در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد:
موضع غیرمسئولانه صداوسیما در قبال کودکان کار/ وزارت بهداشت به وعده‌های خود عمل نکرد
نماینده سابق سمن‌ها در شورای ساماندهی کودکان کاروخیابان از موضع غیرمسئولانه صداوسیما در قبال این کودکان انتقاد کرد.
محمد لطفی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره اقدامات شورای حمایت اجتماعی از کودکان کار و خیابان گفت: از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم شورای ساماندهی کودکان کار و خیابان دو بار تشکیل جلسه داد که آخرین بار در سال 94 این شورا تشکیل شد.
وی ادامه داد: پس از مدتی نام این شورا به شورای حمایت اجتماعی از کودکان کار و خیابان تغییر نام داد، اما به دلیل مخالفت سه نهاد صداوسیما، وزارت بهداشت و وزارت کشور و عدم امضای این سه دستگاه آیین‌نامه مذکور هنوز به تصویب نرسیده است.
لطفی دلیل این تغییر نام را تغییر نگاه شکلی به کودکان کار و خیابان خواند و افزود: حمایت اجتماعی به جای ساماندهی رویکرد بسیار خوبی بود که وزارت رفاه از آن حمایت کرد، اما شاید این حمایت تمام قد نبود.
نماینده سابق سمن‌ها تصریح کرد: شورای ساماندهی کودکان کار و خیابان موفق شد؛ در جامعه نسبت به این گروه از کودکان حساس‌سازی کند، زیرا در گذشته هر قدر نسبت به آسیب‌های اجتماعی توضیح داده می‌شد؛ مورد پذیرش قرار نمی‌گرفت و حتی ممکن بود، گوینده مورد اتهام هم قرار بگیرد. این در حالی است که امروز آسیب‌های اجتماعی به رسمیت شناخته شده و دولت درباره آن صحبت و به این موضوع توجه کرد.
عدم وجود راهکار اساسی در حوزه کودکان کاروخیابان
لطفی با تاکید بر اینکه به رسمیت شناختن آسیب‌های اجتماعی باید همراه با ارائه راهکار باشد، خاطرنشان کرد: متاسفانه در این باره راهکارهای بنیادین و اساسی در نظر گرفته نشد و به ارائه راهکارهای کوتاه‌مدت و میان‌مدت اکتفا شد، اما تغییرات ساختاری ایجاد نشد.
این حقوقدان اضافه کرد: اقدام کوتاه‌مدت تنها به کنترل آسیب فرد می‌پردازد تا این پدیده افزایش نیابد. اقدامات میان‌مدت نیز سعی در کاهش آسیب‌ها دارد، اما برای از بین بردن یک آسیب باید تغییرات ساختاری ایجاد شود که در این حوزه کاری انجام نشد و دلیل عدم موفقیت اقدامات انجام شده در حوزه کودکان کار و خیابان نبود راهکاری برای ایجاد تغییرات ساختاری است، زیرا در ساختار بیمار اقدامات کوتاه‌مدت و میان مدت راه به جایی نمی‌برد.
نماینده سابق سمن‌ها درباره عدم همکاری سه نهاد وزارت کشور، صداوسیما و وزارت بهداشت گفت: صداوسیما پاسخی به نامه ما برای بررسی آیین‌نامه حمایت اجتماعی از کودکان کار و خیابان نداد، در حالی که صداوسیما نهادی است که در گسترش یا تخریب یک فرهنگ بسیار تاثیرگذار بوده و همین نهاد اطلاعات اشتباهی را درباره کودکان کار و خیابان به مردم ارائه می‌کند.
وی با یادآوری پذیرش کنوانسیون حقوق کودک در ایران تصریح کرد: براساس قوانین ما، کنوانسیون پذیرفته شده در حکم قانون داخلی بوده و باید توسط دستگاه‌ها به موعد اجرا گذاشته شود و صداوسیما نیز مکلف به تبلیغ و ترویج حقوق کودک است، اما این نهاد در این حوزه فعالیتی نکرده و به ما هم پاسخی نداده است، زیرا صداوسیما زیرمجموعه دولت نبوده و خود را موظف به پاسخگویی به دولت نمی‌داند و متاسفانه موضعی غیرمسئولانه در این حوزه دارد.
وزارت بهداشت به وعده‌های خود عمل نکرد
این فعال حوزه کودکان با اشاره به جلسه‌ای که وزارت بهداشت با اعضای شورای حمایت اجتماعی از کودکان کار و خیابان داشت، اظهار کرد: ما در آیین‌نامه این شورا برای وزارت بهداشت وظایفی را تعریف کردیم که ایجاد بیمارستان برای کودکان کار و خیابان و صدور کارت بهداشت برای دریافت خدمات درمان به کودکان فاقد برگه هویت از آن جمله است.
