پورمحمدی در گفت‌وگوی ویژه خبری:
دستگاه نظارتی باید روی مباحث اقتصادی حساس باشد
در یک پیچ اداری قرار گرفتیم یعنی در یک بوروکراسی آزار دهنده قرار گرفتیم و آن یک افت اداری است ولی باید به دنبال حل مشکلات باشیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی رئیس سازمان بازرسی کل کشور، به مناسبت سالروز تأسیس این سازمان (۱۹ مهر)، سه‌شنبه شب (۱۸ مهر) در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری که از شبکه دو سیما پخش شد حضور یافت. رئیس سازمان بازرسی کل کشور درابتدای سخنان خود با تشریح سیر مراحل تشکیل این سازمان گفت: در اصل ۱۷۴ قانون اساسی به عنوان یک اصل تشکیل این سازمان آمده است ولی قانون جاری که بر اساس آن بشود تشکیلاتی را راه‌اندازی کرد در سال ۱۳۶۰ تصویب شده، یعنی قانون اسای در سال ۱۳۵۸ تصویب شده ولی ۲ سال طول کشیده تا در مجلس بند‌های مختلف سازمان تصویب شود.
به گزارش ایلنا وی ادامه داد: در ۱۹ مهرماه ۱۳۶۰ با تصویب قوانین مربوطه سازمان کار خود را آغاز کرد و ۳ دوره در سال‌های ۱۳۷۵- ۱۳۸۲ و ۱۳۸۷ اصلاحاتی به قانون سازمان اضافه شده و تا قبل از من هم ۳ رئیس داشته است.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی با بیان اینکه سازمان در ابتدا فقط در تهران مستقر شده بود و هیچ شعبه دیگری در کشور نداشته است، تصریح کرد: به مرور زمان در مراکز استان‌ها هم دفا‌تر سازمان تشکیل شد و در حال حاضر یک سازمان مرکزی در تهران و ۳۱ اداره کل در مکز استان‌ها داریم.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور در مورد اهم وظایف سازمان بازرسی کل کشور گفت: در اصل ۱۷۴ قانون اساسی ۲ وظیفه عمده برای سازمان تعریف شده است، نظارت بر اجرای صحیح قوانین و نظارت بر حسن جریان امور دستگاهای ادای این ۲ وظیفه عمده می‌باشد؛ البته ناگفته نماند که محلی که بازرسی میکنیم «همه جا» نیست و در مجموعه اداری کشور است، بخش خصوصی، بازار، بخش قضایی و چند مورد دیگر به ما ارتباط ندارد ولی در تعیین مبانی قیمت یا اخذ مالیات نیازمند توضیحاتی است که در صورت نیاز ورود پیدا میکنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی اهداف سازمان از بازرسی را در اجرا شدن یا نشدن قوانین و فعالیت‌های منتج به اهداف تعیین شده برشمرد و افزود: بعد از بررسی‌ها ممکن است اعلام کنیم که بخش نامه ایراد داشته است نه اینکه کسی اجرا نمی‌کند و یا قانون تصویب شده کافی نیست و باید تکمیل شود؛ لذا معایب را بررسی میکنیم به مجلس پیشنهاد میدهیم تا حسن جریان امور اتفاق بیافتد.
وی اضافه کرد: در سازمان اهداف مشخصی را دنبال میکنیم و موضوعات را برای رسیدن به این اهداف رصد میکنیم و ممکن است دستگاهای مختلفی در این اهداف با ما شریک باشند.
برای ساماندهی مناسب باید صاحب برنامه بود
پورمحمدی در پاسخ به سؤال مجری برنامه مبنی بر تشریح بیشتر ۲ حوزه عمده فعالیت سازمان، گفت: مورد اول (اجرای صحیح قانون) مسأله بسیار مهم است؛ اگر کشور می‌خواهد به سامان برسد باید برنامه داشته باشد چون در برنامه هدف مهم است و مقصد و مسیر باید تعیین شود، پس باید صاحب برنامه باشید.
