روز بزرگداشت حضرت شاهچراغ (ع) چه روزی است؟

حضرت شاه‌چراغ علیه‌السلام در کلام علما و بزرگان

ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ اﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﻣﻮﺳﯽ در ﻣﯿﺎن اﻣﺎﻣﺰادﮔﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺧﺎﻧﺪان ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺟﺰو ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﺎن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ­ﺷﻮد. درﺑﺎره او ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ: ﻣﺮدی ﺑﺨﺸﻨﺪه و ﮐﺮﯾﻢ و ﺑﺎ ورع و دارای ﺟﻼﻟﺖ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺑﻮد و ﭘﺪرش - ﺣﻀﺮت ﻣﻮﺳﯽ ﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم - اﯾﻦ ﺑﺰرﮔﻮار را ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪان و ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪان دﯾﮕﺮ ﺧﻮد ﻣﻘﺪم ﻣﯽ­داﺷﺖ و ﺑﻪ او ﻣﺤﺒﺖ وﯾﮋه­ای داﺷﺖ.

امامت پس از شهادت امام کاظم(ع)

هر چند پس از شهادت امام هفتم، عده‌ای به گمان امامت احمد بن موسی(ع) جلوی منزل ام‌احمد اجتماع کردند، احمد بن موسی با صراحت اعلام کرد:

«آن چنان که شما در بیعت من هستید، من در بیعت برادرم علی بن موسی الرضا هستم و او ولی خدا، پیشوا و جانشین پس از پدرم است.»

سپس همگان با علی بن موسی(ع) بیعت کردند و امام رضا(ع) در حق برادرش دعا کرد.

علت نامگذاری احمد بن موسی به شاه‌چراغ

احمد بن موسی(ع) در حجاز به سیدالسادات و در ایران به شاه‌چراغ معروف می باشد، اما علت نامگذاری آن به سیدالسادات به جهت عبادت و جلالت و وَثاقَتش (معتمد، طرف وثوق مردم بودن) بوده ولی چه علتی باعث گشته که او را شاه‌چراغ گفته ­اند؟

قبر مطهر آن بزرگوار تا مدتها مشخص نبود، چون در دوره سلاطین دیالمه که تا حدی طرفداران اهل بیت عصمت و طهارت (ع) از حالت تقیه بیرون آمده بودند صُلَحاء (صالحان و نیکوکاران) و عباد (عبادت ­کنندگان) شیراز در مقام یافتن مرقد مطهر آن شاهزاده عظیم ­الشأن بر آمدند.

در زمانی­که مشغول تجسس و تفحص مرقد منور ایشان بودند پیرزن صالحه ­ای نزد عضدالدوله دیلمی(قرن چهارم) سلطان فارس آمد و عرض کرد در حوالی منزل من تپه ­ای است که در روی آن در هر شب جمعه در ثلث آخر شب، چراغی روشن می­شود که مانند مشعل پرنوری می­درخشد و همین­که به محل روشنائی می­روم چیزی دیده نمی­شود. شاه از رجال و درباریان خود و بعضی از علماء و شیوخ شیراز دراین باب تحقیقاتی بعمل آورد و چیزی دستگیرش نشد و گفتند که چون گوینده پیر زن فقیری است شاید در نظر گرفته که بدین وسیله استفاده بنماید

شاه متقاعد نشد و فرمود که من از بیانات این زن بوی حقیقت می­شنوم و تصمیم گرفت که خود شخصاً به این قضیه رسیدگی کند تا صحت و سقم مطلب را کشف نماید؛ لذا شبانگاه به منزل آن پیرزن رفته و در آنجا استراحت می­کند.

عضدوالدوله مقارن نیمه شب بخواب رفت و آن زن صالحه مترصد روشن شدن چراغ گردید همینکه به طریق شب های گذشته نور چراغ ظاهر شد به بالین شاه دوید و سه مرتبه عرض کرد: شاه‌چراغ ـ شاه‌چراغ ـ شاه‌چراغ یعنی ای شاه‌چراغ روشن و هویدا شده است.

عضدوالدوله از خواب جسته و صدق اظهارات آن زن صالحه را مشاهده نمود و برخاست به محل چراغ دوید و با کمال تعجب دید که روشنائی بکلی محو گردید و با ترک آن نقطه باز چراغ روشن گردید، هفت مرتبه روشن شدن چراغ و رفتن شاه بدان نقطه تکرار شد، تا اینکه مقارن طلوع صبح صادق دیگر چراغی دیده نشد.

پادشاه محل را علامت گذارده و روز بعد دستور داد که تپه را بشکافند تا از آن سِّر مکتوم پرده برداشته شود و در نتیجه سرداب عظیمی گردید که جسدی در روی تختی درداخل آن گذارده شده بود و هیچکس جرئت وارد شدن سرداب و بررسی امر را نداشت.

شاه تحقیق امر را از شیخ عفیف الدین که مردی زاهد و عابد و تارک دنیا بود را خواستار شد. شیخ آن شب را در عالم رؤیا دیده بودکه به زیارت حضرت امامزاده احمد بن موسی(ع) موفق شده است و لذا تایید کرد که سرداب کشف شده مرقد مطهر آن امامزاده است لذا وضو گرفت و لباسهای پاکیزه پوشید و وارد سرداب شد و از لوحی که در نزد جسد بود و انگشتر آن حضرت که بر روی آن حک شده بود: "العزه لله"، احمد بن موسی معلوم گردید که مشاهدات او در خواب از رؤیاهای صادقه (خواب راست) بوده است.

عضدوالدوله از این موفقیت فوق­ العاده، مسرور گردید و امر نمود که آن روز را تعطیل عمومی نموده، و برای این موفقیت جشن عظیمی برپا نمود و اولین بارگاه احمد بن موسی(ع) به دست این سلطان به راهنمائی شیخ عفیف الدین برپا گردید و حرم این امامزاده به (شاه‌چراغ) مشهور گشت.

شهادت احمد بن موسی(ع) و یاران

قُتلُغ خان، حاکم شیراز و عامل مأمون در خان زینان در هشت فرسخی شیراز با احمد بن موسی(ع) و کاروان همراه وی ملاقات کرد و خبر شهادت امام رضا (ع) را به آنان رسانید. این خبر باعث تضعیف روحیه و پراکندگی آنان گردید. احمد به همراه نزدیکان خود راهی شیراز شد و در آن جا در جریان جنگ به شهادت رسید.

روز بزرگداشت

در سال ۱۳۸۶هجری شمسی با تصمیم شورای فرهنگ عمومی استان فارس، روز ششم ذی‌القعده در دهه کرامت یعنی حدفاصل تولد حضرت معصومه (س) و امام رضا (ع) به عنوان «روز بزرگداشت حضرت احمد بن موسی شاهچراغ» تعیین شد.