتقاد راسخ دارد و در این راستا حمایت‌های خود را از فعالیت آبخیزداری که در حوضه‌های آبریز کشور با محوریت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور انجام می‌شود، در قالب تشکیل کمیته‌های مشترک هماهنگی به عنوان بخشی از اجزای مدیریت به‌هم پیوسته منابع آب و خاک در فرایندهای کاری خود پیگیری می‌نماید.

ایشان  با بیان اینکه سیل هم مثل خشکسالی پدیده‌ای عادی است و واقعیتی است که جزء اقلیم ماست، اظهار داشت: آب باید وارد دریا شود و بعد آب دریا را با شیرین سازی مصرف کنیم البته این مسئله نیز باید دقیقا بررسی شود چرا که اگر فقط سد بسازیم و آب جمع شود نمی‌تواند راهکار درستی باشد لذا باید مسائل زیست محیطی در نظر بگیریم.

آب باید مسیر طبیعی خود را طی کنند ما باید بتوانیم آن را مدیریت کنیم، یادآور شد: ما آب شیرین را از دریا و تبخیر می‌گیریم و همه به هم پیوسته هستند و مباحثی مثل سدسازی بیشتر از بار علمی، بار سیاسی دارد.

  • در این زمینه پاسخ این است که : در حال حاضر با وجود سدهای موجود و مهار سیلابها در مخازن این سدها، حداقل 17 استان کشور با مشکل بی آبی و کمبود آب مواجه بوده و اگر برای تامین آب مورد نیاز آنها تصمیم به شیرین سازی آبهای خلیج فارس و دریای عمان گردد، بهای تمام شده برای هر مترمکعب بسیار بالا خواهد بود. شایان ذکر است 5 استان کشور با تنش آبی فزاینده‌ای روبرو هستند. لذا این موضوع که آب شیرین جاری در رودخانه‌ها مهار نشده و اجازه داده شود که وارد خلیج فارس شده و به آب شور تبدیل شود و سپس با هزینه بسیار گزاف و نیز ملاحظات زیست محیطی، آب شور به آب شیرین تبدیل و با انتقال به ترازهای 1000 تا2000 متری پمپاژ شود، منطقی نیست.

 

در پایان لازم به ذکر است که سدهای جدید پس از انجام بررسی‎های فنی و اقتصادی در وزارت نیرو و اخذ مجوزهایی چون مجوز سازمان حفاظت محیط زیست کشور، وارد عملیات اجرایی می‌شوند. در این راستا وزارت نیرو به عنوان متولی و مسئول تأمین نیازهای آبی برای مصارف مختلف به ویژه نیازهای شرب و بهداشت و کشاورزی، ضمن تلاش در جهت توسعه همه جانبه بخش آب کشور در قالب سیاست‌ها و برنامه های مصوب و توجه به ارزش اقتصادی، امنیتی، سیاسی و زیست‌محیطی آب ، مهار آبهای سطحی و توسعه بهره‎برداری بهینه منابع آب را در راستای توسعه اقتصادی اجتماعی کشور در سرلوحه برنامه‎های خود قرار داده است و با عنایت به اهمیت خاص کنترل هر چه بیشتر آبهای سطحی و ضرورت بهره گیری مدبرانه از آن، تلاشهای گسترده ای را انجام داده است. حاصل این تلاش تاکنون تعداد قابل توجهی سد با 49 میلیارد متر مکعب حجم مخزن می باشد و منابع آب استحصال‌شده در قالب نظام‌نامه تخصیص آب و متناسب با نیازها و رعایت اولویت‌های تأمین آب، مدیریت می‌گردند.

شرکت مدیریت منابع آب ایران

 

کد خبر : ۳۶۸۹۴۴