نظارت لازمه رسیدن به هدف است
وی نکته دوم در تشریح فعالیت‌های سازمان را داشتن نظم عنوان و تصریح کرد: بدون نظم به هدف نخواهیم رسید، سپس نیاز داریم که یک نظارت انجام شود، اصولاً انسان در زندگی بدون نظارت موفق نمی‌شود؛ بنابراین نظارت لازمه رسیدن به هدف است و به عبارتی لازمه انجام یک برنامه خوب داشتن هدف است.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی افزود: نظارت مقدمات دارد، نظارت در قوانین هم به همین گونه است که مبنای آن قانون است که همه باید به آن تمکین کنند.
محوری‌ترین وظیفه سازمان بازرسی، نظارت بر قانون است
رئیس سازمان بازرسی کل کشور با اشاره به اینکه در کشور نظارت و بازرسی تثبیت شده و نظارت عالی بر دستگاه‌ها دارد اظهار داشت: این سازمان نظارت می‌کند که آیا قانون رعایت می‌شود یا نه لذا عمده‌ترین و محوری‌ترین وظایف سازمان، نظارت بر قانون است.
وی ادامه داد: ممکن است در این بازرسی مردم از سازمان و نهادی شکایت کنند که فلان جا قانون نقض می‌شود یا خودمان برای بازرسی به آنجا می‌رویم لذا ممکن است بازرسی از قبل پیش بینی شده باشد یا حالتی فوق العاده داشته باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی با بیان این مطلب که در داستان ارز به ما گفته شد که به آنجا ورود پیدا کنیم، افزود: مقام معظم رهبری یا سران سه قوه هم می‌توانند از ما بخواهند که در جایی بازرسی داشته باشیم لذا طی مطالعات مختلف بازرسی‌ها نظارت‌ها، گزارش‌گیری‌ها، تحلیل‌ها و بررسی‌ها به جریان حسن امور می‌رسیم که جریان کشور در بخش اقتصاد، امنیت، فرهنگ، کشاورزی و... روند خوبی را طی می‌کند یا خیر؟
وظیفه ما تمرکز بر حوزه دستگاه‌های اداری کشور است
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا تمرکز بیشتر سازمان بازرسی بر دو حوزه اقتصاد و اداره‌ها است گفت: وظیفه ما تمرکز بر حوزه دستگاه‌های اداری کشور است؛ اساس اداره کشور بر دیوان سالاری است و یک اداره باید از ساختار، نیرو و مدیر قوی برخوردار باشد.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور ادامه داد: ممکن است در قدم اول ببینیم فعالیت اداری در این دستگاه‌ها خوب انجام می‌شود یا خیر. پس تمرکز‌ها روی فعالیت‌های اداری است و در این فعالیت‌های اداری همه دستگاه‌ها شریک هستند.
وی تأکید کرد: همه خدمات باید از مجرای اداری عبور کند و ما باید مجرا را چک کنیم که وظایفشان را خوب انجام می‌دهند یا خیر. در واقع عیب و ایراد‌ها را تشخیص دهیم و در جهت رفع آن عیب و ایراد‌ها قدم برداریم.
دستگاه نظارتی باید روی مباحث اقتصاد حساس باشد
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی ورود به سازمان بازرسی به مسائل اقتصادی را یک الزام دانست و گفت: محوری‌ترین فعالیت یک کشور حوزه اقتصاد و معیشت مردم است بنابراین ثقل فعالیت‌ها در درون یک جامعه فعالیت‌های اقتصادی است.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور با اشاره به روایتی مبنی بر اینکه کسی که زندگی‌اش آباد نیست آخرتش هم آباد نخواهد بود، افزود: پس بحث زندگی و اقتصاد فوق العاده مهم و تعیین کننده است هر چند که مارکسیست‌های تندرو هم اقتصاد را اولویت کار خود قرار داده بودند ولی جدا از این‌ها در تفکر دینی هم اقتصاد را یکی از پایه‌های اصلی زندگی می‌دانیم و این طبیعی است که ما در این حوزه هم ورود پیدا کنیم.
وی در عین حال اقتصاد را یکی از بسترهای عمده تخلف و انحراف برشمرد و افزود: چرخش پول و گردش مالی در حوزه اقتصاد بسیار زیاد است لذا ممکن است یکی از مجاری اصلی فساد در جامعه حوزه اقتصاد باشد، چنانچه گفته شده است که اگر فرهنگ و اخلاق جامعه مشکلی دارد ممکن است لقمه‌ای که خورده است حرام بوده پس اقتصاد بر همه چیز تأثیر دارد.
