در آستانه برگزاری اجلاس عدم تعهد؛
مقاله‌ای به قلم دبیرکل سازمان ملل منتشر شد
در این مقاله که هم راستا با موضوع اجلاس سران جنبش عدم تعهد، یعنی «توسعه پایدار در سایه مدیریت مشترک جهانی» است، به نکات گوناگونی در مورد خلع سلاح و لزوم کاهش هزینه‌های نظامی اشاره شده است.
در آستانه برگزاری اجلاس سران جنبش کشورهای غیرمتعهد در تهران بان‌کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل مقاله‌ای با عنوان «جهانی بیش از حد مسلح و صلحی که کم برایش هزینه می‌شود» منتشر کرد.
به گزارش ایلنا، در این مقاله که هم راستا با موضوع اجلاس سران جنبش عدم تعهد، یعنی «توسعه پایدار در سایه مدیریت مشترک جهانی» است، به نکات گوناگونی در مورد خلع سلاح و لزوم کاهش هزینه‌های نظامی اشاره شده است. همچنین دبیر کل سازمان ملل خواهان «ایجاد خاورمیانه‌ای عاری از تسلیحات هسته‌ای و دیگر تسلیحات کشتار جمعی» گردیده است.
متن کامل این مقاله بدین شرح است:
جهانی بیش از حد مسلح و صلحی که کم برایش هزینه می‌شود
ماه گذشته منافع در رقابت، مانع توافق درباره معاهده‌ای شدیدا مورد نیاز شد که می‌توانست منجر به کاهش تلفات انسانی وحشتناک ناشی از مقررات ضعیف حاکم بر تجارت بین المللی اسلحه گردد. در همان حال، تلاش‌های خلع سلاح هسته‌یی با وجود تمایل همگانی شدید و فزاینده در سطح جهان در حمایت از این قضیه به حال تعلیق مانده است.
شکست این مذاکرات و سالگرد بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی در این ماه فرصت خوبی به دست داده تا دریابیم چه چیزی به اشتباه انجام شده، چرا به اثبات رسیده که دستیابی به خلع سلاح و کنترل اسلحه بسیار دشوار است و چگونه جامعه جهانی می‌تواند دوباره در مسیری به سوی این اهداف مهم حیاتی قرار گیرد.
بسیاری از تشکیلات دفاعی اینک تشخیص داده‌اند که امنیت، معنایی بسیار فرا‌تر از دفاع از مرز‌ها دارد. نگرانی‌های شدید امنیتی می‌تواند از نتایج روند جمعیتی، فقر مزمن، بی‌عدالتی اقتصادی، فرسایش محیط زیست، بیماری‌های همه گیر، جرم سازمان یافته، حکومت مستبد و سایر تحولاتی پیش آید که هیچ دولتی به تنهایی قادر به مهار آن نیست. اسلحه نمی‌تواند جوابگوی این نگرانی‌ها باشد.
با این حال تاخیری ناراحت کننده در به رسمیت شناختن این چالش‌های امنیتی جدید و اعلام سیاست‌هایی جدید در قبال آن‌ها وجود دارد. اولویت‌های بودجه ملی هنوز به انعکاس پارادایم‌های گذشته گرایش دارند. مخارج هنگفت نظامی و سرمایه گذاری‌های جدید در مدرنیزه کردن سلاح‌های هسته‌یی، جهانی بیش از حد مسلح، و صلحی بر جا گذاشته که هزینه اندکی برایش صرف می‌شود.
سال گذشته، بر اساس گزارش‌ها، هزینه‌های نظامی جهانی از یک تریلیون و ۷۰۰ میلیارد دلار فرا‌تر رفت یعنی بیش از ۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون در روز، که به تنهایی تقریبا دو برابر بودجه سازمان ملل متحد برای یکسال تمام است. این رقم درشت میلیارد‌ها دلار بیشتری را شامل خواهد شد که در دهه‌های آینده صرف مدرنیزه کردن زراد خانه‌های هسته‌یی می‌گردد.
توجیه این سطح از مخارج نظامی در جهان پس از جنگ سرد و در میانه بحران مالی جهانی دشوار است. اقتصاددانان این را «هزینه فرصت» می‌خوانند. اینجانب آن را فرصت‌های از دست رفته بشری می‌نامم. بودجه تسلیحات هسته‌یی به اندازه‌ای بالا رفته که نیاز به کاهش چشمگیر دارد.
چنین تسلیحاتی در قبال تهدیدات امروزی نسبت به صلح و امنیت بین المللی بی‌فایده است. وجود آن‌ها منجر به عدم ثبات می‌گردد، زیرا تبلیغ بیشتر درباره ضرورت آن‌ها، انگیزه بیشتر در مورد تکثیرشان را درپی دارد. حفظ و توسعه چنین تسلیحاتی موجب افزایش خطرات ناشی از سوانح و تاثیرات بر سلامت و محیط زیست می‌شود.
