ریاض و قاهره به دنبال روی کارآوردن دیپلمات سابق یمنی

بنابر اخبار تائید نشده، توافقی برای انتصاب «خالد بحاح» به عنوان رئیس‌جمهوری موقت یمن میان عربستان و مصر انجام شده است. انصارالله در زمان انتصاب بحاح اعلام کرد که وی را دارای مشروعیت نمی‌داند.

ناکامی در عملیات هوایی، آل سعود را بر آن داشت که با آغاز عملیاتی محدود‌تر، فاز سیاسی را برجسته کرده و اهداف خود را از این مجرا دنبال کنند. «خالد محفوظ بحاح» معاون منصور هادی و نخست‌وزیر دولت مستعفی، گزینه احتمالی ریاض برای تشکیل دولت موقت در یمن است. رئیس دفتر سیاسی انصارالله پس از انتصاب بحاح به عنوان معاون اول رئیس‌جمهوری مستعفی، مخالفت صریح خود را با این امر اعلام کرد.

«طوفان قاطعیت» عربستان در یمن خاموش شد و «بازگشت امید» آل سعود کلید خورد. طی عملیات ۲۷ روزه جنگنده‌های سعودی و برخی کشورهای عربی خاورمیانه و آفریقا، حدود پنج هزار نفر کشته و زخمی شده و بخش زیادی از زیرساخت‌های یمن نابود شد. ناکامی عربستان در طوفان به اصطلاح قاطعیت مسجل شده است. به‌رغم حملات سنگین جنگنده‌های تیزپرواز، جریان انقلابی یمن نابود نشد.

عربستان به دنبال سرپوش گذاشتن روی ناکامی طوفان قاطعیت

پس از شکست عربستان در طوفان قاطعیت، فاز جدیدی از عملیات نظامی – سیاسی علیه یمن آغاز شد. فاز جدید عملیات سعودی موسوم به بازگشت امید، سلسله عملیات‌های هوایی محدودتری را در بر می‌گیرد. در کنار این مجموعه عملیات، باب مذاکره نیز گشوده شده و سخن از راه حل سیاسی به میان آمده است.

پایگاه خبری «النشره» لبنان در خصوص توافق محرمانه ریاض و قاهره در مورد سرنوشت یمن نوشت: «منابع دیپلماتیک عربستانی و یمنی در ریاض گفتند که دولت‌های مصر و عربستان بر سر تعیین بحاح نخست‌وزیر مستعفی و معاون اول رئیس جمهوری مستعفی یمن به عنوان رئیس جمهوری موقت این کشور به توافق رسیدند.

این منابع افزودند که ریاض و قاهره تلاش می‌کنند که طرف‌های یمنی را برای تعیین بحاح به عنوان رئیس‌جمهوری موقت یمن قانع کنند.»

خالد بحاح، سیاست‌مداری میانسال

معاون منصور هادی در ژانویه ۱۹۶۵ میلادی در حضرموت یمن متولد شد. وی تحصیلات خود را در رشته مدیریت و بانکداری در دانشگاه پونای هند به پایان رساند و از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۸ عهده‌دار وزارت نفت یمن بود. بحاح پس از پایان دوره وزارت به عنوان سفیر عازم کانادا شد. وی تا سال ۲۰۱۴ در اتاوای کانادا ساکن بود و پس از آن به عنوان سفیر و نماینده دائم یمن به نیویورک نقل مکان کرد. وی در زمان سکونت در کشور خود، سمت‌های مختلفی در وزارت نفت و دیگر نهادهای اقتصادی داشت.

بالا گرفتن درگیری میان گروه‌های یمنی جریان انقلاب و منصور هادی، مناقشه سیاسی را تا حد برکناری نخست‌وزیر بالا برد. پس از به دست گرفتن کنترل پایتخت توسط انصارالله، جریان انقلاب تغییر نخست‌وزیر را با جدیت خواستار شدند. «محمد باسندوه» در آن زمان سکان نخست‌وزیری یمن را در دست داشت. انصارالله با تشکیل کابینه توسط «احمد عوض بن مبارک» مخالفت کرد و بحاح یکی از سه گزینه معرفی شده توسط آن‌ها برای پست نخست‌وزیری بود. در نتیجه برخی فشار‌ها و چند حمله علیه معترضان یمنی، بن مبارک از نخست‌وزیری استعفا کرد.

 «عبدالملک العجری» که از اعضای دفتر سیاسی انصارالله است، از نخست‌وزیری بحاح حمایت کرده و گفته بود: اعتقاد داریم که بحاح شخص مناسبی برای سمت نخست‌وزیری است و انتصاب وی به یمن کمک می‌کند تا از مشکلات پیش رو عبور کند.

شرایط کنونی متفاوت است. «صالح الصماد» رئیس دفتر سیاسی انصارالله در مصاحبه با روزنامه کویتی «الرای» باصراحت اعلام کرد که این انتصاب و تصمیم اهمیتی برای ملت یمن ندارد، زیرا توسط فردی صورت گرفته است که مشروعیت ندارد. هر انتصاب سیاسی که در یمن صورت می‌گیرد، باید نتیجه گفت‌وگو و مذاکرات صورت گرفته بین نیروهای سیاسی یمنی داخل کشور باشد.

عربستان و مصر در حالی بر این موضوع به توافق رسیده‌اند که کشتار مردم یمن همچنان ادامه دارد. با اینکه از پایان عملیات طوفان قاطعیت به عنوان آتش بس یاد می‌شد، اما بازگشت امید در دایره‌ عملیاتی کوچک‌تر‌‌ همان راه را ادمه می‌دهد. برخی کار‌شناسان معتقد هستند که گزینه انتخاب شده توسط مصر و عربستان هیچ توفیقی به دست نمی‌آورد زیرا عملکرد عربستان در یمن و حمله به غیرنظامیان و نابود کردن زیرساخت‌ها، اعتماد مردم این کشور به راهکارهای ریاض را از بین برده است.

محسن صالحی خواه