کاهش کمیت و بالا بردن کیفیت در تئاتر را مدنظر قرار میدهیم
دبیر سی و چهارمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر که در گردهمایی روسای انجمنهای نمایش استانها در عسلویه شرکت کرده بود، یکی از گامهای تغییر تعریف ماهیت این جشنواره را کاهش کمیت و بالا بردن کیفیت دانست.
سعید اسدی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا گفت: آن چیزی که باعث شد من بپذیرم در این موقعیت بهعنوان دبیر جشنواره فجر باشم، دغدغه برای ساماندادن یک جامعه تئاتری و سازماندهی درونی آن نه از منظر فرمایش بالادستی بلکه ایجاد فرصتهایی برای تشکیل منطقی معقول و دقیق در حوزه تئاتر بود
اسدی افزود: آن چیزی که جشنواره فجر را امسال حداقل به شکل نمادین میتواند معرفی کند، توجهکردن به ماهیت و هویت گروه است. مسلما طرح استقرار گروههای نمایش کاملا نشان داد که ایجاد یک انگیزه و عزم برای شکلگیری گروه میتواند به این شکل اتفاق بیفتد ولی همه ما میدانیم که بستر لازم برای شکلگیری گروه مسلما با این فرمایشات اتفاق نمیافتد. گروه کوچکترین واحد معنادار یک جامعه تئاتری است و از این جهت دارای خاصیت تمام تئاتر خواهد بود. گروه دارای یک هویت است و این هویت تنها در یک شهر کوچک و یا در یک مرکز استان که حاشیهبودن خود را پذیرفته است، شکل پیدا نمیکند مگر اینکه یک افق جهانی داشته باشد. گروه باید هویت خود را بر اساس دیدگاه، مقبولیتها، ارزشها، هویت کلامی و بصری خود شکل داده و افقی بینالمللی داشته باشد.
دبیر سی و چهارمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر با بیان اینکه این طرح میتواند گروه را نجات بدهد بیان کرد: اگر گروهی بخواهد جزئی از بدنه تئاتر باشد، باید رفتهرفته ماهیت حرفهای پیدا کند.. مثلا باید به دنبال جذب امکانات متفاوت بوده و چشمانداز اقتصادی داشته باشد. این را تئاتر جهان به شما میگوید و گمان نکنید که تئاتر جهان از شما خیلی فاصله دارد.
سعید اسدی در ادامه گفت: جشنواره تئاتر فجر امسال در انتخابهای خود به شکل نمادین هویت گروهها را به رسمیت میشناسد. بخش تولیدات تازه جشنواره که امیدواریم آخرین دوره آن باشد، مثل یک کمپانی تاتر عمل کرده و آثار تازه تولید میکند در صورتیکه جشنواره تاتر فجر نباید تولیدکننده تئاتر و کار تازه باشد بلکه باید منعکسکننده رویدادهای مهم و جدی تئاتر و اجراهای عمومی باشد و برآیند آن را در معرض دید همگان قرار بدهد و درباره آن بحث، داوری، ارزشگذاری و استانداردسازیهایی کند که همه هنرمندان در این حوزه تلاش کنند تا به این استانداردها نزدیک بشوند.
اسدی عنوان کرد: این مساله شاید در یکسال اتفاق نیفتد بلکه این رویه باید در چند سال پیگیری شود و یک عزم جدی وجود داشته باشد تا هویت جشنواره فجر تاکیدش بر تولید محوری باشد نه جشنواره محوری. این مساله برای هویتدادن به یک فضا، رفتار و اخلاق حرفهای است.
سعید اسدی یادآور شد: به همین خاطر امسال برای تحقق این افق که بخشی از آن هویت بصری و کلامی و بخشی از آن هویت نمادین دارد، فراخوان یک سمینار از طریق هماهنگی امور استانها به انجمنهای نمایش و گروههای مرتبط ارسال شد ولی متاسفانه مورد استقبال قرار نگرفت. در این فراخوان دو وجه، مقاله وجود داشت. مقالات دانشگاهی بهصورت علمی و پژوهشی و مقالات کارگاهی که میتوانستند خاطرات، تجارب و دستاوردهای عملی باشند که ارائه میشدند. البته تعدادی مقاله ارسال شد و تعدادی در دست تهیه است که آنها را انتخاب کردیم.