وی ادامه داد: نماینده وزارت بهداشت در این جلسه طرح‌هایی را عنوان کرد که بسیار پیشرو بود و اعلام کرد که وزارت بهداشت در نظر دارد؛ این اقدامات را انجام دهد. طرح‌های مذکور به قدری پیشرفته بود که طرح‌های ما در مقابل آن کودکانه جلوه می‌کرد. در این جلسه اعلام شد که وزارت بهداشت قصد دارد؛ طی چند ماه آینده این اقدامات را انجام دهد، لذا نماینده وزارت بهداشت آیین‌نامه ما را امضا نکرد؛ در حالی که پس از گذشت هشت ماه از این جلسه هنوز هیچ کاری در حوزه کودکان کار و خیابان انجام نشده است.
صدور برگ هویت برای کودکان امنیتی نیست
لطفی در خصوص عدم همکاری وزارت کشور برای امضای آیین‌نامه مذکور بیان کرد: در این آیین‌نامه از وزارت کشور خواسته شده بود که برای مهاجران فاقد برگه هویت اوراق هویت و برای کودکان دارای مادر ایرانی شناسنامه ایرانی صادر کند. وزارت کشور نیز طی نامه‌ای این اقدام را امنیتی خواند و عنوان کرد که صدور برگه هویت برای تعداد زیادی افراد فاقد اوراق هویت امنیت جامعه را به خطر می‌اندازد و در نهایت بندهای مورد نظر ما را رد کرد و نماینده این نهاد نیز با ما گفت‌وگو نکرد.
این حقوقدان اضافه کرد: اگر نماینده این وزارتخانه پای گفت‌وگو می‌آمد ما این نکته را متذکر می‌شدیم که افراد فاقد برگه هویت که هیچ ردی از آنان وجود ندارد؛ امنیت کشور را بیشتر به مخاطره می‌اندازد.
وی با تاکید بر اینکه نباید به آسیب‌های اجتماعی نگاهی امنیتی داشت، اظهار کرد: دادن برگه هویت به کودکان برای درس خواندن پدیده‌ای امنیتی نیست و صدور برگه هویت شناسایی افراد را ممکن می‌سازد.
نماینده سمن‌ها در خصوص عدم همکاری صداوسیما نیز اظهار کرد: ضروری است؛ این نهاد مسئولیت خود را پذیرفته و طبق کنوانسیون حقوق کودک که در حکم قانون داخلی است به تکالیف خود عمل کند، اما راهکار دیگری نیز وجود دارد و آن این است که مسئولیت صداوسیما را از آیین‌نامه حمایت اجتماعی از کودکان کار و خیابان حذف کنیم، زیرا این نهاد به نامه ما هیچ پاسخی نداد. هرچند که این نهاد فارغ از آیین‌نامه، وظایفی در حوزه حمایت از حقوق کودکان برعهده دارد.
ضرورت رایزنی وزیر رفاه با وزرای بهداشت و کشور
لطفی با تاکید بر اینکه ضروری است؛ وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در هیات دولت با وزرای کشور و بهداشت رایزنی کرده و از آنها بخواهد توجه بیشتری به این حوزه داشته باشند، گفت: نماینده وزارت بهداشت باید واقع‌بینانه‌تر عمل کند و پیشنهاد ما آن است که این وزارتخانه به بخشی از اقداماتی که مربوط به کودکان کار و خیابان است توجه کند.
وی خاطرنشان کرد: اگر سه دستگاه مذکور آیین‌نامه حمایت اجتماعی از کودکان کار و خیابان را امضا می‌کردند؛ این آیین‌نامه به هیات دولت رفته و با تصویب در آنجا به نهادهای متولی ابلاغ می‌شد، اما عدم امضای این سه دستگاه باعث مسکوت ماندن و بلاتکلیفی این آیین‌نامه شده است.
این فعال حوزه کودکان با بیان اینکه کودکان کار در شرایط خاصی هستند و در همین لحظه دچار آسیب و در معرض آسیب هستنند و نیاز به کمک دارند؛ تصریح کرد: نگاه امنیتی به آسیب‌های اجتماعی، اجرای طرح‌های امنیتی و پلیسی را به دنبال دارد، اما نگاه اجتماعی هویت اجتماعی می‌بخشد. اگر کودک به مدرسه نرود؛ ناگزیر به کار کردن است و این موضوع علاوه بر آنکه آسیب به کودک را در پی دارد زمینه جذب وی به گروه‌های خلافکار یا گروه‌هایی که امنیت کشور را به خطر می‌اندازند را فراهم می‌کند.