وی حوزه اقتصاد را حوزه بسیار مهمی دانست و گفت: دستگاه نظارتی مثل ما باید روی مباحث اقتصاد حساس باشد و اهمیت ویژه‌ای را به آن بدهد.
مدیر پرترددی هستم / کار بازرسی سرکشی است
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی در پاسخ به سؤال مجری برنامه مبنی بر اینکه گفته می‌شود شما جز مدیرانی هستید که مسافرت زیاد می‌روید اظهار داشت: این به نظر شما بد است؛ مدیر باید در حوزه ماموریتش پر تردد باشد و مدیری که بنشیند و تماشا کند باید در مدیریتش تردید کرد. وی حضور نزدیک مدیر در صحنه‌ها را یکی از شاخصه‌های مدیر خوب دانست و گفت: ارزیابی وظیفه یک مدیر است؛ مدیر باید سؤال کند و اطلاعات مورد نیاز را کسب کند.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور با یادآور این مطلب که بنده زمانی که در دولت بوده‌ام ۵۱ سفر را داشته‌ام ولی نزدیک به سه برابر آن یعنی حدود ۲۰۰ سفر را به تنهایی به استان‌ها رفته‌ام اظهار داشت: کار بازرسی سرکشی است و من باید بیشتر سرکشی کنم؛ همین امسال ۱۲ سفر را در پیش دارم این اواخر تبریز بودم و قبل از آن به سیستان و بلوچستان، بجنورد، مازندران و خوزستان هم رفته بود. وی با اشاره به سفرش به زاهدان گفت: در این استان سمیناری برای آشنایی بیشتر مدیران با قانون برنامه پنجم توسعه کشور برگزار شد. وی تصریح کرد: در آنجا همچنین سمینار دیگری با حضور بزرسان افتخاری تشکیل شد و در خصوص مسایل مختلف، آن‌ها را توجیه کردیم.
بررسی مشکل دریاچه ارومیه و سد گتوند
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی حل مشکل دریاچه ارومیه را از دیگر برنامه‌های خود در سفر به استان آذربایجان غربی برشمرد و گفت: در سفر به ارومیه در دانشگاه این شهر جلسه‌ای کار‌شناسی با حضور اساتید و مسئولان استان برگزار و مشکلات دریاچه ارومیه را بررسی و شناسایی کردیم.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور بررسی مشکلات سد گتوند را از دیگر برنامه‌های خود در سفر به استان خوزستان عنوان و تصریح کرد: این سد یک سد بزرگی در خوزستان است ولی یک اشکال جدی هم که دارد این است که غلظت نمکش بسیار بالا است و آسیبی جدی به دشت خوزستان وارد می‌کند؛ ا ما از سد بازدید کردیم و با تشکیل کارگروهی این موضوع را پیگیری کردیم.
سیاه‌نمایی زیادی نسبت به کشوردر عرصه‌های بین‌المللی وجود دارد / باید از حقوق ملتمان دفاع کنیم
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی در مورد سفرهای خارجی خود نیز اظهار داشت: یکی از مسائل مهم برای همه مدیران حضور در مجامع بین المللی و روابط بین المللی است. وی ادامه داد: در شرایطی که سخت تحت فشار محاصره هستیم و سیاه نمایی‌ها و بد نمایی‌های زیادی نسبت به ما وجود دارد باید در عرصه‌های بین المللی حضور فعالی داشته باشیم.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور اظهار داشت: متاسفانه رتبه اداری ما را در سلامت بسیار پایین نشان می‌دهند؛ حتی دیپلماسی هسته‌ای و فرهنگی مقوله گسترده‌ای است که از طریق آن نیز به شما فشار می‌آورند.
وی با اشاره به اینکه دنیای امروز دنیای ارتباطات است اظهار داشت: وظیفه ما این است که از حقوق خود و ملتمان دفاع کنیم آن هم به عنوان یک دستگاه ضد فساد باید از موضع حقیقی جمهوری اسلامی ایران دفاع کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی درباره جایگاه کشورما در رنکینگ‌های مبارزه با فساد اظهار داشت: در جایگاه خوبی قرار نداریم البته در گذشته در جایگاه بد‌تر از این هم بوده‌ایم مثلا در بین ۱۸۰ کشور در رتبه ۱۶۶ بودیم لذا ما شکایت کردیم، گزارش فرستادیم و ظرف دو سه سال اخیر در حدود ۴۵ یا ۴۶ رتبه بهبود پیدا کردیم.