وی با درخواست از انجمنهای نمایش استان برای شرکت در این سمینارها گفت: در این فضا فارغ از اینکه ما چه میخواهیم و چه کمبودهایی داریم، امکان بحث و گفتگو بهصورت علمی و آکادمیک وجود دارد. و اساتید برجستهایی در این سمینارها شرکت میکنند. همچنین هنرمندان مجربی را دعوت کردیم که در این سمینارها سخنرانی میکنند که از تجارب گذشته خود میگویند؛ از شکلگیری تاریخ تئاتر که چگونه تئاتر ایران از یک فضای خصوصی آغاز شد و سپس به دامن و دام دولت افتاد و دوباره در تلاش است که خودش را از این فضا بیرون بکشد. ورکشاپهای دیگری هم در حوزه مدیریت تدارک دیدهشده که متعاقبا اعلام میکنیم.
سعید اسدی ایجاد بازارهای نامرئی در طول جشنواره امسال را از دیگر فعالیتهای جشنواره فجر امسال عنوان کرد و افزود: پیش از این در بازار جشنواره تاتر فجر بازار مرئی وجود داشته است. امسال در درون جامعه تاتری یکجور شبکههای رابطه اجتماعی درست کرده و از همینجا از انجمنهای هنرهای نمایشی دعوت میکنیم تا ادارات کل استان خودتان را ترغیب کنید که نمایندگان خود را به جشنواره بفرستند تا هم مخاطب جشنواره باشند و هم در آنجا به جای اینکه از مرکز هنرهای نمایشی بخواهند که برایشان کارهای نمایشی را انتخاب کنند خود این هویت را داشته باشند و آثار مورد نظر خود را انتخاب کنند و حتما شرایط کافی برای کارهای منتخب فراهم میشود که در کل ایران در قالب تور نمایشی گردش داشته باشند.
دبیر سی و چهارمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر با بیان اینکه امسال در تولیدات تازه، کارها را بر اساس هویت گروه پذیرفتیم گفت: شمار آثاری که به دست ما رسید، بسیار پایین بود به این معنا که از 750 متن، ما به 158 متن رسیدیم که حدود 25 متن از آنها قاعده را رعایت نکرده بودند.ما برای انتخاب، سوابق و همچنین قابلیتهای گروه را مدنظر قرار دادیم که از طریق انجمن هنرهای نمایشی به ما اعلام شد. برای شکلدادن به یک تاتر حرفهای جشنواره فجر کاری که میتوانست انجام دهد، ایجاد فرصتی بود که تاتر به جامعه خود در استانها برگردد و برای مردم استان تولید شود.
سعید اسدی با تاکید بر برداشتهشدن شعار «جشنواره منطقهای راه طلایی رسیدن به فجر» عنوان کرد: برداشتن این مسیر، تنها تصمیمگیری در سطح جشنواره نبود بلکه یک تصمیمگیری کلان بود و فیلم آثاری که به دست ما رسید در جلساتی با حضور داوران دیده شد و نتیجه تصمیمگیری در واقع حاصل بحث و گفتگو و چالشهایی بود که در یک جمعی از داوران اتفاق افتاد. ایده سهمیهبندی را کنار گذاشتیم و تصمیم بر این شد که هر کسی که قابلیت بیشتری دارد بالا بیاید.
اسدی تغییر تعریف ماهیت جشنواره را ضروری دانسته و ادامه داد: این تعریف، باید رفتهرفته عوض شود. یکی از اولین گامها کاهش کمیت برای کنترل کیفیت است. از این طریق حتی میتوانیم رسیدگی بیشتری از نظر مالی نسبت به آثار داشته باشیم.
وی در پایان با تاکید بر اینکه فجر استانی پیش از فجر اصلی برگزار می شود،گفت:در فجر استانی 10 کار انتخاب شدند که در فجر اصلی شرکت میکنند. تعدادی دیگر نیز رزرو و کاندید برای فجر استانی هستند. برخی از استانها برای این منظور انتخاب شدهاند. در کنار همه اینها استان میزبان میتواند به انتخاب خودش یکی از کارهای نمایشی استان خود را برای شرکت در فجر استانی برگزیند. سازمان فجر استانی در همان استان متمرکز است و مدیر کل ارشاد بهعنوان رئیس جشنواره استانی و یک دبیر که حکم خود را از دبیرخانه جشنواره فجر خواهد گرفت، نیز انتخاب میشوند.