زمان آن فرا رسیده که تعهدات خلع سلاح هسته‌یی را تجدید کرده و اطمینان حاصل نماییم این هدف مشترک در بودجه‌ها، برنامه‌ها و نهادهای ملی انعکاس یابد.
چهار سال پیش، اینجانب رئوس کلی طرح پیشنهادی پنج محوری با تاکید بر نیاز به کنوانسیونی در باب سلاح‌های هسته‌یی یا چارچوبی از اسناد برای دستیابی به این هدف را مطرح کردم.
اما هنوز بن بست خلع سلاح وجود دارد. راه حلی به روشنی در تلاش‌های گسترده‌تر به وسیله کشور‌ها از راه هماهنگ کردن فعالیت‌هایشان در دستیابی به اهداف مشترک نهفته است.
از تلاش‌های فدراسیون روسیه و ایالات متحده درباره مذاکرات جدی در باب کاهش قابل تایید زرادخانه‌های هسته‌یی مستقر و غیر مستقر حمایت شود. از دیگرانی که چنین سلاح‌هایی در اختیار دارند، تعهداتی درباره پیوستن به روند خلع سلاح گرفته شود.
در زمینه گسترش یا تولید تسلیحات هسته‌یی یا سیستم‌های به کاراندازی نوین، تعلیق صورت گیرد.
معاهده‌ای چند جانبه به مذاکره گذاشته شود که مواد شکاف‌پذیری که می‌تواند در تسلیحات هسته‌یی به کار رود را غیرقانونی بداند.
انفجارات هسته‌یی را خاتمه دهند و معاهده منع جامع آزمایشات هسته‌یی را به اجرا در آورند. استقرار تسلیحات اتمی در خاک دیگر کشور‌ها را متوقف و آن‌ها را از رده خارج نمایند.
اطمینان حاصل شود کشورهای دارای تسلیحات هسته‌یی به مخزن عمومی اطلاعات ملل متحد در مورد خلع سلاح هسته‌یی گزارشی شامل جزئیات اندازه زرادخانه، مواد شکاف‌پذیر، سیستم‌های به کاراندازی، و فرآیند دستیابی به اهداف خلع سلاح ارائه دهند.
خاورمیانه عاری از تسلیحات هسته‌یی و دیگر تسلیحات کشتار جمعی ایجاد شود.
عضویت جهانی در معاهدات غیرقانونی بودن تسلیحات شیمیایی و بیولوژیکی تضمین گردد.
تلاش‌های موازی برای کنترل تسلیحات متعارف، شامل معاهده‌ای در مورد تجارت تسلیحات، تقویت کنترل تجارت غیرقانونی اسلحه سبک و سلاح کوچک، عضویت جهانی در کنوانسیون‌های ممنوعیت می‌ن، مهمات خوشه‌ای، و تسلیحات غیرانسانی، و مشارکت فزاینده در گزارش سازمان ملل متحد در مورد هزینه‌های نظامی و ثبت اطلاعات تسلیحات متعارف در سازمان ملل متحد را دنبال نمایند.
به منظور حفظ امنیت و صلح بین‌المللی در جهان بدون تسلیحات هسته‌یی متعهد به ابتکارهای دیپلماتیک و نظامی شامل تلاش‌های تازه برای حل منازعات منطقه‌ای گردند.
و شاید فرا‌تر از همه، ما باید نیازهای بنیادین بشر را مورد توجه قرار دهیم و به اهداف توسعه هزاره دست یابیم. فقر مزمن، امنیت را تضعیف می‌کند. اجازه دهید هزینه تسلیحات هسته‌یی را به شدت کاهش دهیم و به جای آن بر توسعه اجتماعی و اقتصادی سرمایه گذاری کنیم که با توسعه بازار‌ها، کاهش انگیزه‌های مخاصمات مسلحانه و سهم داشتن شهروندان در آینده مشترک خود، به منافع همگان خدمت می‌کند. همانند خلع سلاح هسته‌یی و عدم تکثیر، چنین اهدافی برای اطمینان از امنیت انسانی و جهانی صلح آمیز برای نسل‌های آینده ضروری است.
اگر توسعه نباشد، صلحی نیست. اگر خلع سلاح نباشد، امنیتی نیست. در عین حال وقتی هر دو پیشرفت کنند، جهان با امنیت و توفیق بیشتر برای همگان رو به جلو حرکت می‌کند. این اهداف مشترک، حمایت تمامی ملت‌ها را می‌طلبد.
