طی 8 سال 250 ناشر و کتابفروش تعطیل شدند

به گزارش ایلنا، در این نشست، فاطمه محمدی (مدیر موسسه نوین کتاب گویا) ضمن اشاره به اینکه کتاب گویا به متن خوانده شده یک کتاب گفته می‌شود که دارای جزئیات مختلفی است، درباره تاریخچه کتاب گویا چنین توضیح داد: در سال 1931 برای نخستین بار تولید کتاب گویا تصویب شد، اما تولید این کتاب‌ها در سال 1934 با کتاب انجیل و آثار شکسپیر به شکلی محدود برای افرادی که مشکل بینایی داشتند، شروع شد و در سال 1974 رشد ناگهانی پیدا کرد.

محمدی از کتابخانه‌ها به عنوان بزرگترین مصرف‌کننده کتاب‌های گویا در سراسر جهان نام برد که این آثار را به علاقمندان امانت می‌دادند و دراین باره گفت: به دلیل صرف وقت و انرژی زیاد در آن زمان تولید کتاب‌های گویا بیشتر مربوط به کتاب‌های خاص و پرمخاطب بود که با صدای هنرپیشگان منتشر می‌شد.

وی از آمریکا به عنوان کشوری که هم اکنون بزرگترین مصرف‌کننده کتاب‌های گویاست؛ نام برد که در 12 ماه گذشته، 5 میلیون نفر از جمعیت آن حداقل یک کتاب گویا خریداری کرده‌اند و درباره تاثیر رشد اینترنت در مطالعه نیز گفت: در طول سال‌های گذشته، رشد اینترنت و فراگیر شدن آن در سطح جهان از یک سو و کاهش اوقات فراغت مردم برای مطالعه از سویی دیگر سبب شده که کتاب‌های گویا بیش از پیش مورد توجه و استقبال مخاطبان قرار بگیرد.

مدیر موسسه نوین کتاب گویا همچنین بیان کرد: براساس تحقیقات صورت گرفته افراد بالغ تحصیلکرده و علاقمند به مطالعه از این کتاب‌ها بیشتر از دیگران استفاده می‌کنند. این افراد در عین حالی که به خواندن کتاب‌های چاپی تمایل دارند برای پرکردن اوقات فراغتشان از کتاب‌های گویا هم استقبال می‌کنند.

حسن کیائیان (مدیر نشر چشمه) نیز در ابتدای سخنانش درباره وضیعت نشر گفت: از سال 1380 تا 1388 حدود 250 مرکز فروش کتاب و مرکز نشر تعطیل شد. البته بخشی از این مساله طبیعی است چون خواه ناخواه کتابفروشی‌های کوچک جای خود را به کتابفروشی‌های بزرگ می‌دهند.

کیائیان ادامه داد: کتاب، نخستین کالایی است که در شرایط بحران از سبد خانواده حذف می‌شود. درحالیکه این مساله در کشورهای غربی وجود ندارد، زیرا کتاب در این کشورها به شکل درختی تناور در فرهنگ مردم ریشه دوانده است، اما ما هنوز نتوانسته‌ایم به این گستردگی برسیم.

مدیر نشر چشمه بیان کرد: کتاب گویا نمی‌تواند جای کتاب کاغذی را بگیرد. مخاطبان کتاب گویا لزوما مخاطبان کتاب کاغذی نیستند. معمولا افرادی از کتاب گویا استفاده می‌کنند که تمایل زیادی برای تهیه و مطالعه کتاب کاغذی ندارند. این افراد جزو گروه دیگری از مخاطبان هستند که به مطالب شنیداری علاقمندند.

مصطفی رحماندوست (نویسنده و شاعر) نیز به این موضوع اشاره کرد که در ابتدا مشتری کتاب‌های گویا بوده و سپس به جمع تولیدکنندگان آن پیوسته است. وی گفت: حدود 15 سال پیش اوقات مرده‌ای که در اتومبیل و در ترافیک می‌گذراندم، مرا بسیار آزار می‌داد. بنابراین تصمیم گرفتم به عضویت کتابخانه نابینایان درآیم و کاست‌های کتاب‌های مختلف را از آنها امانت بگیرم.

وی تاکید کرد که با استفاده از کتاب‌های گویا می‌توان اوقات مرده‌ای را که در طول روز وجود دارد، زنده کرد و درباره تاثیر این گروه از کتاب‌ها بر تیراژ کتاب گفت: به عنوان کسی که سابقه زیادی در شنیدن کتاب های گویا دارم باید بگویم که انتشار این آثار تاثیری بر تیراژ کتاب‌های کاغذی ندارد زیرا جنس مشتریان این کتاب‌ها متفاوت است.

این نویسنده و شاعر کودک و نوجوان، از تولید کتاب‌های گویا به عنوان روشی برای افزایش مطالعه در سطح کشور یاد کرد و گسترش قصه‌گویی را در علاقمند کردن کودکان به کتاب خواندن موثر دانست.

رحماندوست همچنین درباره ویژگی‌های مثبت کتاب‌های گویا گفت: یکی از خوبی‌های کتاب گویا این است که امکان درست خواندن کتاب را فراهم می‌کند. این کار باعث می‌شود افراد درست بشنوند و حس درستی از کتاب و مفهومش دریابند. از سویی دیگر حسی که صداپیشه در زمان اجرا دارد و تاکیدهایی که بر کلمات می‌کند به راحتی، مفاهیم را به مخاطب منتقل می‌سازد.

مجید غلامی جلیسه (مدیرعامل موسسه خانه کتاب) در این نشست بیان کرد: اتفاقات خوبی در عرصه کتاب‌های گویا رخ داده، اما در زمینه تبلیغات این حوزه کار چندانی صورت نگرفته است.

جلیسه درباره حمایت از انتشار این گروه از کتاب‌ها گفت: به منظور حمایت از انتشار این کتاب‌ها، در موسسه خانه کتاب، جلساتی با کارشناسان این حوزه و ناشران تشکیل داده‌ایم. تلاش می‌کنیم در این جلسات، نظرات مختلف و مشکلات این حوزه را شناسایی و نتایج جلسات را به مسئولان و دست‌اندرکاران وزارت فرهنگ و ارشاد منتقل سازیم.

وی افزود: نقش اصلی در گسترش کتاب‌های گویا برعهده ناشران و علاقمندان به این کتاب‌هاست زیرا توسعه و گسترش این کتاب‌ها با تلاش این افراد بسیار آسان‌تر و سریع‌تر است. اگر قرار است حمایت‌هایی در این حوزه از سوی دولت انجام شود، می‌تواند در زمینه فراهم کردن امکانات و زیرساخت‌های لازم، تبلیغات و ایجاد مکان‌هایی برای عرضه این گروه از کتاب‌ها باشد.

جلیسه، ضمن اشاره به این موضوع که هنوز نتوانسته‌ایم در حوزه کتاب‌های گویا مخاطب‌شناسی و علاقمندان را به این سمت هدایت کنیم، تبلیغات را در زمینه کتاب‌های گویا بسیار ضعیف دانست و گفت: موسسه خانه کتاب وظیفه خود می‌داند که در حد امکان زیرساخت‌ها و امکانات لازم را در این عرصه برای ناشران فراهم کند و تبلیغات لازم را انجام دهد.