در رتبه‌بندی، دیدگاه‌های سیاسی القا می‌شود
رئیس سازمان بازرسی کل کشور بهبود صورت گرفته در جایگاه مبارزه با فساد ناکافی دانست و گفت: هنوز هم گله کردیم و گفتیم که اینجایگاه حقیقی ما نیست و ما فکر میکنیم که دیدگاه‌های سیاسی القا می‌شود.
وی با بیان این مطلب که ما در گزارش‌دهی به مجامع بین المللی ضعیف هستیم افزود: دنبال برطرف کردن این ضعف‌ها بوده و الآن این کار را شروع کردیم و از دستگاه‌های مختلف گزارش می‌گیریم، ترجمه میکنیم و به مجامع بین المللی می‌فرستیم هر چند قبول دارم که ساز و کارهای اداری را خوب تعریف نکرده‌ایم.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی تأکید کرد: در یک پیچ اداری قرار گرفتیم یعنی در یک بوروکراسی آزار دهنده قرار گرفتیم و آن یک افت اداری است ولی باید به دنبال حل مشکلات باشیم.
در اجلاس مالزی اعتراض خود را نسبت به اعمال تحریم‌های یکجانبه علیه ایران اعلام کردیم
وی همچنین تصریح کرد: البته یک عده‌ای گزارش‌های بدی در مجامع بین المللی می‌دهند ما در مالزی در اجلاسی شرکت کردیم که عنوان آن انجمن ضد فساد بود و نمایندگانی از ۱۳۰ کشور در آن حضور داشتند و ما عضو فعال این اتحادیه بودیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی مذاکرات دو جانبه با مقام‌های مختلف کشور‌ها در مالزی را از جمله دستاوردهای سفرش برشمرد و گفت: در این اجلاس گفتیم که شما که به دنبال مبارزه با فساد هستید چرا به سراغ زمینه‌ها و بسترهای فساد نمی‌روید و به معلول‌ها و مراتب درجه دو و سه اهمیت می‌دهید.
وی جنگ‌ها و تحریم‌ها را از عوامل به وجود آمدن فساد در جامعه برشمرد و گفت: اگر به دنبال مبارزه با فساد هستید جلوی جنگ‌ها را بگیرید. جلوی قاچاق مواد مخدر را بگیرید. جلوی بی‌حرمتی و هتک حرمت‌ها را بگیرید وقتی به این بی‌حرمتی‌ها اهمیت ندهید احساسات مسلمانان جریحه‌دار می‌شود و این خود منشا فساد است.
تحریم، بسترساز بسیاری از فساد‌ها است
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی تصریح کرد: در اجلاس مالزی روی بحث تحریم‌ها ایستادم و گفتم وقتی ملت ما را تحریم می‌کنید مجبور می‌شویم از مجاری غیر رسمی مواردی مانند تهیه دارو و... را به دست بیاوریم که این خود پولشویی است و شما که می‌گویید ما با عوامل فساد مبارزه میکنیم خود تحریم‌ها بستر ساز فساد‌ها خواهد بود.
در برنامه‌ریزی ضعیف هستیم و در اجرای برنامه‌ریزی ضعیف‌تر
وی در ادامه این برنامه در خصوص نوع و مدل بازرسی‌های سازمان بازرسی کل کشور از دستگاه‌های اداری گفت: یکی از اشکالات ما این است که در برنامه‌ریزی ضعیف هستیم و در اجرای برنامه‌ریزی ضعیف‌تر. هرکاری برنامه می‌خواهد متاسفانه درصد اجرای برنامه‌های اول، دوم، سوم و چهارم توسعه پایین است.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور با بیان این مطلب که در این سازمان هر سال قبل از ۲۰ اسفند برنامه سال بعدی را آماده میکنیم اظهار داشت: الحمدالله در بسیاری از موارد تا حدود ۸۹ درصد برنامه‌ها را اجرا کرده‌ایم و حتی یک سال تا مرز ۹۷ درصد در اجرای برنامه‌ها به موفقیت‌های لازم رسیده بودیم.
وی با اشاره به اینکه کار سازمان بازرسی کار اطلاعاتی نیست و اصولا ما کار سرزده انجام نمی‌دهیم تشریح کرد: کار ما رسیدگی به شکایات مردم است. خودمان به دستگاه اعلام کنیم که می‌خواهیم بازرسی کنیم اطلاع‌رسانی میکنیم و از مردم درخواست می‌نماییم که اگر شکایتی دارند پیش ما بیایند و حرف‌هایشان را بزنند.
سازمان بازرسی دنبال اصلاح روند امور است/ آشکارا و علنی بررسی میکنیم
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی اصلاح روند امور را یکی از اهداف اصلی سازمان بازرسی معرفی کرد و گفت: درست است که ما آشکارا بررسی میکنیم ولی اگر کسی جایی آب جارو کرده باشد می‌فهمیم یعنی کار‌شناسان متخصص را برای بازرسی به اداره‌ها می‌فرستیم و کسی نمی‌تواند ما را دور بزند بنابراین مدل بازرسی ما متفاوت است و آشکارا و علنی بررسی میکنیم.
وی در مورد نحوه کار و همکاری سازمان با شورای دستگاه‌های نظارتی اظهار داشت: متاسفانه دستگاه‌های نظارتی بعضی وقت‌ها کارهای موازی انجام می‌دهند؛ جایی ما یک نظری میدهیم و دستگاه نظارتی دیگر نظری متفاوت. و این عین اختلاف و موازی کاری و اصطکاک است.
این مقام مسئول با بیان این مطلب که دنیا، دنیای همکاری و هم‌افزایی است افزود: هر کس از این منطق استفاده نکند به اهداف خود نمی‌رسد.
وی با اشاره به فرمان هشت ماده‌ای رهبر معظم انقلاب تصریح کرد: مقام معظم رهبری طی حکمی نکته‌ای به فرمان هشت ماده‌ای اضافه کرده بود ولی متاسفانه این حکم زمین مانده بود وقتی من وارد سازمان شدم از رؤسای دستگاه‌های نظارتی دعوت کردیم که این خواسته آقا را برآورده کنند لذا از مقام معظم رهبری اجازه گرفتیم و کار را آغاز کردیم و در مجلس هم آن را قانونی کردیم. وی تصریح کرد: هم اکنون از هر قوه دو عضو در این شورا حضور دارند و الآن تبدیل به یک شورای فعال شده است.
باید عوامل مخرب و مزاحم در نوسانات ارز را شناسایی و دستشان را کوتاه کرد
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی در بحث پایانی این برنامه در مورد اقدامات سازمان بازرسی کل کشور برای حل مشکلات اقتصادی و کمک این سازمان به دولت در جهت فروکش کردن نوسانات ارز اظهار داشت: بحث ارز بحث پیچیده‌ای است؛ باید خوب این مقوله را شناسایی کنیم چرا که تأثیر زیادی بر سایر حوزه‌ها نیز دارد البته باید عوامل مخرب و مزاحم را نیز شناسایی کرده و دستشان را کوتاه کنیم.
وی یکی از دلایل نوسانات ارز را تحریم دانست و گفت: مشکل تحریم‌ها جدی است دشمنی که به مقدسات ما اهانت می‌کند تحریم را هم در مقوله‌های خود قرار خواهد کرد.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور نکته مهم در مقابله با نوسانات ارز را اتخاذ تدابیر لازم دانست و گفت: باید در مقوله‌های اقتصادی اتخاذات خوبی را داشته باشیم تا بحث ارز را خوب ساماندهی کنیم یا اگر کمبودهای داریم آن‌ها را برطرف کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی افزود: اگر خوب تدبیر نکنیم عوامل مخرب و سو استفاده‌گر‌ها فعال می‌شوند پس باید با اخلال‌گران برخورد شود و این برخورد‌ها باید ادامه داشته باشد.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور با بیان این مطلب که در حل نوسانات ارز باید از حاشیه‌سازی نسبت به یکدیگر خودداری کنیم خاطرنشان کرد: باید خوب تدبیر کنیم، هماهنگ دور هم جمع شویم، از نگاه کار‌شناسانه استفاده کنیم و با قدرت تمام مقابل عوامل مخرب بایستیم تا اقتصادی پویا و فعال در جامعه داشته باشیم.
